ΕΙΣ ΤΟ ἉΓΙΟΝ ΠΑΣΧΑ ΚΑΙ ΕΙΣ ΤΗΝ ΒΡΑΔΥΤΗΤΑ
αναστασεως ἡμερα και ἡ αρχη δεξια και λαμπρυνθωμεν τῃ πανηγυρει και αλληλους περιπτυξωμεθα ειπωμεν αδελφοι και τοις μισουσιν ἡμας μη ὁτι τοις δι αγαπην τι πεποιηκοσιν η πεπονθο σι συγχωρησωμεν παντα τῃ αναστασει δωμεν συγγνωμην αλληλοις εγω τε ὁ τυραννηθεις την καλην τυραννιδα τουτο γαρ νυν προστιθημι και ὑμεις οἱ καλως τυραννησαντες ει τι μοι μεμφοισθε της βραδυτητος ὡς ταχα γε κρειττων αὑτη και τι μιωτερα θεῳ της ἑτερων ταχυτητος αγαθον γαρ και ὑποχωρησαι θεῳ τι μικρον ὡς μωϋσης εκεινος το παλαιον και ἱερεμιας ὑστερον και προσδραμειν ἑτοιμως καλουντι ὡς ααρων τε και ἡσαϊας μονον ευσεβως αμφοτερα το μεν δια την οικειαν ασθε νειαν το δε δια την του καλουντος δυναμιν μυστηριον εχρισε με μυστηριῳ μικρον ὑπεχωρησα ὁσον εμαυτον καινοποιησῃ τῳ πνευματι και τον καινον ενδυσας ανθρωπον δῳ τῃ καινῃ κτισει τοις κατα θεον γεννωμενοις πλαστην αγαθον και διδασκαλον χριστῳ και συννεκρου μενον προθυμως και συνανισταμενον χθες ὁ αμνος εσφαζετο και εχριοντο αἱ φλιαι και εθρηνησεν αιγυπτος τα πρωτοτοκα και ἡμας παρηλθεν ὁ ολοθρευων και ἡ σφραγις φοβερα και αι δεσιμος και τῳ τιμιῳ αἱματι ετειχισθημεν σημερον καθαρως εφυγομεν αιγυπτον και φαραω τον πικρον δεσποτην και τους βαρεις επιστατας και του πηλου και της πλινθειας ηλευθερωθημεν και ουδεις ὁ κωλυσων ἡμας ἑορταζειν κυριῳ τῳ θεῳ ἡμων ἑορτην την εξοδιον και ἑορταζειν ουκ εν ζυ μῃ παλαιᾳ κακιας και πονηριας αλλ εν αζυμοις ειλικρινειας και αληθειας μηδεν επιφερομενους αιγυπτιακου και αθεου φυραματος χθες συνεσταυρουμην χριστῳ σημερον συνδοξαζομαι χθες συνενεκρουμην συζωοποιουμαι σημερον χθες συνεθαπτομην σημερον συνεγειρομαι αλλα καρποφορησωμεν τῳ ὑπερ ἡμων παθοντι και ανασταντι χρυσον με ισως οιεσθε λεγειν η αργυρον η ὑφασματα η λιθους των διαφανων και τιμιων γης ῥεουσαν ὑλην και κατω μενουσαν ἡς αει το πλειον εχουσιν οἱ κακοι και δουλοι των κατω και του κοσμο κρατορος καρποφορησωμεν ἡμας αυτους το τι μιωτατον θεῳ κτημα και οικειοτατον αποδωμεν τῃ εικονι το κατ εικονα γνωρισωμεν ἡμων το αξιωμα τιμησωμεν το αρχετυπον γνωμεν του μυστηριου την δυναμιν και ὑπερ τινος χριστος απεθανε γενωμεθα ὡς χριστος επει και χριστος ὡς ἡμεις γενωμεθα θεοι δι αυτον επειδη κακεινος δι ἡμας ανθρωπος προσελαβε το χειρον ἱνα δῳ το βελτιον επτωχευσεν ἱν ἡμεις τῃ εκεινου πτωχειᾳ πλουτησωμεν δουλου μορφην ελαβεν ἱνα την ελευ θεριαν ἡμεις απολαβωμεν κατηλθεν ἱν ὑψωθω μεν επειρασθη ἱνα νικησωμεν ητιμασθη ἱνα δοξα σῃ απεθανεν ἱνα σωσῃ ανηλθεν ἱν ἑλκυσῃ προς ἑαυτον κατω κειμενους εν τῳ της ἁμαρτιας πτωμα τι παντα διδοτω τις παντα καρποφορειτω τῳ δοντι ἑαυτον λυτρον ὑπερ ἡμων και ανταλλαγμα δωσει δε ουδεν τοιουτον οἱον ἑαυτον του μυστηριου συνιεντα και δι εκεινον παντα ὁσα εκεινος δι ἡμας γενομενον καρποφορει μεν ὑμιν ὡς ὁρατε ποιμενα του το γαρ ελπιζει και ευχεται και παρ ὑμων αιτει των ὑπο χειρα ὁ ποιμην ὁ καλος ὁ τιθεις την ψυχην ὑπερ των προβατων και διπλουν ανθ ἁπλου διδωσιν ὑμιν ἑαυτον και ποιειται την βακτηριαν του γη ρως βακτηριαν του πνευματος και προστιθησι τῳ αψυχῳ ναῳ τον εμψυχον τῳ περικαλλει τῳ δε και ουρανιῳ τον ὁποιονουν και ἡλικον αλλ ουν τον ἑαυ τῳ τιμιωτατον και αυτον ἱδρωσι πολλοις συντελε σθεντα και πονοις ειη δε ειπειν ὁτι και των πονων αξιον και παντα προστιθησιν ὑμιν τα ἑαυτου ω της μεγαλοψυχιας η το γε αληθεστερον ειπειν της φιλοτεκνιας την πολιαν την νεοτητα τον ναον τον αρχιερεα τον κληροδοτην τον κληρονομον τους λογους οὑς εποθειτε και τουτων ου τους εικη και εις αερα ῥεοντας και μεχρι της ακοης ἱσταμενους αλλ οὑς γραφει το πνευμα και πλαξιν εντυποι λιθιναις ειτουν σαρκιναις ουκ εξ επιπολης χαρασσομενους ουδε ῥᾳδιως απαλειφομενους αλλ εις βαθος εν σημαινομενους ου μελανι αλλα χαριτι ταυτα μεν ουν ὑμιν ὁ σεμνος αβρααμ οὑ τος ὁ πατριαρχης ἡ τιμια κεφαλη και αιδεσιμος το παντων των καλων καταγωγιον ὁ της αρετης κανων ἡ της ἱερωσυνης τελειωσις ὁ την ἑκουσιον θυσιαν προσαγων τῳ κυριῳ σημερον τον μονογενη τον εκ της επαγγελιας ὑμεις δε καρποφορειτε και θεῳ και ἡμιν το καλως ποιμαινεσθαι εις τοπον χλοης κατασκηνουμενοι και επι ὑδατος αναπαυσεως εκτρεφομενοι γινωσκοντες καλως τον ποιμενα και γινωσκομενοι και ἑπομενοι καλουντι ποιμενικως και ελευθεριως δια της θυρας αλλοτριῳ δε μη ακολουθουντες ὑπερβαινοντι δια της αυλης λῃστρικως τε και επιβουλως μηδε ξενης φωνης ακουοντες ὑποκλεπτουσης και διασπειρουσης απο της αληθειας εις ορη και ερημιας και βαραθρα και τοπους οὑς ουκ επισκοπει κυριος και απο μεν της ὑγιους πιστεως απαγουσης της εις πατερα και υἱον και ἁγιον πνευμα την μιαν θεοτητα τε και δυναμιν ἡς ηκουσεν αει φωνης και ακουοι τα εμα προβατα λογοις δε κιβδηλοις και κατεφθαρμενοις συλαγωγουσης και διασπωσης απο του αληθινου και πρωτου ποιμενος ὡν ειη παντας ἡμας και ποιμενας και ποιμνιον ὡς νοσερας ποας και θανασιμου πορῥω και νεμομενους και νεμοντας ἑν ειναι παντας εν χριστῳ ιησου νυν τε και εις την εκειθεν αναπαυσιν ᾡ ἡ δοξα και το κρατος εις τους αιωνας αμην
ΕΙΣ ΤΑ ΘΕΟΦΑΝΙΑ ΕΙΤΟΥΝ ΓΕΝΕΘΛΙΑ ΤΟΥ ΣΩΤΗΡΟΣ
χριστος γενναται δοξασατε χριστος εξ ουρανων απαντησατε χριστος επι γης ὑψωθητε ασατε τῳ κυριῳ πασα ἡ γη και ἱν αμφοτερα συνελων ειπω ευφραινεσθωσαν οἱ ουρανοι και αγαλλιασθω ἡ γη δια τον επουρανιον ειτα επι γειον χριστος εν σαρκι τρομῳ και χαρᾳ αγαλλιασθε τρομῳ δια την ἁμαρτιαν χαρᾳ δια την ελπιδα χριστος εκ παρθενου γυναικες παρθενευετε ἱνα χριστου γενησθε μητερες τις ου προσ κυνει τον απ αρχης τις ου δοξαζει τον τελευταιον παλιν το σκοτος λυεται παλιν το φως ὑφισταται παλιν αιγυπτος σκοτῳ κολαζεται παλιν ισραηλ στυλῳ φωτιζεται ὁ λαος ὁ καθημενος εν σκοτει της αγνοιας ιδετω φως μεγα της επι γνωσεως τα αρχαια παρηλθεν ιδου γεγονε τα παντα καινα το γραμμα ὑποχωρει το πνευμα πλεονεκτει αἱ σκιαι παρατρεχουσιν ἡ αληθεια επεισερχεται ὁ μελχισεδεκ συναγεται ὁ αμητωρ απατωρ γινεται αμητωρ το προτερον απατωρ το δευτερον νομοι φυσεως καταλυονται πληρωθηναι δει τον γαρ σταυρῳ συνεπαιρεται) και καλειται το ονομα αυτου μεγαλης βουλης της του πατρος αγγελος ιωαννης βοατω ἑτοιμασατε την ὁδον κυριου καγω βοησομαι της ἡμερας την δυναμιν ὁ ασαρκος σαρκουται ὁ λογος παχυνεται ὁ αορατος ὁραται ὁ αναφης ψηλαφαται ὁ αχρονος αρχεται ὁ υἱος του θεου υἱος ανθρωπου γινεται ιησους χριστος χθες και σημερον ὁ αυτος και εις τους αιωνας ιουδαιοι σκανδαλιζεσθωσαν ἑλληνες διαγελατωσαν αἱρετικοι γλωσσαλγειτωσαν τοτε πιστευσουσιν ὁταν ιδωσιν εις ουρανον ανερχομενον ει δε μη τοτε αλλ ὁταν εξ ουρανων ερχομενον και ὡς κριτην καθεζομενον ταυτα μεν ὑστερον τα δε νυν θεοφανια ἡ πανηγυρις ειτουν γενεθλια λεγεται γαρ αμφοτερα δυο κειμενων προσηγοριων ἑνι πραγματι εφανη γαρ θεος ανθρωποις δια γεννησεως το μεν ων και αει ων εκ του αει οντος ὑπερ αιτιαν και λογον (ουδε γαρ ην του λογου λογος ανωτερος) το δε δι ἡμας γενομενος ὑστερον ἱν ὁ το ειναι δους και το ευ ειναι χαρισηται μαλλον δε ῥευσαντας ἡμας απο του ευ ειναι δια κακιαν προς αυτο παλιν επα ναγαγῃ δια σαρκωσεως ονομα δε τῳ φανηναι μεν θεοφανια τῳ δε γεννασθαι γενεθλια τουτο εστιν ἡμιν ἡ πανηγυρις τουτο ἑορτα ζομεν σημερον επιδημιαν θεου προς ανθρωπους ἱνα προς θεον ενδημησωμεν η επανελθωμεν (οὑτω γαρ ειπειν οικειοτερον) ἱνα τον παλαιον αν θρωπον αποθεμενοι τον νεον ενδυσωμεθα και ὡσπερ εν τῳ αδαμ απεθανομεν οὑτως εν τῳ χριστῳ ζη σωμεν χριστῳ και συγγεννωμενοι και συσταυ ρουμενοι και συνθαπτομενοι και συνανιστα μενοι δει γαρ με παθειν την καλην αντιστροφην και ὡσπερ εκ των χρηστοτερων ηλθε τα λυπηρα οὑτως εκ των λυπηρων επανελθειν τα χρηστοτερα οὑ γαρ επλεονασεν ἡ ἁμαρτια ὑπερεπερισσευ σεν ἡ χαρις και ει ἡ γευσις κατεκρινε ποσῳ μαλλον το χριστον παθειν εδικαιωσεν τοιγαρουν ἑορταζωμεν μη πανηγυρικως αλλα θεϊκως μη κοσμικως αλλ ὑπερκοσμιως μη τα ἡμετερα αλλα τα του ἡμετερου μαλλον δε τα του δεσποτου μη τα της ασθενειας αλλα τα της ιατρειας μη τα της πλασεως αλλα τα της αναπλασεως εσται δε τουτο πως μη προθυρα στεφανω σωμεν μη χορους συστησωμεθα μη κοσμησωμεν αγυιας μη οφθαλμον ἑστιασωμεν μη ακοην καταυ λησωμεν μη οσφρησιν εκθηλυνωμεν μη γευσιν κα ταπορνευσωμεν μη ἁφῃ χαρισωμεθα ταις προχει ροις εις κακιαν ὁδοις και εισοδοις της ἁμαρτιας μη εσθητι μαλακισθωμεν ἁπαλῃ τε και περιρῥεουσῃ και ἡς το καλλιστον αχρηστια μη λιθων διαυγειαις μη χρυσου περιλαμψεσι μη χρωματων σοφισμασι ψευδομενων το φυσικον καλλος και κατα της εικονος εξευρημενων μη κωμοις και μεθαις οἱς κοιτας και ασελγειας οιδα συνεζευγμενας επειδη κακων διδασκαλων κακα τα μαθηματα μαλλον δε πονηρων σπερματων πονηρα τα γεωργια μη στιβαδας ὑψηλας πηξωμεθα σκηνοποιουντες τῃ γαστρι τα της θρυ ψεως μη τιμησωμεν οινων τους ανθοσμιας οψο ποιων μαγγανειας μυρων πολυτελειας μη γη και θαλασσα την τιμιαν ἡμιν κοπρον δωροφορειτωσαν οὑτω γαρ εγω τιμᾳν οιδα τρυφην μη αλλος αλλον ακρασιᾳ νικᾳν σπουδαζωμεν ακρασια γαρ εμοι παν το περιττον και ὑπερ την χρειαν και ταυτα πεινωντων αλλων και δεομενων των εκ του αυτου πηλου τε και κραματος αλλα ταυτα μεν ἑλλησι παρωμεν και ἑλληνικοις κομποις και πανηγυρεσιν οἱ και θεους ονομαζουσι κνισσαις χαιροντας και ακολουθως το θειον τῃ γαστρι θεραπευουσι πονηροι πονηρων δαιμονων και πλασται και μυσταγωγοι και μυ σται τυγχανοντες ἡμεις δε οἱς λογος το προσ κυνουμενον καν τι δεῃ τρυφᾳν εν λογῳ τρυφησωμεν και θειῳ νομῳ και διηγημασι τοις τε αλλοις και εξ ὡν ἡ παρουσα πανηγυρις ἱν οικειον ῃ το τρυφᾳν και μη πορῥω του συγκαλεσαντος η βουλεσθε (και γαρ εγω σημερον ἑστιατωρ ὑμιν) εγω τον περι τουτων παραθω λογον τοις καλοις ὑμιν δαιτυμοσιν ὡς οἱον τε δαψιλως τε και φιλοτιμως ἱν ειδητε πως δυναται τρεφειν ὁ ξενος τους εγχωριους και τους αστικους ὁ αγροι κος και τους τρυφωντας ὁ μη τρυφων και τους περιουσιᾳ λαμπρους ὁ πενης τε και ανεστιος αρξομαι δε εντευθεν και μοι καθηρασθε και νουν και ακοην και διανοιαν ὁσοι τρυφατε τα τοιαυτα επειδη περι θεου και θειος ὁ λογος ἱν απελθητε τρυφησαντες οντως τα μη κενουμενα εσται δε ὁ αυτος πληρεστατος τε ἁμα και συντομωτατος ὡς μητε τῳ ενδεει λυπειν μητε αηδης ειναι δια τον κορον θεος ην μεν αει και εστι και εσται μαλλον δε εστιν αει το γαρ ην και εσται του καθ ἡμας χρονου τμηματα και της ῥευστης φυσεως ὁ δε ων αει και τουτο αυτος ἑαυτον ονομαζει τῳ μωϋσει χρη ματιζων επι του ορους ὁλον γαρ εν ἑαυτῳ συλ λαβων εχει το ειναι μητε αρξαμενον μητε παυσο μενον οἱον τι πελαγος ουσιας απειρον και αοριστον πασαν ὑπερεκπιπτον εννοιαν και χρονου και φυσεως νῳ μονῳ σκιαγραφουμενος και τουτο λιαν αμυδρως και μετριως ουκ εκ των κατ αυτον αλλ εκ των περι αυτον αλλης εξ αλλου φαν τασιας συλλεγομενης εις ἑν τι της αληθειας ινδαλμα πριν κρατηθηναι φευγον και πριν νοηθηναι διαδιδρασκον τοσαυτα περιλαμπον ἡμων το ἡγεμονικον και ταυτα κεκαθαρμενον ὁσα και οψιν αστραπης ταχος ουχ ἱσταμενης εμοι δοκειν ἱνα τῳ ληπτῳ μεν ἑλκῃ προς ἑαυτο (το γαρ τελεως αληπτον ανελπιστον και ανεπιχειρητον) τῳ δε αληπτῳ θαυ μαζηται θαυμαζομενον δε ποθηται πλεον ποθουμε νον δε καθαιρῃ καθαιρον δε θεοειδεις απεργαζη ται τοιουτοις δε γενομενοις ὡς οικειοις ηδη προσομιλῃ τολμᾳ τι νεανικον ὁ λογος θεος θεοις ἑνουμενος τε και γνωριζομενος και τοσουτον ισως ὁσον ηδη γινωσκει τους γινωσκομενους απειρον ουν το θειον και δυσθεωρητον και τουτο παντη καταληπτον αυτου μονον ἡ απειρια καν τις οιηται τῳ ἁπλης ειναι φυσεως η ὁλον αληπτον ειναι η τελεως ληπτον τι γαρ ὁς ἁπλης εστι φυσεως επι ζητησωμεν ου γαρ δη τουτο φυσις αυτῳ ἡ ἁπλοτης ειπερ μηδε τοις συνθετοις μονον το ειναι συν θετοις διχη δε του απειρου θεωρουμενου κατα τε αρχην και τελος (το γαρ ὑπερ ταυτα και μη εν του τοις απειρον) ὁταν μεν εις τον ανω βυθον ὁ νους αποβλεψῃ ουκ εχων ὁποι στῃ και απερεισηται ταις περι θεου φαντασιαις το ενταυθα απειρον και ανεκβατον αναρχον προσηγορευσεν ὁταν δε εις τα κατω και τα ἑξης αθανατον και ανωλεθρον ὁταν δε συνελῃ το παν αιωνιον αιων γαρ ουτε χρο νος ουτε χρονου τι μερος ουδε γαρ μετρητον αλλ ὁπερ ἡμιν ὁ χρονος ἡλιου φορᾳ μετρουμενος τουτο τοις αϊδιοις αιων το συμπαρεκτεινομενον τοις ουσιν οἱον τι χρονικον κινημα και διαστημα ταυτα μοι περι θεου πεφιλοσοφησθω τανυν ουδε γαρ ὑπερ ταυτα καιρος ὁτι μη θεολογια το προκειμενον ἡμιν αλλ οικονομια θεου δε ὁταν ειπω λεγω πατρος και υἱου και ἁγιου πνευματος ουτε ὑπερ ταυτα της θεοτητος χεομενης ἱνα μη δημον θεων εισαγαγωμεν ουτε εντος τουτων ὁριζομενης ἱνα μη πενιαν θεοτητος κατακριθωμεν η δια την μοναρχιαν ιου δαϊζοντες η δια την αφθονιαν ἑλληνιζοντες το γαρ κακον εν αμφοτεροις ὁμοιον καν εν τοις εναντιοις εὑρισκηται οὑτω μεν ουν τα ἁγια των ἁγιων ἁ και τοις σεραφιμ συγκαλυπτεται και δοξαζεται τρισιν ἁγιασμοις εις μιαν συνιουσι κυριοτητα και θεοτητα ὁ και αλλῳ τινι των προ ἡμων πεφι λοσοφηται καλλιστα τε και ὑψηλοτατα επει δε ουκ ηρκει τῃ αγαθοτητι τουτο το κινεισθαι μονον τῃ ἑαυτης θεωριᾳ αλλ εδει χεθηναι το αγαθον και ὁδευσαι ὡς πλειονα ειναι τα ευεργετουμενα (τουτο γαρ της ακρας ην αγαθοτητος) πρω τον μεν εννοει τας αγγελικας δυναμεις και ουρανιους και το εννοημα εργον ην λογῳ συμπληρουμενον και πνευματι τελειουμενον και οὑτως ὑπεστησαν λαμπροτητες δευτεραι λειτουργοι της πρωτης λαμπροτητος ειτε νοερα πνευματα ειτε πυρ οἱον αϋλον και ασωματον ειτε τινα φυσιν αλλην ὁτι εγγυτατω των ειρημενων ταυτας ὑπο ληπτεον βουλομαι μεν ειπειν ὁτι ακινητους προς το κακον και μονην εχουσας την του καλου κινησιν ἁτε περι θεον ουσας και τα πρωτα εκ θεου λαμπο μενας τα γαρ ενταυθα δευτερας ελλαμψεως πειθει δε με μη ακινητους αλλα δυσκινητους και ὑπο λαμβανειν ταυτας και λεγειν ὁ δια την λαμπροτητα ἑωσφορος σκοτος δια την επαρσιν και γενομενος και λεγομενος αἱ τε ὑπ αυτον αποστατικαι δυναμεις δημιουργοι της κακιας τῃ του καλου φυγῃ και ἡμιν προξενοι οὑτω μεν ουν ὁ νοητος αυτῳ και δια ταυτα ὑπεστη κοσμος ὡς εμε γουν περι τουτων φιλοσοφησαι μικρῳ λογῳ τα μεγαλα σταθμωμενον επει δε τα πρωτα καλως ειχεν αυτῳ δευτερον εννοει κοσμον ὑλικον και ὁρωμενον και οὑτος εστι το εξ ουρανου και γης και των εν μεσῳ συστημα τε και συγκριμα επαινετον μεν της καθ ἑκαστον ευφυϊας αξιεπαινετωτερον δε της εξ ἁπαντων ευαρμοστιας και συμφωνιας αλλου προς αλλο τι καλως εχοντος και παντων προς ἁπαντα εις ἑνος κοσμου συμπλη ρωσιν ἱνα δειξῃ μη μονον οικειαν ἑαυτῳ φυσιν αλλα και παντη ξενην ὑποστησασθαι δυνατος ων οικειον μεν γαρ θεοτητος αἱ νοεραι φυσεις και νῳ μονῳ ληπται ξενον δε πανταπασιν ὁσαι ὑπο την αισθησιν και τουτων αυτων ετι πορῥωτερω ὁσαι παντελως αψυχοι και ακινητοι αλλα τι τουτων ἡμιν ταχα αν ειποι τις των λιαν φιλεορτων και θερμοτερων κεντει τον πωλον περι την νυσ σαν τα της ἑορτης ἡμιν φιλοσοφει και οἱς προκαθεζομεθα σημερον τουτο δη και ποιησω και ει μι κρον ανωθεν ηρξαμην οὑτω του ποθου και του λογου βιασαμενων νους μεν ουν ηδη και αισθησις οὑτως απ αλληλων διακριθεντα των ιδιων ὁρων εντος εἱστηκεισαν και το του δημιουργου λογου μεγαλειον εν ἑαυτοις εφερον σιγωντες επαινεται της μεγα λουργιας και διαπρυσιοι κηρυκες ουπω δε ην κραμα εξ αμφοτερων ουδε τις μιξις των εναντιων σοφιας μειζονος γνωρισμα και της περι τας φυσεις πολυτελειας ουδε ὁ πας πλουτος της αγαθοτητος γνωριμος τουτο δη βουληθεις ὁ τεχνιτης επιδει ξασθαι λογος και ζωον ἑν εξ αμφοτερων αορατου τε λεγω και ὁρατης φυσεως δημιουργει τον ανθρωπον και παρα μεν της ὑλης λαβων το σωμα ηδη προϋποστασης παρ ἑαυτου δε πνοην ενθεις (ὁ δη νοεραν ψυχην και εικονα θεου οιδεν ὁ λογος) οἱον τινα κοσμον δευτερον εν μικρῳ μεγαν επι της γης ἱστησιν αγγελον αλλον προσκυνητην μικτον εποπτην της ὁρατης κτισεως μυστην της νοουμενης βασιλεα των επι γης βασιλευομενον ανωθεν επι γειον και ουρανιον προσκαιρον και αθανατον ὁρατον και νοουμενον μεσον μεγεθους και ταπεινοτητος τον αυτον πνευμα και σαρκα πνευμα δια την χαριν σαρκα δια την επαρσιν το μεν ἱνα μενῃ και δο ξαζῃ τον ευεργετην το δε ἱνα πασχῃ και πα σχων ὑπομιμνησκηται και παιδευηται τῳ μεγεθει φιλοτιμουμενος ζωον ενταυθα οικονομουμενον και αλλαχου μεθισταμενον και περας του μυστηριου τῃ προς θεον νευσει θεουμενον εις τουτο γαρ εμοι φερει το μετριον ενταυθα φεγγος της αληθειας λαμπροτητα θεου και ιδειν και παθειν αξιαν του και συνδησαντος και λυσοντος και αυθις συνδησον τος ὑψηλοτερον τουτον εθετο μεν εν τῳ παραδεισῳ ὁστις ποτε ην ὁ παραδεισος οὑτος τῳ αυτεξουσιῳ τιμησας ἱν ῃ του ἑλομενου το αγαθον ουχ ἡττον η του παρασχοντος τα σπερματα φυτων αθανατων γεωργον θειων εννοιων ισως των τε απλουστερων και των τελεωτερων γυμνον και ἁπλοτητι και ζωῃ τῃ ατεχνῳ και διχα παντος επικαλυμματος και προβληματος τοιουτον γαρ επρεπεν ειναι τον απ αρχης και δι δωσι νομον ὑλην τῳ αυτεξουσιῳ ὁ δε νομος ην εντολη ὡν τε μεταληπτεον αυτῳ φυτων και ου μη προσαπτεον το δε ην το ξυλον της γνωσεως ουτε φυτευθεν απ αρχης κακως ουτε απαγορευθεν φθονε ρως (μη πεμπετωσαν εκει τας γλωσσας οἱ θεομαχοι μηδε τον οφιν μιπεισθωσαν) αλλα καλον μεν ευκαιρως μεταλαμβανομενον (θεωρια γαρ ην το φυτον ὡς ἡ εμε θεωρια ἡς μονοις επιβαινειν ασφαλες τοις την ἑξιν τελεωτεροις) ου καλον δε τοις ἁπλουστεροις ετι και την εφεσιν λιχνοτεροις ὡσπερ ουδε τροφη τελεια λυσιτελης τοις ἁπαλοις ετι και δεομενοις γαλακτος επει δε φθονῳ διαβολου και γυναικος επηρειᾳ ἡν τε επαθεν ὡς ἁπαλωτερα και ην προσηγα γεν ὡς πιθανωτερα (φευ της εμης ασθενειας εμη γαρ ἡ του προπατορος) της μεν εντολης επελαθετο της δοθεισης και ἡττηθη της πικρας γευσεως ὁμου δε του της ζωης ξυλου και του παραδεισου και του θεου δια την κακιαν εξοριστος γινεται και τους δερματινους αμφιεννυται χιτωνας ισως την παχυτε ραν σαρκα και θνητην και αντιτυπον και τουτο πρωτον γινωσκει την ιδιαν αισχυνην και απο θεου κρυπτεται κερδαινει μεν τι κανταυθα τον θα νατον και το διακοπηναι την ἁμαρτιαν ἱνα μη αθανατον ῃ το κακον και γινεται φιλανθρωπια ἡ τιμωρια οὑτω γαρ εγω πειθομαι κολαζειν θεον πολλοις δε παιδευθεις προτερον αντι πολλων των ἁμαρτηματων ὡν ἡ της κακιας ῥιζα εβλαστησε κατα διαφορους αιτιας και χρονους λογῳ νομῳ προφηταις ευεργεσιαις απειλαις πληγαις ὑδασιν εμπρησμοις πολεμοις νικαις ἡτταις ση μειοις εξ ουρανου σημειοις εξ αερος εκ γης εκ θαλαττης ανδρων πολεων εθνων ανελπιστοις με ταβολαις ὑφ ὡν εκτριβηναι την κακιαν το σπουδαζομενον ην τελος ισχυροτερου δειται φαρμα κου επι δεινοτεροις τοις αρῥωστημασιν αλληλοφο νιαις μοιχειαις επιορκιαις ανδρομανιαις το παντων εσχατον των κακων και πρωτον ειδωλολατρειαις και τῃ μεταθεσει της προσκυνησεως απο του πεποιηκοτος επι τα κτισματα ταυτα επειδη μειζονος εδειτο του βοηθηματος μειζονος και τυγ χανει το δε ην αυτος ὁ του θεου λογος ὁ προαιωνιος ὁ αορατος ὁ απεριληπτος ὁ ασωματος ἡ εκ της αρχης αρχη το εκ του φωτος φως ἡ πηγη της ζωης και της αθανασιας το εκμαγειον του αρ χετυπου καλλους ἡ μη κινουμενη σφραγις ἡ απαραλλακτος εικων ὁ του πατρος ὁρος και λογος επι την ιδιαν εικονα χωρει και σαρκα φορει δια την σαρκα και ψυχῃ νοερᾳ δια την εμην ψυχην μιγνυται τῳ ὁμοιῳ το ὁμοιον ανακαθαιρων και παντα γιγνεται πλην της ἁμαρτιας ανθρω πος κυηθεις μεν εκ της παρθενου και ψυχην και σαρκα προκαθαρθεισης τῳ πνευματι (εδει γαρ και γεννησιν τιμηθηναι και παρθενιαν προτιμηθηναι) προελθων δε θεος μετα της προσληψεως ἑν εκ δυο των εναντιων σαρκος και πνευματος ὡν το μεν εθεωσε το δε εθεωθη ω της καινης μιξεως ω της παραδοξου κρασεως ὁ ων γινεται και ὁ ακτιστος κτιζεται και ὁ αχωρητος χωρειται δια μεσης ψυχης νοερας μεσιτευουσης θεοτητι και σαρκος παχυτητι και ὁ πλουτιζων πτωχευει πτωχευει γαρ την εμην σαρκα ἱν εγω πλουτησω την αυτου θεοτητα και ὁ πληρης κενουται κενουται γαρ της ἑαυτου δοξης επι μικρον ἱν εγω της εκεινου μεταλαβω πληρωσεως τις ὁ πλουτος της αγαθοτητος τι το περι εμε τουτο μυστηριον μετελαβον της εικονος και ουκ εφυλαξα μεταλαμ βανει της εμης σαρκος ἱνα και την εικονα σωσῃ και την σαρκα αθανατισῃ δευτεραν κοινωνει κοινωνιαν πολυ της προτερας παραδοξοτεραν ὁσῳ τοτε μεν του κρειττονος μετεδωκε νυν δε μεταλαμ βανει του χειρονος τουτο του προτερου θεοειδεστε ρον τουτο τοις νουν εχουσιν ὑψηλοτερον προς ταυτα τι φασιν ἡμιν οἱ συκοφανται οἱ πικροι της θεοτητος λογισται οἱ κατηγοροι των επαινουμενων οἱ σκοτεινοι περι το φως οἱ περι την σοφιαν απαιδευτοι ὑπερ ὡν χριστος δωρεαν απε θανε τα αχαριστα κτισματα τα του πονηρου πλασματα τουτο εγκαλεις θεῳ την ευεργεσιαν δια τουτο μικρος ὁτι δια σε ταπεινος ὁτι επι το πλα νωμενον ηλθεν ὁ ποιμην ὁ καλος ὁ τιθεις την ψυχην ὑπερ των προβατων επι τα ορη και τους βουνους εφ ὡν εθυσιαζες και πλανωμενον εὑρε και εὑρων επι των ωμων ανελαβεν εφ ὡν και το ξυλον και λαβων επανηγαγεν επι την ανω ζωην και αναγαγων τοις μενουσι συνηριθμησεν ὁτι λυχνον ἡψε την ἑαυτου σαρκα και την οικιαν εσαρωσε της ἁμαρτιας τον κοσμον αποκαθαιρων και την δραχμην εζητησε την βασιλικην εικονα συγκεχωσμενην τοις παθεσι και συγκαλει τας φιλας αυτῳ δυναμεις επι τῃ της δραχμης εὑρεσει και κοινωνους ποιειται της ευφροσυνης ας και της οικονομιας μυστιδας πεποιητο ὁτι τῳ προδρομῳ λυχνῳ το φως ακο λουθει το ὑπερλαμπρον και τῃ φωνῃ ὁ λογος και τῳ νυμφαγωγῳ ὁ νυμφιος κατασκευαζοντι κυριῳ λαον περιουσιον και προκαθαιροντι επι το πνευμα δια του ὑδατος ταυτα εγκαλεις τῳ θεῳ δια ταυτα ὑπολαμβανεις χειρονα ὁτι λεντιῳ διαζων νυται και νιπτει τους ποδας των μαθητων και δεικνυσιν αριστην ὁδον ὑψωσεως την ταπεινωσιν ὁτι δια την συγκυπτουσαν χαμαι ψυχην τα πεινουται ἱνα και συνανυψωσῃ το κατω νευον ὑπο της ἁμαρτιας εκεινο δε πως ου κατηγορεις ὁτι και μετα τελωνων εσθιει και παρα τελωναις και μαθητευει τελωνας ἱνα και αυτος τι κερδανῃ τι τουτο την των ἁμαρτωλων σωτηριαν ει μη και τον ιατρον αιτιῳτο τις ὁτι συγκυπτει επι τα παθη και δυσωδιας ανεχεται ἱνα δῳ την ὑγιειαν τοις καμνουσι και τον επικλινομενον βοθρῳ δια φιλανθρωπιαν ἱνα το εμπεπτωκος κτηνος κατα τον νομον ανασωσηται απεσταλη μεν αλλ ὡς ανθρωπος διπλους γαρ ην επει και εκοπιασε και επεινησε και εδι ψησε και ηγωνιασε και εδακρυσε νομῳ σωμα τος ει δε και ὡς θεος τι τουτο την ευδοκιαν του πατρος αποστολην ειναι νομισον εφ ὁν ανα φερει τα ἑαυτου και ὡς αρχην τιμων αχρονον και του μη δοκειν ειναι αντιθεος επει και παρα δεδοσθαι λεγεται αλλα και ἑαυτον παραδεδωκεναι γεγραπται και εγηγερθαι παρα του πατρος και ανειληφθαι αλλα και ἑαυτον ανεστακεναι και ανε ληλυθεναι παλιν εκεινα της ευδοκιας ταυτα της εξουσιας συ δε τα μεν ελαττουντα λεγεις τα ὑψουντα δε παρατρεχεις και ὁτι μεν επαθε λογιζῃ ὁτι δε ἑκων ου προστιθης οἱα πασχει και νυν ὁ λογος ὑπο μεν των ὡς θεος τιμαται και συναλειφεται ὑπο δε των ὡς σαρξ ατιμα ζεται και χωριζεται τισιν οργισθῃ πλεον μαλλον δε τισιν αφῃ τοις συναιρουσι κακως η τοις τε μνουσι και γαρ κακεινους διαιρειν εδει και του τους συναπτειν τους μεν τῳ αριθμῳ τους δε τῃ θεοτητι προσκοπτεις τῃ σαρκι τουτο και ιουδαιοι η και σαμαρειτην αποκαλεις και το ἑξης σιω πησομαι απιστεις τῃ θεοτητι τουτο ουδε οἱ δαι μονες ω δαιμονων απιστοτερε και ιουδαιων αγνωμονεστερε εκεινοι την του υἱου προσηγοριαν ὁμοτιμιας φωνην ενομισαν οὑτοι τον ελαυνοντα θεον ᾔδεσαν επειθοντο γαρ εξ ὡν επασχον συ δε ουδε την ισοτητα δεχῃ ουδε ὁμολογεις την θεο τητα κρειττον ην σοι περιτετμησθαι και δαιμονᾳν ἱν ειπω τι και γελοιως η εν ακροβυστιᾳ και ὑγιειᾳ διακεισθαι πονηρως και αθεως μικρον μεν ουν ὑστερον οψει και κα θαιρομενον ιησουν εν τῳ ιορδανῃ την εμην καθαρσιν μαλλον δε ἁγνιζοντα τῃ καθαρσει τα ὑδατα (ου γαρ δη αυτος εδειτο καθαρσεως ὁ αιρων την ἁμαρτιαν του κοσμου) και σχιζομενους τους ουρανους και ὑπο του συγγενους πνευματος μαρτυρουμενον και πειραζομενον και νικωντα και ὑπο αγγελων ὑπηρετουμενον και θεραπευοντα πασαν νοσον και πασαν μαλακιαν και ζωοποιουντα νεκρους (ὡς οφελον γε και σε τῃ κακοδοξιᾳ νενεκρω μενον) και δαιμονας απελαυνοντα τα μεν δι ἑαυτου τα δε δια των μαθητων και αρτοις ολιγοις τρεφοντα μυριαδας και πεζευοντα πελαγος και προδιδομενον και σταυρουμενον και συσταυρουντα την εμην ἁμαρ τιαν ὡς αμνον προσαγομενον και ὡς ἱερεα προσ αγοντα ὡς ανθρωπον θαπτομενον και ὡς θεον εγειρομενον ειτα και ανερχομενον και ἡξοντα μετα της ἑαυτου δοξης ποσαι μοι πανηγυρεις καθ ἑκα στον των του χριστου μυστηριων ὡν ἁπαντων κε φαλαιον ἑν ἡ εμη τελειωσις και αναπλασις και προς τον πρωτον αδαμ επανοδος νυνι δε μοι δεξαι την κυησιν και προσ κιρτησον ει και μη ὡς ιωαννης απο γαστρος αλλ ὡς δαβιδ επι τῃ καταπαυσει της κιβωτου και την απογραφην αιδεσθητι δι ἡν εις ουρανους εγρα φης και την γεννησιν σεβασθητι δι ἡν ελυ θης των δεσμων της γεννησεως και την βηθ λεεμ τιμησον την μικραν ἡ σε προς τον παραδεισον επανηγαγε και την φατνην προσκυνησον δι ἡν αλογος ων ετραφης ὑπο του λογου γνωθι ὡς βους τον κτησαμενον ἡσαϊας διακελευεται σοι και ὡς ονος την φατνην του κυριου αυτου ειτε των καθαρων τις ει και ὑπο τον νομον και μηρυ κισμον αναγοντων του λογου και προς θυσιαν επι τηδειων ειτε των ακαθαρτων τεως και αβρωτων και αθυτων και της εθνικης μεριδος μετα του αστερος δραμε και μετα μαγων δωροφορησον χρυσον και λιβανον και σμυρναν ὡς βασιλει και ὡς θεῳ και ὡς δια σε νεκρῳ μετα ποιμενων δοξα σον μετα αγγελων ὑμνησον μετα αρχαγγελων χο ρευσον εστω κοινη πανηγυρις ουρανιων και επι γειων δυναμεων πειθομαι γαρ κακεινας συναγαλλεσθαι και συμπανηγυριζειν σημερον ειπερ εισι φιλανθρωποι και φιλοθεοι ὡσπερ ἁς δαβιδ εισαγει μετα το παθος συνανιουσας χριστῳ και προσυπαντωσας και διακελευομενας αλληλαις την των πυλων επαρσιν ἑν μισησον των περι την χριστου γενναν την ἡρωδου παιδοκτονιαν μαλλον δε και ταυτην αιδεσθητι την ἡλικιωτιν χριστου θυσιαν του καινου σφαγιου προθυομενην αν εις αιγυπτον φευγῃ προθυμως συμφυγαδευθητι καλον τῳ χριστῳ συμφευγειν διωκομενῳ αν εν αιγυπτῳ βραδυνῃ καλεσον αυτον εξ αιγυπτου καλως εκει προσκυνουμενον δια πασων ὁδευσον αμεμπτως των ἡλικιων χριστου και δυναμεων ὡς χριστου μαθητης ἁγνισθητι περιτμηθητι περιελου το απο γενεσεως καλυμμα μετα τουτο διδαξον εν τῳ ἱερῳ τους θεοκαπηλους απελασον λιθασθητι αν τουτο δεῃ παθειν λησῃ τους βαλλοντας ευ οιδα φευξῃ και δια μεσου αυτων ὡς θεος ὁ λογος γαρ ου λιθαζεται αν ἡρωδῃ προσαχθῃς μηδε αποκριθῃς τα πλειω αιδεσθησεται σου και την σιωπην πλεον η αλλων τους μακρους λογους αν φραγελλωθῃς και τα λειπομενα ζητησον γευσαι χολης δια την γευσιν οξος ποτισθητι ζητησον εμπτυσματα δεξαι ῥαπισματα κολαφισματα ακανθαις στεφανωθητι τῳ τραχει του κατα θεον βιου περιβαλου το κοκκινον δεξαι καλαμον προσκυνηθητι παρα των παιζοντων την αληθειαν τελος συσταυρωθητι συν νεκρωθητι συνταφηθι προθυμως ἱνα και συναναστῃς και συνδοξασθῃς και συμβασιλευσῃς θεον ὁρων ὁσον εστι και ὁρωμενος τον εν τριαδι προσκυνουμενον τε και δοξαζομενον ὁν και νυν τρανουσθαι ἡμιν ευχομεθα ὁσον εφικτον τοις δεσμιοις της σαρκος εν χριστῳ ιησου τῳ κυριῳ ἡμων ᾡ ἡ δοξα εις τους αιωνας αμην
ΕΙΣ ΤΑ ΑΓΙΑ ΦΩΤΑ
παλιν ιησους ὁ εμος και παλιν μυστηριον μυστηριον ουκ απατηλον ουδ ακοσμον ουδε της ἑλληνικης πλανης και μεθης οὑτω γαρ εγω καλω τα εκεινων σεμνα οιμαι δε και των ευφρονουντων ἑκαστος αλλα μυστηριον ὑψηλον τε και θειον και της ανω λαμπροτητος προξενον ἡ γαρ ἁγια των φωτων ἡμερα εις ἡν αφιγμεθα και ἡν ἑορταζειν ηξιωμεθα σημερον αρχην μεν το του εμου χριστου βαπτισμα λαμβανει του αληθινου φωτος του φωτιζοντος παν τα ανθρωπον ερχομενον εις τον κοσμον ενεργει δε την εμην καθαρσιν και βοηθει τῳ φωτι ὁ παρ αυτου λαβοντες ανωθεν απ αρχης εκ της ἁμαρτιας εζοφωσαμεν τε και συνεχεαμεν τοιγαρουν ακουσατε θειας φωνης εμοι μεν και λιαν σφοδρως ενηχουσης τῳ μυστῃ και μυστα γωγῳ των τοιουτων ειη δε και ὑμιν εγω ειμι το φως του κοσμου και δια τουτο προσελθετε προς αυτον και φωτισθητε και τα προσωπα ὑμων ου μη καταισχυνθῃ τῳ αληθινῳ φωτι σημειουμενα καιρος αναγεννησεως γεννηθωμεν ανωθεν καιρος αναπλασεως τον πρωτον αδαμ αναλαβω μεν μη της αντικειμενης λεγω δυναμεως τῳ φαινομενῳ μεν αδαμ προσπη δωσης εξ αναιδειας τῳ θεῳ δε περιπιπτουσης και ἡττωμενης ἱν ἡμεις το σκοτος αποθεμενοι τῳ φω τι πλησιαζωμεν ειτα και φως γενωμεθα τελειον τελειου φωτος γεννηματα ὁρατε της ἡμερας την χαριν ὁρατε του μυστηριου την δυναμιν ουκ απο γης ηρθητε ουκ ανω τεθεισθε σαφως ὑψωθεντες ὑπο της ἡμετερας φωνης και αναγωγης και ετι μαλλον τεθησεσθε επειδαν ευοδωσῃ τον λογον ὁ λογος μη τις τοιαυτη καθαρσις νομικη και σκιωδης προσκαιροις ῥαντισμασιν ωφελουσα και σποδῳ δαμα λεως ῥαντιζουσα τους κεκοινωμενους μη τι τοιουτο μυσταγωγουσιν ἑλληνες ὡν ληρος εμοι πασα τελε τη και μυστηριον δαιμονων εὑρημα σκοτεινον και διανοιας αναπλασμα κακοδαιμονος χρονῳ βοη θουμενον και μυθῳ κλεπτομενον ἁ γαρ ὡς αληθη προσκυνουσιν ὡς μυθικα συγκαλυπτουσιν δεον ει μεν αληθη μη μυθους ονομαζεσθαι αλλ ὁτι μη αισχρα δεικνυσθαι ει δε ψευδη μη θαυμαζεσθαι μηδ οὑτως ιταμως εναντιωτατας εχειν δοξας περι του αυτου πραγματος ὡσπερ εν αγορᾳ μειρακιων παιζοντας η ανδρων κακοδαιμονων ὡς αληθως αλλ ουκ ανδρασι διαλεγομενους νουν εχουσι και λογου προσκυνηταις καν την εντεχνον ταυτην και ῥυπα ραν πιθανοτητα διαπτυωσιν ου διος ταυτα γοναι και κλοπαι του κρητων τυραννου καν ἑλληνες απαρεσκωνται ου δε κουρητων ηχοι και κροτοι και ορχησεις εν οπλοι θεου κλαιοντος ηχην συγκαλυπτουσαι ἱνα πατερα λαθῃ μισοτεκνον δεινον γαρ ην ὡς παιδιον κλαυθμυριζεσθαι τον ὡς λιθον καταποθεντα ουδε φρυγων εκτομαι και αυλοι και κορυβαν τες και ὁσα περι την ῥεαν ανθρωποι μαινον ται τελουντες τῃ μητρι των θεων και τελουμενοι ὁσα τῃ μητρι των τοιουτων εικος ουδε κορη τις ἡμιν ἁρπαζεται και δημητηρ πλαναται και κελεους τινας επεισαγει και τριπτολεμους και δρακοντας και τα μεν ποιει τα δε πασχει αισχυνο μαι γαρ ἡμερᾳ δουναι την νυκτος τελετην και ποιειν την ασχημοσυνην μυστηριον οιδεν ελευσις ταυτα και οἱ των σιωπωμενων και σιωπης οντως αξιων εποπται ουδε διονυσος ταυτα και μηρος ωδινων ατελες κυημα ὡσπερ αλλο τι κεφαλη προτερον και θεος ανδρογυνος και χορος μεθυον των και στρατος εκλυτος και θηβαιων ανοια του τον τιμωσα και σεμελης κεραυνος προσκυνουμενος ουδε αφροδιτης πορνικα μυστηρια της αισχρως ὡς αυτοι λεγουσι και γεννωμενης και τιμωμενης ουδε φαλλοι τινες και ιθυφαλλοι αισχροι και τοις σχημασι και τοις πραγμασιν ουδε ταυρων ξενο κτονιαι και λακωνικων εφηβων επιβωμιον αἱμα ξαινομενων ταις μαστιξι και τουτο μονον κακως ανδριζομενων οἱς τιμαται θεα και ταυτα παρθενος οἱ γαρ αυτοι και μαλακιαν ετιμησαν και θρασυτητα εσεβασθησαν που δε θησεις την πελοπος κρεουργιαν πεινωντας θεους ἑστιωσαν και φιλοξενιαν πικραν και απανθρωπον που δε ἑκατης τα φοβερα και σκοτεινα φασματα και τροφωνιου κατα γης παι γνια και μαντευματα η δωδωναιας δρυος ληρη ματα η τριποδος δελφικου σοφισματα η κασταλιας μαντικον πομα τουτο μονον ου μαντευσα μενα την ἑαυτων σιωπην ουδε μαγων θυτικη και προγνωσις εντομος και χαλδαιων αστρονο μια και γενεθλιαλογια τῃ των ουρανιων κινησει συμ φερουσα τα ἡμετερα των μηδε ἑαυτους ὁ τι πο τε εισιν η εσονται γνωναι δυναμενων ουδε θρᾳκων οργια ταυτα παρ ὡν και το θρησκευειν ὡς λογος ουδε ορφεως τελεται και μυστηρια ὁν τοσουτον ἑλληνες επι σοφιᾳ εθαυμασαν ὡστε και λυραν αυ τῳ ποιουσι παντα τοις κρουμασιν ελκουσαν ουδε μιθρου κολασις ενδικος κατα των μυεισθαι τα τοιαυτα ανεχομενων ουδε οσιριδος σπαραγμοι αλλη συμφορα τιμωμενη παρ αιγυπτιοις ουδε ισιδος ατυχηματα και τραγοι μενδησιων αιδεσιμωτε ροι και απιδος φατνη μοσχου κατατρυφωντος της μεμφιτων ευηθειας ουδ ὁσα τον νειλον ταις τι μαις καθυβριζουσι τον καρποδοτην ὡς ανυμνουσιν αυτοι και ευσταχυν και μετρουντα την ευδαιμο νιαν τοις πηχεσιν εω γαρ λεγειν ἑρπετων και κνωδαλων τιμας και το της ασχημοσυνης φιλοτιμον ὡν καθ ἑκαστον ιδια τις τελετη και πανηγυρις και κοινον το της κακοδαιμονιας εφ ἁπασιν ὡς ειπερ ασεβειν αυτους εδει παντως και της του θεου δοξης αποπεσειν εις ειδωλα κατενεχθεντας και τεχνης εργα και χειρων πλασματα μη αν αλλο τι κατ αυτων ευξασθαι τους γε νουν εχοντας η τοιαυτα σεβασθηναι και οὑτω τι μησαι ἱνα την αντιμισθιαν ἡν εδει της πλανης ὡς φησι παυλος απολαμβανωσιν εν οἱς σεβονται ου μαλλον τιμωντες η δι εκεινων ατιμαζομενοι βδελυκτοι της πλανης βδελυκτοτεροι της ευτελειας των προσκυνουμενων και σεβομενων ἱνα και αυ των των τιμωμενων ωσιν αναισθητοτεροι τοσουτον ὑπερβαλλοντες ανοιᾳ ὁσον ευτελειᾳ τα προσκυνουμενα ταυτα μεν ουν παιζετωσαν ἑλληνων παιδες και δαιμονες παρ ὡν εκεινοις ἡ ανοια την του θεου τιμην εις ἑαυτους μεθελκοντων και αλλους αλλως κατατεμνοντων εις αισχρας δοξας και φαντασιας αφ οὑ του ξυλου της ζωης εκβαλοντες ἡμας τῳ ξυλῳ της γνωσεως ου κατα καιρον ουδ επιτηδειως μετα ληφθεισης ὡς ασθενεστερους ηδη κατεδραμον τον ἡγεμονα νουν συναρπασαντες και τοις παθεσι θυραν ανοιξαντες ου γαρ εφερον φυσις οντες φθονερα και μισανθρωπος μαλλον δε δια την ἑαυτων κακιαν γενομενοι τους κατω των ανω τυχειν αυτοι πεσοντες επι γης ανωθεν ουδε τοσαυτην μεταστασιν γενεσθαι της δοξης και των πρωτων φυσεων τουτο εστιν ὁ διωγμος του πλασματος δια τουτο ἡ εικων του θεου καθυβρισθη και καθως ουκ εδοκιμασαμεν φυλαξαι την εντολην παρεδοθημεν τῃ αυτονομιᾳ της πλανης και καθως επλανηθημεν ητιμασθημεν εν οἱς εσεβασθημεν ου γαρ τουτο μονον δεινον το πεποιημενους επ αγαθοις εργοις εις δοξαν και επαινον του πεποιηκοτος και θεου μιμησιν ὁσον εφικτον ὁρμητηριον γενεσθαι παντοιων παθων βο σκομενων κακως και δαπανωντων τον εντος ανθρω πον αλλα το και θεους στησασθαι συν ηγορους τοις παθεσιν ἱνα μη μονον ανευθυνον το ἁμαρτανειν αλλα και θειον νομιζηται εις τοιαυτην καταφευγον απολογιαν τα προσκυνουμενα ἡμιν δε ὡσπερ εχαρισθη το φυγουσι την δει σιδαιμονα πλανην μετα της ἁληθειας γενεσθαι και δουλευειν θεῳ ζωντι και αληθινῳ και την κτισιν ὑπεραναβηναι παντα περασασιν ὁσα ὑπο χρονον και πρωτην κινησιν οὑτω και ειδωμεν και φιλο σοφησωμεν τα περι θεου και τα θεια φιλοσοφησω μεν δε αρχομενοι ὁθεν αρχεσθαι αμεινον αμει νον δε ὁθεν σολομων ἡμιν ενομοθετησεν αρχη σο φιας φησι κτησαι σοφιαν τι τουτο λεγων αρχην σοφιας τον φοβον ου γαρ απο θεωριας αρξαμενους εις φοβον χρη καταληγειν (θεωρια γαρ αχαλινωτος ταχα αν και κατα κρημνων ωσειεν) αλλα φοβῳ στοι χειουμενους και καθαιρομενους και ἱν οὑτως ειπω λεπτυνομενους εις ὑψος αιρεσθαι οὑ γαρ φοβος εντολων τηρησις οὑ δε εντολων τηρησις σαρκος καθαρσις του επιπροσθουντος τῃ ψυχῃ νεφους και ουκ εωντος καθαρως ιδειν την θειαν ακτινα οὑ δε καθαρσις ελλαμψις ελλαμψις δε ποθου πληρωσις τοις των μεγιστων η του μεγιστου η ὑπερ το μεγα εφιεμενοις δια τουτο καθαρτεον ἑαυτον πρωτον ειτα τῳ καθαρῳ προσομιλητεον ειπερ μη μελλοιμεν το του ισραηλ πεισεσθαι μη φεροντος την δοξαν του προσωπου μωσεως και δια τουτο δεομενου καλυμ ματος η το του μανωε και πεισεσθαι και λεξειν απολωλαμεν ω γυναι θεον ἑωρακαμεν εν φαν τασιᾳ θεου γενομενου η ὡς πετρος του πλοιου τον ιησουν αποπεμψασθαι ὡς ουκ αξιοι τοιαυτης επι δημιας πετρον δε ὁταν ειπω τινα λεγω τον κατα κυματων πεζευσαντα η ὡς παυλος την οψιν πληγησεσθαι πριν καθαρθηναι των διωγμων τῳ διωκο μενῳ προσομιλησας μαλλον δε βραχειᾳ του μεγα λου φωτος λαμπηδονι η ὡς ὁ εκατονταρχος την μεν θεραπειαν επιζητησειν τῃ οικιᾳ δε τον θεραπευτην ουκ εισδεξασθαι δια δειλιαν επαινουμενην λεγετω τις και ἡμων ἑως ουπω καθαιρεται αλλ εστιν ἑκατονταρχος ετι πλειονων εν κακιᾳ κρατων και στρατευεται καισαρι τῳ κοσμοκρατορι των κατω συρομενων ουκ ειμι ικανος ἱνα μου ὑπο την στεγην εισελθῃς ὁταν δε ιησουν θεασηται καιτοι μικρος ων την πνευματικην ἡλικιαν ὡς ὁ ζακχαιος εκεινος και ὑπερ την συκομωραιαν αρθῃ νεκρωσας τα μελη τα επι της γης και ὑπεραναβας το σωμα της ταπεινωσεως τοτε και εισδεχεσθω τον λογον και ακουετω σημερον σωτηρια τῳ οικῳ του τῳ και λαμβανετω την σωτηριαν και καρποφορειτω τα τελεωτερα σκορπιζων και διαχεων καλως ἁ κακως ετελωνησεν ὁ γαρ αυτος λογος και φοβερος τοις ουκ αξιοις δια την φυσιν και χωρητος δια φιλανθρωπιαν τοις οὑτως ηυτρεπισμενοις ὁσοι το ακαθαρτον και ὑλικον πνευμα των ψυχων απελασαντες και τας ἑαυτων ψυχας τῃ επιγνωσει σαρωσαντες και κοσμη σαντες μηδε αργην μηδε απρακτον ειασαν ὡστε μετα πλειονος της παρασκευης αυθις καταληφθηναι ὑπο των ἑπτα της κακιας πνευματων ὁσα και της αρετης απηριθμηται (το γαρ δυσμαχωτερον περι σπουδαστοτερον) αλλα προς τῳ φευγειν την κακιαν και την αρετην εργαζονται ὁλον τον χριστον η ὁτι μαλιστα ἑαυτοις εισοικισαντες ὡστε μηδενι κενῳ την πονηραν δυναμιν ὁμιλησασαν ἑαυ της παλιν πληρωσαι και γενεσθαι τα εσχατα χει ρονα των πρωτων δια το της καταδρομης σφο δροτερον και το της φρουρας ασφαλεστερον και δυσ αλωτοτερον ὁταν δε πασῃ φυλακῃ τηρησαντες την ἑαυτων ψυχην και αναβασεις εν τῃ καρδιᾳ διαθεμενοι και νεωσαντες ἑαυτοις νεωματα και σπει ραντες εις δικαιοσυνην ὡς σολομωντι και δαβιδ και ἱερεμιᾳ δοκει φωτισωμεν ἑαυτοις φως γνωσεως τηνικαυτα λαλωμεν θεου σοφιαν εν μυστηριῳ την αποκεκρυμμενην και τοις αλλοις εκλαμπωμεν τεως δε καθαιρωμεθα και προτελωμεθα τῳ λογῳ ἱν ὁτι μαλιστα αυτους ἡμας ευεργετωμεν θεοειδεις ερ γαζομενοι και ἡκοντα τον λογον ὑποδεχομενοι ου μονον δε αλλα και κρατουντες και τοις αλλοις προ φαινοντες επει δε ανεκαθηραμεν τῳ λογῳ το θεα τρον φερε τι περι της ἑορτης ηδη φιλοσοφησωμεν και συνεορτασωμεν ταις φιλεορτοις και φιλοθεοις ψυχαις επει δε κεφαλαιον ἑορτης μνημη θεου θεου μνημονευσωμεν και γαρ τον εκειθεν των ἑορταζον των ηχον ενθα ευφραινομενων παντων ἡ κατοι κια ουκ αλλο τι η τουτο ειναι νομιζω θεον ὑμνουμενον τε και δοξαζομενον τοις της εκεισε πολιτειας ηξιωμενοις ει δε τι των ηδη προειρημενων ὁ νυν ἑξει λογος θαυμαζετω μηδεις ου γαρ τα αυτα και φθεγξομαι μονον αλλα και περι των αυτων φριττων και γλωσσαν και νουν και διανοιαν ὁταν περι θεου φθεγγωμαι και ὑμιν ταυτο τουτο συνευχομενος το επαινετον παθος και μακαριον θεου δε ὁταν ειπω ἑνι φωτι περιαστραφθητε και τρισι τρισι μεν κατα τας ιδιοτητας ειτουν ὑποστασεις ει τινι φιλον καλειν ειτε προσωπα (ουδεν γαρ περι των ονοματων ζυγομαχησομεν ἑως αν προς την αυτην εννοιαν αἱ συλλαβαι φερωσιν) ἑνι δε κατα τον της ουσιας λογον ειτουν θεοτητος διαιρειται γαρ αδιαι ρετως ἱν οὑτως ειπω και συναπτεται διῃρημενως ἑν γαρ εν τρισιν ἡ θεοτης και τα τρια ἑν τα εν οἱς ἡ θεοτης η το γε ακριβεστερον ειπειν α ἡ θεοτης τας δε ὑπερβολας και ελλειψεις ελλειψω μεν ουτε την ἑνωσιν συγχυσιν εργαζομε νοι ουτε την διαιρεσιν αλλοτριωσιν απεστω γαρ ἡμων εξ ισου και ἡ σαβελλιου συναιρεσις και ἡ αρειου διαιρεσις τα εκ διαμετρου κακα και ὁμοτιμα την ασεβειαν τι γαρ δει θεον η συναλειφειν κακως η κατατεμνειν εις ανισοτητα ἡμιν δε εις θεος ὁ πατηρ εξ οὑ τα παντα και εἱς κυριος ιησους χριστος δι οὑ τα παντα και ἑν πνευμα ἁγιον εν ᾡ τα παντα του εξ οὑ και δι οὑ και εν ᾡ μη φυσεις τεμνοντων (ουδε γαρ αν μετεπιπτον αἱ προθεσεις η αἱ ταξεις των ονομα των) αλλα χαρακτηριζοντων μιας και ασυχυτου φυ σεως ιδιοτητας και τουτο δηλον εξ ὡν εις ἒν συναγονται παλιν ει τῳ μη παρεργως εκεινο αναγινω σκεται παρα τῳ αυτῳ αποστολῳ το εξ αυτου και δι αυτου και εις αυτον τα παντα αυτῳ ἡ δοξα εις τους αιωνας αμην πατηρ ὁ πατηρ και αναρχος ου γαρ εκ τινος υἱος ὁ υἱος και ουκ αναρχος εκ του πατρος γαρ ει δε την απο χρονου λαμβανοις αρχην και αναρχος ποιητης γαρ χρονων ουχ ὑπο χρονον πνευμα ἁγιον αληθως το πνευμα προϊον μεν εκ του πατρος ουχ ὑϊκως δε ουδε γαρ γεννητως αλλ εκπορευτως ει δει τι και καινοτομησαι περι τα ονοματα σαφηνειας ἑνεκεν ουτε του πατρος εκσταντος της αγεννησιας διοτι γεγεννηκεν ουτε του υἱου της γεννησεως ὁτι εκ του αγεννητου πως γαρ ουτε του πνευματος η εις πατερα μετα πιπτοντος η εις υἱον ὁτι εκπεπορευται και ὁτι θεος καν μη δοκῃ τοις αθεοις ἡ γαρ ιδιοτης ακινη τος η πως αν ιδιοτης μενοι κινουμενη και μετα πιπτουσα οἱ δε την αγεννησιαν και την γεννησιν φυσεις θεων ὁμωνυμων τιθεμενοι ταχα αν και τον αδαμ και τον σηθ ὁτι ὁ μεν ουκ απο σαρκος πλασμα γαρ ὁ δε απο του αδαμ και της ευας) αλληλων κατα την φυσιν αλλοτριωσουσιν εἱς ουν θεος εν τρισι και τα τρια ἑν ὡσπερ εφαμεν επει δε οὑτω ταυτα η τουτο εδει δε μη τοις ανω μονον την προσκυνησιν περιγραφεσθαι αλλ ει ναι τινας και κατω προσκυνητας ἱνα πληρωθῃ τα παντα δοξης θεου επει και θεου και δια τουτο κτιζεται ανθρωπος χειρι θεου τιμηθεις και εικονι τουτον δε φθονῳ διαβολου και πικρᾳ γευσει της ἁμαρτιας θεου του πεποιηκοτος ελεεινως χωριζομενον παριδειν ου θεου τι γινεται και τι το μεγα περι ἡμας μυστηριον καινοτομουνται φυσεις και θεος ανθρωπος γινεται και ὁ επιβεβηκως επι τον ουρανον του ουρανου κατα ανατολας της ιδιας δοξης τε και λαμπροτητος επι δυσμων δοξαζεται της ἡμετερας ευτελειας και ταπεινοτητος και ὁ υἱος του θεου δεχεται και υἱος ανθρωπου γενεσθαι τε και κληθηναι ουχ ὁ ην μεταβαλων (ατρεπτον γαρ) αλλ ὁ ουκ ην προσλαβων (φιλανθρωπος γαρ) ἱνα χωρηθῃ ὁ αχωρητος δια μεσης σαρκος ὁμιλη σας ἡμιν ὡς παραπετασματος επειδη καθα ραν αυτου την θεοτητα φερειν ου της εν γενεσει και φθορᾳ φυσεως δια τουτο τα αμικτα μιγνυται ου γενεσει μονον θεος ουδε σαρκι νους ουδε χρονῳ το αχρονον ουδε μετρῳ το απεριγραπτον αλλα και παρθενιᾳ γεννησις και ατιμιᾳ τῳ και τιμης ἁπασης ὑψηλοτερῳ και παθει το απαθες και τῳ φθαρτῳ το αθανατον επειδη γαρ ῳετο αηττητος ειναι της κα κιας ὁ σοφιστης θεοτητος ελπιδι δελεασας ἡμας σαρκος προβληματι δελεαζεται ἱν ὡς τῳ αδαμ προσβαλων τῳ θεῳ περιπεσῃ και οὑτως ὁ νεος αδαμ τον παλαιον ανασωσηται και λυθῃ το κατα κριμα της σαρκος σαρκι του θανατου θανατωθεντος τῃ μεν ουν γεννησει τα εικοτα προεορ τασαμεν εγω τε ὁ της ἑορτης εξαρχος και ὑμεις και παν ὁσον εγκοσμιον τε και ὑπερκοσμιον μετα αστερος εδραμομεν και μετα μαγων προσεκυνησαμεν μετα ποιμενων περιελλαμφθημεν και μετα αγγελων εδοξασαμεν μετα συ μεων ενηγκαλισαμεθα και μετα αννης ανθωμολογησαμεθα της γεραιας και σωφρονος και χα ρις τῳ εις τα ιδια ελθοντι αλλοτριως ὁτι τον ξενον εδοξασεν νυνι δε πραξις αλλη χριστου και αλλο μυστηριον ου δυναμαι κατεχειν την ἡδονην εν θεος γινομαι μικρου και ὡς ιωαννης ευαγγελιζομαι ει και μη προδρομος αλλ απο της ερη μιας χριστος φωτιζεται συναναστραψωμεν χριστος βαπτιζεται συγκατελθωμεν ἱνα και συνανελθωμεν βαπτιζεται ιησους τουτο μονον η και τα αλλα τηρειν επιμελως αναγκαιον τις ων και παρα τινος και κατα πηνικα ὁ καθαρος και παρα ιωαννου και των σημειων αρχομενος ἱνα τι μαθωμεν και τι παιδευθωμεν προκαθαιρεσθαι και ταπεινοφρονειν και κηρυσσειν εν τελειοτητι και της πνευματικης και της σωματικης ἡλικιας εκεινο προς τους το βαπτισμα σχεδιαζοντας και μη προευτρεπιζομενους μηδε το ασφαλες τῃ λυτρωσει χαριζομενους δια της εις το καλον ἑξεως και γαρ ει αφεσιν εχει των παρελθοντων το χαρισμα (χαρισμα γαρ) αλλα τοτε μαλλον ευλαβειας αξιον μη προς τον αυτον εμετον επανελθωμεν τουτο προς τους επαιρο μενους κατα των οικονομων του μυστηριου αν αξιᾳ τινι προεχωσιν το τριτον προς τους θαρῥουντας νεο τητι και παντα καιρον οιομενους ειναι διδασκαλιας η προεδριας ιησους καθαιρεται και συ καταφρονεις της καθαρσεως ὑπο ιωαννου και συ κατεξανιστασαι του σου κηρυκος τριακονταετης ων και συ προ της γενειαδος διδασκεις τους γεροντας η το διδασκειν πιστευεις ουτε παρα της ἡλικιας ουτε παρα του τροπου τυχον εχων το αιδεσιμον ειτα ὁ δανιηλ ενταυθα και ὁ δεινα νεοι κριται και τα παραδειγματα επι γλωσσης πας γαρ αδικων εις απολογιαν ἑτοιμος αλλ ου νομος εκκλησιας το σπανιον ειπερ μηδε μια χελιδων εαρ ποιει μηδε γραμμη μια τον γεωμετρην η πλους εἱς τον θαλαττιον πλην ιωαννης βαπτιζει προσεισιν ιησους ἁγιασων τυχον μεν και τον βαπτιστην το δε προδη λον παντα τον παλαιον αδαμ ἱν ενθαψῃ τῳ ὑδατι προ δε τουτων και δια τουτους τον ιορδανην ὡσπερ ην πνευμα και σαρξ οὑτω πνευματι τελειων και ὑδατι ου δεχεται ὁ βαπτιστης ὁ ιησους αγω νιζεται εγω χρειαν εχω ὑπο σου βαπτισθηναι ὁ λυχνος τῳ ἡλιῳ φησιν ἡ φωνη τῳ λογῳ ὁ φι λος τῳ νυμφιῳ ὁ εν γεννητοις γυναικων ὑπερ ἁπαν τας τῳ πρωτοτοκῳ πασης κτισεως ὁ προσκιρτησας απο γαστρος τῳ εν γαστρι προσκυνηθεντι ὁ προ δραμων και προδραμουμενος τῳ φανεντι και φανησομενῳ εγω χρειαν εχω ὑπο σου βαπτισθηναι προσθες και το ὑπερ σου ηδει γαρ τῳ μαρτυ ριῳ βαπτισθησομενος η ὡς πετρος μη τους πο δας μονον καθαρθησομενος και συ ερχῃ προς με και τουτο προφητικον ηδει γαρ ὡς μετα ἡρωδην πιλατον μανησομενον οὑτως αυτῳ προαπελ θοντι χριστον ἑψομενον τι δε ιησους αφες αρτι τουτο γαρ ἡ οικονομια ηδει γαρ μετ ολιγον αυ τος βαπτισων τον βαπτιστην τι δε το πτυον ἡ καθαρσις τι δε το πυρ ἡ του κουφου δαπανη και ἡ ζεσις του πνευματος τι δε ἡ αξινη της αθερα πευτου ψυχης ἡ εκτομη και μετα την κοπρον τι δε ἡ μαχαιρα ἡ τομη του λογου ἡ διαιρουσα το χειρον απο του κρειττονος και διχοτομουσα τον πι στον και τον απιστον και επεγειρουσα τον υἱον και την θυγατερα και την νυμφην τῳ πατρι και τῃ μητρι και τῃ πενθερᾳ τα νεα και προσφατα τοις παλαιοις και σκιωδεσι τι δε ὁ σφαιρωτηρ του ὑποδηματος ὁν ου λυεις ὁ βαπτιζων ιη σουν ὁ της ερημιας και ατροφος ὁ νεος ἡλιας ὁ προφητου περισσοτερος ὁσῳ και τον προφητευομενον ειδες ὁ παλαιας και νεας μεσιτης τι τουτο τυχον ὁ της επιδημιας λογος και της σαρκος οὑ μηδε το ακροτατον ευδιαλυτον μη ὁτι τοις σαρκικοις ετι και νηπιοις εν χριστῳ αλλ ουδε τοις κατα ιωαννην τῳ πνευματι αλλα και ανεισιν ιησους εκ του ὑδατος συναναφερει γαρ ἑαυτῳ τον κοσμον και ὁρᾳ σχιζομενους τους ουρανους οὑς ὁ αδαμ εκλεισεν ἑαυτῳ τε και τοις μετ αυτον ὡσπερ και τῃ φλογινῃ ῥομφαιᾳ τον παραδεισον και το πνευμα μαρτυρει την θεοτητα τῳ γαρ ὁμοιῳ προστρεχει και ἡ εξ ουρανων φωνη εκειθεν γαρ ὁ μαρτυρουμενος και ὡς περιστερα τιμᾳ γαρ το σωμα επει και τουτο τῃ θεωσει θεος σωματικως ὁρωμενη και ἁμα πορῥωθεν ειθισται περιστερα κατακλυσμου λυσιν ευαγγελιζεσθαι ει δε ογκοις και σταθμοις κρινεις θεοτητα και δια τουτο μικρον σοι το πνευμα ὁτι εν ειδει περιστερας ω μικρολογε περι τα μεγιστα ὡρα σοι και βασιλειαν ουρανων ατιμαζειν ὁτι κοκκῳ σιναπεως απεικαζεται και της ιησου μεγαλειοτητος ὑπεραιρειν τον αντικειμενον ὁτι ὁ μεν ορος μεγα καλειται και λευϊαθαν και βασιλευς των εν τοις ὑδασιν ὁ δε αμνος και μαργαριτης και σταγων και τα τοιαυτα προσαγορευεται επει δε βαπτισματος ἡ πανηγυρις και δει μικρον τι προσκακοπαθησαι τῳ δι ἡμας μορφωθεντι και βαπτισθεντι και σταυρωθεντι φερε τι περι διαφορας βαπτισματων φιλοσοφησωμεν ἱν απελθωμεν εντευθεν κεκαθαρμενοι εβαπτισε μωϋσης αλλ εν ὑδατι και προ τουτου εν νεφελῃ και εν θαλασσῃ τυπικως δε τουτο ην ὡς και παυλῳ δοκει ἡ θαλασσα του ὑδατος ἡ νεφελη του πνευματος το μαννα του της ζωης αρτου το πομα του θειου ποματος εβαπτισε και ιωαννης ουκ ετι μεν ιουδαϊκως ου γαρ εν ὑδατι μονον αλλα και εις μετανοιαν ουπω δε ὁλον πνευματικως ου γαρ προστιθησι το εν πνευματι βαπτιζει και ιησους αλλ εν πνευματι τουτο ἡ τελειοτης και πως ου θεος ἱνα τι παραθαρῥησω μικρον εξ οὑ και συ γινῃ θεος οιδα και τεταρτον βαπτισμα το δια μαρτυριου και αἱματος ὁ και αυτος χριστος εβαπτισατο και πολυ γε των αλλων αιδεσιμωτερον ὁσῳ δευτεροις ῥυποις ου μολυνεται οιδα και πεμπτον ετι το των δακρυων αλλ επιπονωτερον ὡς ὁ λουων καθ ἑκαστην νυκτα την κλινην αυτου και την στρωμνην τοις δακρυσιν ᾡ της κακιας προσωζεσαν και οἱ μωλωπες ὁς πενθων και σκυθρωπαζων πορευεται και ὁς μιμειται την επιστροφην μανασση και την των νινευϊτων ηλεημενην ταπεινωσιν ὁς φθεγγεται τας του τελωνου φωνας εν τῳ ἱερῳ και δικαιουται παρα τον μεγαλαυχον φαρισαιον ὁς συγκυπτει κατα την χαναναιαν και ζητει φιλανθρωπιαν και ψιχας κυνος τροφην αγαν λιμωττοντος εγω μεν ουν (ανθρωπος ειναι γαρ ὁμολογω ζωον τρεπτον και ῥευστης φυσεως) και δεχομαι τουτο προθυμως και προσκυνω τον δεδωκοτα και τοις αλλοις μεταδιδωμι και προεισφερω του ελεου τον ελεον οιδα γαρ και αυτος ασθενειαν περικειμενος και ὡς αν μετρησω μετρηθησομενος συ δε τι λεγεις τι νομοθετεις ω νεε φαρισαιε και καθαρε την προσηγοριαν ου την προαιρεσιν και φυσων ἡμιν τα ναυατου μετα της αυτης ασθενειας ου δεχῃ μετανοιαν ου διδως οδυρμοις χωραν ου δακρυεις δακρυον μη συ γε τοιουτου κριτου τυχοις ουκ αιδῃ το ιησου φιλανθρωπον του τας ασθενειας ἡμων λαβοντος και τας νοσους βαστασαντος του μη δικαιοις ελθοντος αλλ ἁμαρτωλοις εις μετανοιαν του ελεον θελοντος μαλλον η θυσιαν του ἑβδομηκοντακις ἑπτα συγχωρουντος τα ἁμαρτηματα ὡς μακαριον σου το ὑψηλον ει καθαροτης ην αλλα μη τυφος νομοθετων ὑπερ ανθρωπον και λυων τῃ απογνωσει την επανορθωσιν ὁμοιως γαρ εστι κακον και ανεσις ασωφρονιστος και καταγνωσις ασυγχωρητος ἡ μεν ὁλην εφιεισα την ἡνιαν ἡ δε τῳ σφοδρῳ καταγχουσα δειξον μοι την καθαροτητα και δεχομαι σου την θρασυτητα νυν δε δεδοικα μη βρυων ἑλκεσιν εισαγῃς το ανιατρευτον ουδε τον δαβιδ δεχῃ μετανοουντα ᾡ και το προφητικον χαρισμα ἡ μετανοια συνετηρησεν ουδε πετρον τον μεγαν παθοντα τι ανθρωπινον περι το σωτηριον παθος ιησους δε εδεξατο και τῳ τρισσῳ της ερωτησεως και της ὁμολογιας το τρισσον της αρνησεως εθεραπευσεν η ουδε τελειωθεντα δεχῃ δι αἱματος εστι γαρ και τουτο της σης απο νοιας ουδε τον εν κορινθῳ παρανομησαντα παυλος δε και αγαπην εκυρωσεν επειδη την διορθωσιν ειδε και το αιτιον ἱνα μη τῃ περισσοτερᾳ λυπῃ καταποθῃ ὁ τοιουτος βαρηθεις τῃ αμετριᾳ της επιπληξεως ουδε τας νεας γαμιζεις χηρας δια το της ἡλικιας ευαλωτον παυλος δε τουτο ετολμησεν οὑ συ δηλαδη διδασκαλος ὡς επι τεταρτον ουρανον φθασας και αλλον παραδεισον και απορῥητοτερων ακουσας ῥηματων και μειζονα κυκλον τῳ ευαγγελιῳ περιλαβων αλλ ου μετα το βαπτισμα ταυτα τις ἡ αποδειξις η δειξον η μη κατακρινε ει δε αμφιβολον νικατω το φιλανθρωπον αλλα ναυατος φησιν ουκ εδεξατο τους εν τῳ διωγμῳ παραπεσοντας τι τουτο ει μεν ου μεταγνοντας δικαιως ουδε εγω δεχομαι τους η μη καμπτομενους η μη αξιως μηδε αντισηκουντας τῳ κακῳ την διορθωσιν και ὁταν δεξωμαι την προσηκουσαν αυτοις απονεμω χωραν ει δε τους εκτακεντας τοις δακρυσιν ου μιμησομαι και τις μοι νομος ἡ ναυατου μισανθρωπια ὁς πλεονεξιαν μεν ουκ εκολασε την δευτεραν ειδωλολατρειαν πορνειαν δε οὑτω πικρως κατεδικασεν ὡς ασαρκος και ασωματος τι φατε πειθομεν ὑμας τοις λογοις τουτοις δευρο στητε μεθ ἡμων των ανθρωπων μεγαλυνωμεν ἁμα τον κυριον μη τις ὑμων ειπειν τολμησῃ μηδε ει λιαν ἑαυτῳ τεθαρῥηκε μη μου ἁπτου καθαρος γαρ ειμι και τις οὑτως ὡσπερ εγω μεταδοτε και ἡμιν της λαμπροτητος αλλ ου πειθομεν και ὑπερ ὑμων δακρυσομεν οὑτοι μεν ουν ει μεν βουλοιντο την ἡμετεραν ὁδον και χριστου ει δε μη την ἑαυτων πορευεσθωσαν τυχον εκει τῳ πυρι βαπτισθησονται τῳ τελευταιῳ βαπτισματι τῳ επιπονωτερῳ τε και μακροτερῳ ὁ εσθιει ὡς χορτον την ὑλην και δαπανᾳ πασης κακιας κουφοτητα ἡμεις δε τιμησωμεν το χριστου βαπτισμα σημερον και καλως ἑορτασωμεν μη γαστρι τρυφωντες αλλα πνευματικως ευφραινομενοι τρυφησωμεν δε πως λουσασθε καθαροι γινεσθε ει μεν φοινικικοι την ἁμαρτιαν εστε και ἡττον αἱματωδεις λευκανθητε ὡς χιων ει δε κοκκινοι και ανδρες αἱματων τελειοι καν εις εριου λευκοτητα φθασατε παντως δε καθαρθητε και καθαιρεσθε ὡς ουδενι τοσουτον χαιρει θεος ὁσον ανθρωπου διορθωσει και σωτηριᾳ ὑπερ οὑ λογος ἁπας και ἁπαν μυστηριον ἱνα γενησθε ὡς φωστηρες εν κοσμῳ ζωτικη τοις αλλοις ανθρωποις δυναμις ἱνα φωτα τελεια τῳ μεγαλῳ φωτι παρασταντες και την εκεισε μυηθητε φωταγωγιαν ελλαμπομενοι τῃ τριαδι καθαρωτερον και τρανοτερον ἡς νυν μετριως ὑποδεδεχθε την μιαν αυγην εκ μιας της θεοτητος εν χριστῳ ιησου τῳ κυριῳ ἡμων ᾡ ἡ δοξα και το κρατος εις τους αιωνας των αιωνων αμην
ΕΙΣ ΤΟ ἉΓΙΟΝ ΒΑΠΤΙΣΜΑ
χθες τῃ λαμπρᾳ των φωτων ἡμερᾳ πανηγυρισαντες (και γαρ επρεπε χαρμοσυνα θεσθαι της σωτηριας της ἡμετερας και πολλῳ μαλλον η γαμηλια και γενεθλια και ονομαστηρια τοις σαρκος φιλοις κουροσυνα τε και κατοικεσια και ετησια ὁσα τε αλλα πανηγυριζουσιν ανθρωποι) σημερον περι του βαπτισματος βραχεα διαλεξομεθα και της εντευθεν ἡμιν ὑπαρχου σης ευεργεσιας ει και χθες ἡμας ὁ λογος παρεδρα με της ὡρας κατεπειγουσης και ἁμα του λογου τον κορον φευγοντος κορος δε λογου πολεμιος ακοαις ὡς ὑπερβαλλουσα τροφη σωμασι προσεχειν δε αξιον τοις λεγομενοις και μη παρεργως αλλα προθυμως τον περι τηλικουτων δεξασθαι λογον επειδη και τουτο εστι φωτισμος το γνωναι του μυστηριου την δυναμιν τρισσην γεννησιν ἡμιν οιδεν ὁ λογος την εκ σωματων την εκ βαπτισματος και την εξ αναστασεως τουτων δε ἡ μεν νυκτερινη τε εστι και δουλη και εμπαθης ἡ δε ἡμερινη και ελευ θερα και λυτικη παθων παν το απο γενεσεως παραστησομενον και λογον ὑφεξον της ενταυθα δουλειας και πολιτειας ειτε τῃ σαρκι μονον επηκολουθησεν ειτε τῳ πνευματι συνανηλθε και την χαριν ᾐδεσθη της αναπλασεως ταυτας δη τας γεννησεις ἁπασας παρ ἑαυτου τιμησας ὁ εμος χριστος φαινεται την μεν τῳ εμφυσηματι τῳ πρωτῳ και ζωτικῳ την δε τῃ σαρκωσει και τῳ βαπτισματι ὁπερ αυτος εβαπτισατο την δε τῃ αναστασει ἡς αυτος απηρξατο ὡς εγενετο πρωτοτοκος εν πολλοις αδελφοις οὑτω και πρωτοτοκος εκ νεκρων γενεσθαι καταξιωσας περι μεν δη των δυο γεννησεων της πρωτης τε φημι και της τελευταιας φιλοσοφειν ου του παρον τος καιρου περι δε της μεσης και της νυν ἡμιν αναγ καιας ἡς επωνυμος ἡ των φωτων ἡμερα φιλοσοφησω μεν το φωτισμα λαμπροτης εστι ψυχων βιου μεταθεσις επερωτημα της εις θεον συνειδησεως το φωτισμα βοηθεια της ασθενειας της ἡμετερας το φωτισμα σαρκος αποθεσις πνευματος ακολουθησις λογου κοινωνια πλασματος επανορθωσις κατακλυσμος ἁμαρτιας φωτος μετουσια σκοτους καταλυσις το φωτισμα οχημα προς θεον συνεκδημια χριστου ερεισμα πιστεως νου τελειωσις κλεις ουρανων βασιλειας ζωης αμειψις δουλειας αναιρεσις δεσμων εκλυσις συνθεσεως μεταποιησις το φωτισμα (τι δει πλειω καταριθμειν) των του θεου δωρων το καλλιστον και μεγαλο πρεπεστατον ὡσπερ γαρ ἁγια ἁγιων καλειται τινα και ασματα ᾳσματων (εμπεριεκτι κωτερα γαρ εστι και κυριωτερα) οὑτω και αυτο παντος αλλου των παρ ἡμιν φωτισμων ον ἁγιωτερον καλειται δε ὡσπερ χριστος ὁ τουτου δοτηρ πολλοις και διαφοροις ονομασιν οὑτω δε και το δω ρημα ειτε δια το περιχαρες του πραγματος τουτο παθοντων ἡμων (φιλουσι γαρ οἱ σφοδρα περι τι ερω τικως διακειμενοι ἡδεως συνειναι και τοις ονομασιν) ειτε του πολυειδους της ευεργεσιας πολλας και τας κλησεις ἡμιν δημιουργησαντος δωρον καλουμεν χαρισμα βαπτισμα χρισμα φωτισμα αφθαρσιας ενδυμα λουτρον παλιγγενεσιας σφραγιδα παν ὁ τι τιμιον δωρον μεν ὡς και μηδεν προεισενεγκουσι διδομενον χαρισμα δε ὡς και οφειλουσι βα πτισμα δε ὡς συνθαπτομενης τῳ ὑδατι της ἁμαρτιας χρισμα δε ὡς ἱερον και βασιλικον (ταυ τα γαρ ην τα χριομενα) φωτισμα δε ὡς λαμπροτητα ενδυμα δε ὡς αισχυνης καλυμμα λουτρον δε ὡς εκπλυσιν σφραγιδα δε ὡς συντηρη σιν και της δεσποτειας σημειωσιν τουτῳ συγχαι ρουσιν ουρανοι τουτο δοξαζουσιν αγγελοι δια το συγγενες της λαμπροτητος τουτο εικων της εκειθεν μακαριοτητος τουτο ἡμεις εξυμνειν βουλομεθα μεν ου δυναμεθα δε ὁσον αξιον θεος μεν εστι φως το ακροτατον και απροσι τον και αρῥητον ουτε νῳ καταληπτον ουτε λογῳ ῥητον πασης φωτιστικον λογικης φυσεως τουτο εν νοητοις ὁπερ εν αισθητοις ἡλιος ὁσον αν καθαιρωμεθα φανταζομενον και ὁσον αν φαντασθωμεν αγαπωμενον και ὁσον αν αγαπησωμεν αυθις νοουμενον αυτο ἑαυτου θεωρητικον τε και κα ταληπτικον ολιγα τοις εξω χεομενον φως δε λεγω το εν πατρι και υἱῳ και ἁγιῳ πνευματι θεωρουμενον ὡν πλουτος εστιν ἡ συμφυϊα και το ἑν εξαλμα της λαμπροτητος δευτερον δε φως αγγελος του πρωτου φωτος απορῥοη τις η μετουσια τῃ προς αυτο νευσει και ὑπουργιᾳ τον φωτισμον εχουσα ουκ οιδα ειτε τῃ ταξει της στασεως μεριζομενη τον φωτισμον ειτε τοις μετροις του φωτισμου την ταξιν λαμβανουσα τριτον φως ανθρωπος ὁ και τοις εξω δηλον εστι φως γαρ τον ανθρωπον ονομαζουσι δια την του εν ἡμιν λογου δυναμιν και ἡμων αυτων παλιν οἱ θεοειδεστεροι και μαλλον θεῳ πλησιαζοντες οιδα και αλλο φως ᾡ το αρχεγονον ηλαθη σκοτος η διεκοπη πρωτον ὑποσταν της ὁρατης κτισεως την τε κυκλικην των αστερων περιοδον και την ανωθεν φρυκτωριαν κοσμον ὁλον αυγαζουσαν φως μεν ην και ἡ τῳ πρωτογονῳ δοθεισα πρω τογονος εντολη (επειδη λυχνος εντολη νομου και φως και διοτι φως τα προσταγματα σου επι της γης) ει και το φθονερον σκοτος επεισελθον την κακιαν εδημιουργησεν φως δε τυπικον και συμμετρον τοις ὑποδεχομενοις ὁ γραπτος νομος σκιαγραφων την αληθειαν και το του μεγαλου φωτος μυστηριον ειπερ και το μωϋσεως προσωπον τουτῳ δοξαζεται και ἱνα πλειονα φωτα δωμεν τῳ λογῳ φως μεν ην εκ πυρος τῳ μωϋσει φαντα ζομενον ἡνικα την βατον εκαιε μεν ου κατεκαιε δε ἱνα και την φυσιν παραδειξῃ και γνωρισῃ την δυ ναμιν φως δε το εν στυλῳ πυρος ὁδηγησαν τον ισραηλ και ἡμερωσαν την ερημον φως το ἡλιαν ἁρπασαν εν τῳ του πυρος ἁρματι και μη συμφλεξαν τον ἁρπαζομενον φως το τους ποιμενας περιαστρα ψαν ἡνικα το αχρονον φως τῳ χρονικῳ εμιγνυτο φως το του προδραμοντος αστερος επι βηθλεεμ καλλος ἱνα και μαγους ὁδηγησῃ και δορυφο ρησῃ το ὑπερ ἡμας φως μεθ ἡμων γενομενον φως ἡ παραδειχθεισα θεοτης επι του ορους τοις μαθη ταις μικρου στερῥοτερα δε οψεως φως ἡ παυ λον περιαστραψασα φαντασια και πληγῃ των οψεων τον σκοτον της ψυχης θεραπευσασα φως και ἡ εκειθεν λαμπροτης τοις ενταυθα κεκα θαρμενοις ἡνικα εκλαμψουσιν οἱ δικαιοι ὡς ὁ ἡλιος ὡν ἱσταται ὁ θεος εν μεσῳ θεων οντων και βασι λεων διαστελλων και διαιρων τας αξιας της εκειθεν μακαριοτητος φως παρα ταυτα ιδιοτροπως ὁ του βαπτισματος φωτισμος περι οὑ νυν ἡμιν ὁ λο γος μεγα και θαυμαστον το της σωτηριας ἡμων περιεχων μυστηριον επειδη γαρ το μεν μηδεν ἁμαρτειν εστι θεου και της πρωτης και ασυνθετου φυσεως ἁπλοτης γαρ ειρηναια και αστασιαστος θαρῥω δε ειπειν ὁτι και της αγγελικης η ὁτι εγγυτατω τουτου δια την προς θεον εγγυτητα το δε ἁμαρτανειν ανθρω πινον και της κατω συνθεσεως συνθεσις γαρ αρχη διαστασεως ουκ ᾤετο δειν αβοηθητον το ἑαυτου πλασμα καταλιπειν ὁ δεσποτης ουδε περιϊδειν κινδυνευον την απ αυτου διαστασιν αλλ ὡσπερ ουκ ον τας ὑπεστησεν οὑτως ὑποσταντας ανεπλασε πλασιν θειοτεραν τε και της πρωτης ὑψηλοτεραν ἡ τοις μεν αρχομενοις εστι σφραγις τοις δε τελειοτεροις την ἡλικιαν και χαρισμα και της πεσουσης εικονος δια την κακιαν επανορθωσις ἱνα μη τῃ απογνωσει χειρους γινομενοι και αει προς το χειρον καταφερομενοι τελεως εξω του καλου και της αρετης δι απογνωσιν πιπτωμεν μηδε εις κακων βαθος εμπεσοντες ὁ δη λεγεται καταφρονωμεν αλλ ὡσπερ οἱ μακραν ὁδον τεμνοντες καταλυματι τους πονους διαναπαυσαντες οὑτω το ἑξης της ὁδου νεαροι και προθυμοι διανυσωμεν αὑτη μεν ἡ του βαπτισματος χαρις και δυναμις ου κοσμου κατακλυσμον ὡς παλαι της δε του καθ ἑκαστον ἁμαρ τιας καθαρσιν εχουσα και παντελη ῥυψιν των απο κακιας επεισελθοντων συγχωσματων η μολυ σματων διττων δε οντων ἡμων εκ ψυχης λεγω και σωματος και της μεν ὁρατης της δε αορατου φυ σεως διττη και ἡ καθαρσις δι ὑδατος τε φημι και πνευματος του μεν θεωρητως τε και σωματικως λαμβανομενου του δε ασωματως και αθεω ρητως συντρεχοντος και του μεν τυπικου του δε αληθινου και τα βαθη καθαιροντος ὁ της πρωτης γενεσεως επικουρια τυγχανον καινους αντι παλαιων και θεοειδεις αντι των νυν οντων εργαζεται χω ρις πυρος αναχωνευον και ανακτιζον διχα συντριψεως ει γαρ δει συντομως ειπειν συνθηκας προς θεον δευτερου βιου και πολιτειας καθαρωτερας ὑπο ληπτεον την του βαπτισματος δυναμιν ὁ δη και μαλιστα φοβητεον και πασῃ φυλακῃ τηρητεον την ἑαυτου ψυχην ἑκαστον μη ψευσται της ὁμολο γιας ταυτης φαινωμεθα ει γαρ τας προς ανθρωπους ὁμολογιας εμπεδοι θεος μεσος παραληφθεις ποσος ὁ κινδυνος ὡν προς αυτον εθεμεθα τον θεον συνθη κων τουτων παραβατας εὑρισκεσθαι και μη μονον των αλλων ἁμαρτηματων αλλα και αυτου του ψευ δους ὑποδικους ειναι τῃ αληθειᾳ και ταυτα ουκ ουσης δευτερας αναγεννησεως ουδε αναπλασεως ουδε εις το αρχαιον αποκαταστασεως καν ὁτι μα λιστα επιζητωμεν ταυτην εν πολλοις στεναγμοις τε και δακρυσιν εξ ὡν συνουλωσις μεν ερχεται μογις κατα γε τον εμον ὁρον και νομον (ερχεται γαρ και πιστευομεν ει δε και τας ουλας εξαλειφωμεν αγαπῴην αν επειδη και αυτος χρῄζω φιλανθρωπιας) πλην μη δευτερας δεηθηναι καθαρσεως αλλα στηναι μεχρι της πρωτης αμεινον ἡν κοινην οιδα πασι και αμοχθον και ὁμοτιμον δουλοις δεσποταις πενησι πλουσιοις ταπεινοις ὑψηλοις ευγενεστεροις αγε νεστεροις οφειλουσιν ουκ οφειλουσιν ὡς αερος πνευσιν και φωτος χυσιν και ὡρων αλλαγας και κτισεως θεαν του μεγαλου και κοινου πασιν ἡμιν εντρυφηματος και ισομοιριαν πιστεως δεινον γαρ αντι ιατρειας απονωτερας την επιπονωτεραν εργασασθαι και απορῥιψαντας χαριν οικτου χρεωστειν κολασιν και αντιμετρειν ἁμαρτιᾳ διορθωσιν ποσον γαρ εισοισομεν δακρυον ἱν αντι σωθῃ τῃ πηγῃ του βαπτισματος τις δε ὁ εγγυητης ὁτι μενει την θεραπειαν το τελος αλλ ουκ οφειλοντας ἡμας ετι το κριτηριον ὑποδεξεται και της εκεισε δεομενους πυρωσεως συ μεν δεησῃ του δεσπο του τυχον ὁ καλος και φιλανθρωπος γεωργος ετι φεισασθαι της συκης και μηπω ταυτην εκτεμειν εγκαλουμενην το ακαρπον αλλα συγχωρηθηναι περι βαλειν κοπρια δακρυα στεναγμους ανακλησεις χαμευνιας αγρυπνιας τηξιν ψυχης και σωματος την δι εξαγορευσεως και ατιμοτερας αγωγης επαν ορθωσιν αδηλον δε ει φεισεται ταυτης ὁ δεσποτης ὡς καταργουσης τον τοπον αλλου δεομενου φιλανθρωπιας και γινομενου χειρονος εκ της εις τουτον μακροθυμιας συνταφωμεν ουν χριστῳ δια του βαπτισματος ἱνα και συναναστωμεν συγκατ ελθωμεν ἱνα και συνυψωθωμεν συνανελθωμεν ἱνα και συνδοξασθωμεν εαν σοι προσβαλῃ μετα το βαπτισμα ὁ του φωτος διωκτης και πειραστης (προσβαλει δε και γαρ και τῳ λογῳ και θεῳ μου προσεβαλε δια το καλυμμα τῳ κρυπτῳ φωτι δια το φαινομε νον) εχεις ᾡ νικησεις μη φοβηθῃς τον αγωνα προβαλου το ὑδωρ προβαλου το πνευμα εν ᾡ παντα τα βελη του πονηρου τα πεπυρωμενα σβεσθη σεται πνευμα μεν εστιν αλλα διαλυον ορη ὑδωρ μεν εστιν αλλα πυρος σβεστηριον εαν προσ βαλῃ την χρειαν (και γαρ κακεινῳ τετολμηκε) και ζητῃ τους λιθους αρτους γενεσθαι το πει νειν επιθεμενος μη αγνοησῃς αυτου τα νοη ματα διδαξον ἁ μη μεμαθηκε τον λογον αντιθες τον ζωτικον ὁς εστιν εξ ουρανου πεμπομενος αρτος και τῳ κοσμῳ το ζῃν χαριζομενος εαν δια κενοδοξιας επιβουλευῃ σοι (και γαρ εκεινῳ αναγων επι το του ἱερου πτερυγιον και βαλε σεαυτον κατω λεγων εις επιδειξιν της θεοτητος) μη κατενεχθῃς δια της επαρσεως αν τουτο λαβῃ ου μεχρι τουτου στησεται απληστος εστιν εις παντα επερχεται σαινει μεν τῳ χρηστῳ τελευτᾳ δε εις πονηρον οὑτος αυτου της μαχης ὁ τροπος αλλα και γραφων εμπειρος ὁ λῃστης εκειθεν το γεγραπται περι του αρτου εντευθεν το γεγραπται περι των αγγελων γεγραπται γαρ φησιν ὁτι τοις αγγελοις αυτου εντελειται περι σου και επι χειρων αρουσι σε ω σοφιστα της κακιας πως το ἑξης ὑπεκρατησας πανυ γαρ νοω τουτο καν αυτος αποσιωπησῃς ὁτι επι την ασπιδα σε και τον βασιλισκον επιβησομαι και καταπατησω επανω οφεων και σκορπιων τῃ τριαδι τετειχισμενος εαν εξ απληστιας καταπαλαιῃ σε πασας ὑποδεικνυων τας βασιλειας ὡς αυτῳ διαφερουσας εν μιᾳ καιρου τε ῥοπῃ και οψεως απαιτων την προσκυνησιν ὡς πενητος κα ταφρονησον ειπε τῃ σφραγιδι θαρῥησας εικων ειμι και αυτος θεου της ανω δοξης ουπω δι επαρ σιν ὡσπερ συ καταβεβλημαι χριστον ενδεδυμαι χριστον μεταπεποιημαι τῳ βαπτισματι συ με προσκυνησον απελευσεται σαφως οιδα του τοις ἡττημενος και ᾐσχυμμενος ὡσπερ απο χριστου του πρωτου φωτος οὑτω των απ εκεινου πεφωτι σμενων τοιαυτα το λουτρον τοις ᾐσθημενοις αυτου χαριζεται τοιαυτην προτεινει τοις καλως πεινωσι την πανδαισιαν βαπτισθωμεν ουν ἱνα νικησωμεν μετασχω μεν καθαρσιων ὑδατων ὑσσωπου ῥυπτικωτερων αἱματος νομικου καθαρωτερων σποδου δαμαλεως ἱερωτερων ῥαντιζουσης τους κεκοινωμενους και προσκαιρον εχουσης σωματος καθαρσιν ου παντελη της ἁμαρτιας αναιρεσιν τι γαρ εδει καθαιρεσθαι τους ἁπαξ κεκαθαρμενους βαπτισθωμεν σημερον ἱνα μη αυριον βιασθωμεν και μη αναβαλω μεθα την ευεργεσιαν ὡς αδικιαν μηδε αναμεινω μεν πλειον γενεσθαι κακοι ἱνα πλειον συγχω ρηθωμεν μηδε γενωμεθα χριστοκαπηλοι και χριστεμποροι μηδε φορτισθωμεν πλεον η δυναμεθα φερειν ἱνα μη αυτανδρῳ τῃ νηι βαπτι σθωμεν και το χαρισμα ναυαγησωμεν ανθ ὡν το πλειον ηλπισαμεν το παν απολεσαντες ἑως ετι των λογισμων κυριος ει προσδραμε τῳ δωρη ματι ἑως ουπω νοσεις και το σωμα και την διανοιαν η δοκεις οὑτω τοις παρουσι καν σωφρονῃς ἑως ουκ επ αλλοις κειται το σον αγαθον αλλ αυτος ει τουτου κυριος ἑως ου παραφορος ἡ γλωσσα ουδε κατεψυγμενη ουδε ζημιουται ἱνα μη πλειον τι λεγω τα της μυσταγωγιας ῥηματα ἑως δυνασαι γενεσθαι πιστος ουκ εικαζομενος αλλ ὁμολογου μενος ουκ ελεουμενος αλλα μακαριζομενος ἑως δηλον σοι το δωρον αλλ ουκ αμφιβολον και του βαθους ἡ χαρις ἁπτεται αλλ ου το σωμα επιταφια λουεται ἑως ου δακρυα περι σε της εξοδου μηνυ ματα και ταυτα εις σην χαριν τυχον επεχομε να και γυνη και παιδες την εκδημιαν μεθελ κοντες και ζητουντες εξοδια ῥηματα ἑως ουκ ιατρος ατεχνος περι σε ὡρας σοι χαριζομενος ὡν ουκ εστι κυριος και νευματι ταλαντευων την σωτη ριαν και φιλοσοφων περι της νοσου μετα τον θα νατον η τους μισθους βαρυνων ταις ὑποχωρησεσιν η την απογνωσιν αινιττομενος ἑως ου μαχη βα πτιστου και χρηματιστου του μεν ὁπως εφοδιασῃ φιλονεικουντος του δε ὁπως γραφῃ κληρονομος αμ φοτερα του καιρου μη συγχωρουντος τι πυρετον αναμενεις ευεργετην αλλ ου θεον τι καιρον αλλ ου λογισμον τι φιλον επιβουλον αλλ ου ποθον σωτηριον τι μη την εξουσιαν αλλα την βιαν τι μη την ελευθεριαν αλλα την στενοχωριαν τι παρ αλλου δεῃ μαθειν την εξοδον αλλ ουχ ὡς ηδη παρουσης διανοησῃ τι φαρμακα επιζητεις τα μηδεν ονησοντα τι κριτικον ἱδρωτα ισως παρεστωτος του εξοδιου σαυτον προ της αναγκης ιατρευσον σαυτον ελεησον τον γνησιον της ασθενειας θεραπευτην σαυτῳ προσαγαγε το σωτη ριον οντως φαρμακον ἑως εξ ουριας πλεις φοβη θητι το ναυαγιον και ἡττον ναυαγησεις τῃ δειλιᾳ βοηθῳ χρωμενος πανηγυρισθητω το δωρον αλλα μη θρηνηθητω επεργασθητω το ταλαντον αλλα μη συγχωσθητω γενεσθω τι μεσον της χαριτος και της αναλυσεως ἱνα μη εξαλειφθῃ τα πονηρα γραμματα μονον αλλα και μετεγγραφῃ τα βελ τιονα ἱνα μη το χαρισμα μονον εχῃς αλλα και την αντιδοσιν ἱνα μη το πυρ φυγῃς μονον αλλα και της δοξης κληρονομησῃς ἡν το επεργασασθαι τῳ δωρῳ χαριζεται εστι γαρ τοις μεν μικροψυ χοις μεγα το φυγειν βασανον τοις δε μεγαλοψυ χοις το και τυχειν αντιδοσεως τρεις γαρ οιδα ταξεις των σωζομενων δουλειαν μισθαρνιαν υἱοτητα ει δουλος ει τας πληγας φοβηθητι ει μισθωτος προς το λαβειν βλεπε μονον ει δε ὑπερ τουτους και υἱος ὡς πατερα αιδεσθητι εργασαι το καλον ὁτι καλον τῳ πατρι πειθεσθαι καν ει σοι μηδεν εσεσθαι μελλοι τουτο αυτο μισθος το τῳ πατρι χαριζεσθαι ὡν ἡμεις μη καταφρονουντες φαινοιμεθα ὡς εστιν ατοπον χρηματα μεν προαρπαζειν ὑγειαν δε αναβαλλεσθαι και σωματα μεν προκαθαιρειν ψυχης δε καθαρσιν ταμιευεσθαι και της μεν κατω δουλειας ελευθεριαν ζητειν της ανω δε μη εφιεσθαι και ὁπως μεν οικησεις μεγαλοπρε πως η αμφιεσῃ πασαν ποιεισθαι σπουδην ὁπως δε αυτος πλειστου αξιος εσῃ μηδεν φροντιζειν και αλλους μεν ευ ποιειν προθυμον ειναι σαυτον δε μη βουλεσθαι και ει μεν ωνιον ην σοι το αγα θον μηδενος αν φειδεσθαι χρηματος ει δε προκει ται το φιλανθρωπον καταφρονεις τῳ ἑτοιμῳ της ευποιϊας πας σοι καιρος εκπλυσεως επειδη πας αναλυσεως μετα παυλου βοω σοι της μεγαλης φωνης ιδου νυν καιρος ευπροσδεκτος ιδου νυν ἡμερα σωτηριας ουχ ἑνα καιρον αλλα παντα του νυν ὁριζοντος και παλιν εγειραι ὁ καθευδων και αναστα εκ των νεκρων και επιφαυσει σοι ὁ χριστος λυων την νυκτα της ἁμαρτιας επειδη εν νυκτι ελπις πονηρα κατα τον ἡσαϊαν και τῳ πρωϊ ληφθηναι λυσιτελε στερον σπειρε μεν ὁτε καιρος και συγκο μιζε και λυε τας αποθηκας ὁτε τουτου καιρος και φυτευε καθ ὡραν και κειρεσθω σοι βοτρυς ὡριμος και αναγου θαρῥησας εαρι και ανελκε την ναυν παλιν αρχομενου χειμωνος και της θαλασσης αγριουμενης και πολεμου καιρος εστω σοι και ειρηνης και γαμου και των ου γαμου και φιλιας και διαστασεως αν ταυτης δεησῃ και παντος ὁλως πραγματος ει τι τῳ σολομωντι πειστεον πει στεον δε και γαρ ωφελιμος ἡ παραινεσις αει δε την σωτηριαν εργαζου και πας εστω σοι καιρος του βαπτισματος ὁρος εαν αει το σημερον παρα τρεχων επιτηρῃς το εις αυριον λανθανεις ταις κατα μικρον αναβολαις ὑπο του πονηρου κλεπτομε νος ὡσπερ εκεινου τροπος εμοι δος το παρον θεῳ το μελλον εμοι την νεοτητα θεῳ το γηρας εμοι τας ἡδονας εκεινῳ την αχρηστιαν ὁσος ὁ περι σε κινδυνος ὁσα τα παρ ελπιδα συμπτωματα η πολεμος παραναλωσεν η σεισμος συν εχωσεν η θαλασσα ὑπεδεξατο η θηριον ἡρπασεν η νοσος απωλεσεν η ψιξ παραδραμουσα το φαυλοτατον (τι γαρ του αποθανειν ανθρωπον ευκολωτερον καν μεγα φρονῃς τῃ εικονι) η ποτος πλεονασας η ανεμος κρημνισας η ἱππος συναρπασας η φαρμακον εκ προνοιας επιβουλευσαν τυχον δε και αντι σωτηριου φανεν δηλητηριον η δικαστης απανθρωπος η δημιος απαραιτητος η τι των ὁσα ταχιστην ποιει την μεταστασιν και βοηθειας ισχυροτεραν ει δε προκαταλαβοις σεαυτον τῃ σφραγιδι και το μελλον ασφαλισαιο τῳ καλλιστῳ των βοηθηματων και στερῥοτατῳ σημειωθεις και ψυχην και σωμα τῳ χρισματι και τῳ πνευματι ὡς ὁ ισραηλ παλαι τῳ νυκτερινῳ και φυλακτικῳ των πρωτοτο κων αἱματι τι σοι συμβησεται και τι σοι πε πραγματευται των παροιμιων ακουσον εαν γαρ καθῃ φησιν αφοβος εσῃ εαν δε καθευδῃς ἡδεως ὑπνωσεις και παρα του δαβιδ ευαγγελισθη τι ου φοβηθησῃ απο φοβου νυκτερινου απο συμπτωματος και δαιμονιου μεσημβρινου του το σοι και ζωντι μεγιστον εις ασφαλειαν προβατον γαρ εσφραγισμενον ου ῥᾳδιως επιβουλευεται το δε ασημαντον κλεπταις ευαλωτον και απελθοντι δεξιον ενταφιον εσθητος λαμπροτερον χρυσου τιμιωτερον ταφου μεγαλοπρεπεστερον αγονων χοων ευσεβεστε ρον απαργματων ὡριων καιριωτερον ὡν τοις νεκροις οἱ νεκροι χαριζονται νομον ποιησαμενοι την συνηθειαν παντα οιχεσθω σοι παντα διαρπαζεσθω χρηματα κτηματα θρονοι λαμπροτητες ὁσα της κατω περιφορας συ δε καταλυσον εν ασφαλειᾳ τον βιον μηδεν ζημιωθεις των εκ θεου σοι δοθεν των εις σωτηριαν βοηθηματων αλλα φοβῃ μη διαφθειρῃς το χαρισμα και δια τουτο αναβαλλῃ την καθαρσιν ὡς δευτεραν ουκ εχων τι δαι ου φοβῃ μη διωκτῃ καιρῳ κινδυνευ σῃς και το μεγιστον ὡν εχεις αφαιρεθῃς χριστον αρ ουν δια τουτο φευξῃ και το γενεσθαι χριστια νος απαγε ουχ ὑγιαινοντος ὁ φοβος παραφρο νουντος ὁ λογισμος ω της ανευλαβους ευλαβειας ει δει τουτο ειπειν ω των του πονηρου σοφισματων οντως σκοτος εστι και φως ὑποκρινεται ὁταν μηδεν ισχυσῃ φανερως πολεμων αφανως επιβουλευει και γινεται συμβουλος ὡς χρηστος ων πονηρος ἱν ἑνι γε τῳ τροπῳ παντως ισχυσῃ και μηδαμοθεν αυτου την επιβουλην διαφυγωμεν ὁπερ ουν κανταυ θα σαφως τεχναζεται το γαρ φανερως καταφρονειν του βαπτισματος πειθειν ουκ εχων ζημιοι σε δια της πλαστης ασφαλειας ἱν ὁ φοβῃ γε τουτο λαθῃς παθων δια του φοβου και το φθειραι την δωρεαν δε δοικως αυτῳ τουτῳ της δωρεας εκπεσῃς ὁ μεν ουν τοιουτος εστι και ουποτε παυσεται της ἑαυτου δι πλοης ἑως αν βλεπῃ προς ουρανον επειγομενους ἡμας ὁθεν αυτος εκπεπτωκεν συ δε ω ανθρω πε του θεου γνωθι την επιβουλην του αντικειμενου προς γαρ τον εχοντα και ὑπερ των μεγιστων ἡ μαχη μη λαβῃς συμβουλον τον εχθρον μη καταφρονησῃς του ακουσαι και γενεσθαι πιστος ἑως ει κατηχουμενος εν προθυροις ει της ευσε βειας εισω γενεσθαι σε δει την αυλην διαβηναι τα ἁγια κατοπτευσαι εις τα ἁγια των ἁγιων παρα κυψαι μετα της τριαδος γενεσθαι μεγαλα εστιν ὑπερ ὡν πολεμῃ μεγαλης δει σοι και της ασφα λειας προβαλου τον θυρεον της πιστεως φοβειται σε μετα του ὁπλου μαχομενον και δια τουτο γυ μνοι σε του χαρισματος ἱνα κρατησῃ ῥᾳον σου αοπλου και αφυλακτου πασης ἡλικιας ἁπτεται πασης ιδεας βιου δια παντων αποκρουσθητω νεος ει στηθι κατα των παθων μετα της συμμαχιας εις θεου παραταξιν αριθμηθητι αριστευσον κατα του γολιαθ λαβε τας χιλιαδας η τας μυριαδας οὑτω της ἡλικιας απολαυσον αλλα μη ανασχῃ μαρανθηναι σου την νεοτητα τῳ ατελει της πιστεως νεκρωθεισαν γηραιος ει και της αναγκαιας εγγυς προθεσμιας την πολιαν αιδεσθητι δος ἡν απαιτῃ φρονησιν ανθ ἡς νυν εχεις ασθε νειας ταις ολιγαις ἡμεραις βοηθησον πιστευσον τῳ γηρᾳ την καθαρσιν τι φοβῃ τα νεοτητος εν βαθει γηρᾳ και ταις εσχαταις αναπνοαις η και συ με νεις νεκρος λουθηναι ου μαλλον ελεουμενος η μι σουμενος η ποθεις των ἡδονων τα λειψανα βιου λειψανον ων αισχρον την μεν ἡλικιαν παρακμασαι μη παρακμασαι δε την ασελγειαν αλλ η πασχειν τουτο η δοκειν διαμελλοντα προς την καθαρσιν νηπιον εστι σοι μη λαβετω καιρον ἡ κακια εκ βρεφους ἁγιασθητω εξ ονυχων καθιερωθητω τῳ πνευματι συ δεδοικας την σφραγιδα δια το της φυσεως ασθενες ὡς μικροψυχος ἡ μητηρ και ολιγοπιστος ἡ αννα δε και πριν η γεννηθηναι τον σαμουηλ καθυπεσχετο τῳ θεῳ και γεννηθεντα ἱερον ευθυς ποιει και τῃ ἱερατικῃ στολῃ συνανετρεψεν ου το ανθρωπινον φοβηθεισα τῳ δε θεῳ πιστευσασα ουδεν δει σοι περιαμματων και επᾳσματων οἱς ὁ πονηρος συνεισερχεται κλεπτων εις ἑαυ τον απο του θεου το σεβας εν τοις κουφοτεροις δος αυτῳ την τριαδα το μεγα και καλον φυλακτηριον τι ετι παρθενιαν ασκεις τῃ καθαρσει σφραγισθητι ταυτην ποιησαι του βιου κοινωνον και συνομιλον αὑτη ῥυθμιζετω σοι και βιον και λογον παν μελος παν κινημα πασαν αισθησιν τιμησον αυτην ἱνα σε κοσμησῃ ἱνα δῳ τῃ σῃ κεφαλῃ στεφανον χαριτων στεφανῳ δε τρυφης ὑπερασπισῃ σου δεδεσαι γαμῳ και τῃ σφραγιδι συνδεθητι ταυτην συνοικισον σεαυτῳ της σωφροσυνης φυλακα ποσων ευνουχων οιει ποσων θυρωρων ουσαν ασφαλεστεραν ουπω σαρκι συνεζευχθης μη φοβηθῃς την τελειωσιν καθαρος ει και μετα τον γαμον εμος ὁ κινδυνος εγω τουτου συναρμοστης εγω νυμφοστολος ου γαρ επει ἡ παρθενια τιμιωτερα εν τοις ατιμοις ὁ γαμος μιμησομαι χριστον τον καθαρον νυμφαγωγον και νυμφιον ὁς και θαυματουργει γαμῳ και τιμᾳ συζυγιαν τῃ παρουσιᾳ μονον εστω γαμος καθαρος και ποθοις ῥυπαροις ανεπιμικτος ἑν αιτω μονον λαβε παρα του δωρου την ασφαλειαν και δος τῳ δωρῳ την ἁγνειαν κατα καιρον ἑως ευχης προκειται προθεσμια και ασχολιας τιμιωτερα και ταυτην εκ κοινης ὁμολογιας και συναινεσεως ου γαρ νομοθετουμεν αλλα παραινουμεν και των σων τι λαβειν ὑπερ σου βουλομεθα και της κοινης ὑμων ασφαλειας ἑνεκεν εν κεφαλαιῳ δε ειπειν ουκ εστιν ου βιος ουκ επιτηδευμα ᾡ μη τουτο λυσιτελεστερον δεξαι ὁ εν εξουσιᾳ τον χαλινον ὁ εν δουλειᾳ την ισοτιμιαν ὁ αθυμων την παραμυθιαν ὁ εν ευθυμιᾳ την παιδαγωγιαν ὁ πενης τον ασυλον πλου τον ὁ ευπορων την καλην ὡν εχεις οικονομιαν μη δεν σοφισῃ μηδεν τεχνασῃ κατα της σεαυτου σωτηριας καν γαρ τους αλλους παραλογιζωμεθα ἡμας γε αυτους ου δυνησομεθα ὡς το γε καθ ἑαυ του παιζειν λιαν επισφαλες και ανοητον αλλ εν μεσῳ στρεφῃ και μολυνῃ τοις δη μοσιοις και δεινον ει σοι δαπανηθησεσθαι το φιλαν θρωπον ἁπλους ὁ λογος ει μεν οἱον τε φυγε και την αγοραν μετα της καλης συνοδιας πτερυγας αε του σεαυτῳ περιθεις η περιστερας ἱν οικειοτερον ειπω (τι γαρ σοι και καισαρι η τοις καισαρος) ἑως οὑ καταπαυσῃς οὑ μη εστιν ἁμαρτια μη δε μελανωσις μηδε δακνων οφις εφ ὁδου κωλυων σου τα κατα θεον διαβηματα ἁρπασον την σεαυ του ψυχην εκ του κοσμου φυγε σοδομα φυγε τον εμπρησμον ὁδευσον αμεταστρεπτι μη παγῃς λιθος ἁλος εις το ορος σωζου μη συμπαραληφθῃς ει δε προκατεχῃ και δεδεσαι δεσμοις αναγ καιοις εκεινο σεαυτῳ διαλεχθητι μαλλον δε σοι αυ τος διαλεχθησομαι κρεισσον μεν και τυχειν του αγαθου και φυλασσειν την καθαρσιν ει δε αμ φοτερα μεν ενδεχεται κρεισσον ποτε μικρα μολυνθη ναι τοις σοις δημοσιοις η πανταπασιν εκπεσειν της χαριτος ὡσπερ οιμαι κρεισσον επιτιμηθηναι τι παρα πατρος και δεσποτου η απωσθηναι και μικρον αυγαζεσθαι η παντελως σκοτιζεσθαι σωφρονων δε ὡσπερ των αγαθων τα μειζω και τελεωτερα οὑτω και των κακων αἱρεισθαι τα ελαττω τε και κουφοτερα δια τουτο μη λιαν φοβηθῃς την καθαρσιν κρινεται γαρ αει μετα των επιτηδευματων το κατ ορθουμενον παρα του δικαιου και φιλανθρωπου των ἡμετερων κριτου και μικρον κατορθωσας πολλακις ὁ εν τῳ μεσῳ πλεον εσχε του εν ελευθεριᾳ μη το παν κατορθωσαντος ὡσπερ οιμαι παραδοξοτερον εν πεδαις μικρα προβαινειν η τρεχειν μηδενι βαρου μενον και δια βορβορου μικρα ῥαντιζεσθαι η καθα ρον ειναι δια καθαρας ὁδου φερομενον τεκμηριον δε του λογου και ῥααβ την πορνην ἑν εδικαιωσε μο νον ἡ φιλοξενια ταλλα ουκ επαινουμενην και τον τελωνην ἑν ὑψωσεν ἡ ταπεινωσις ουδεν αλλο μαρτυρηθεντα ἱνα συ μαθῃς σεαυτου μη ῥᾳ διως απογινωσκειν αλλα τι μοι πλεον φησι προκατασχεθεντι δια του βαπτισματος και το τερπνον του ζῃν εμαυτῳ δια του ταχους αποκλεισαντι ενον εφειναι ταις ἡδο ναις και τηνικαυτα τυχειν της χαριτος ουδε γαρ τοις εν τῳ αμπελωνι προκεκμηκοσιν ὑπηρξε τι πλεον ισου του μισθου δοθεντος και τοις τελευταιοις απηλλαξας ἡμας πραγματων ὁστις ποτε ει ὁ ταυτα λεγων μογις της αναβολης εξειπων το απορῥητον και σε της κακουργιας ουκ επαινων επαινω της εξαγορευσεως αλλα δευρο και την παραβολην ἑρ μηνευθητι ὡς αν μη βλαπτῃ τοις γεγραμμενοις εξ απειριας πρωτον μεν ου περι του βαπτισματος ενταυθα ὁ λογος αλλα περι των κατα διαφορους και ρους πιστευοντων και εις τον καλον αμπελωνα εισ ερχομενων την εκκλησιαν αφ ἡς γαρ ἡμερας και ὡρας επιστευσεν ἑκαστος απ εκεινης και απαι τειται την εργασιαν επειτα ει και τῳ μετρῳ του μοχθου πλειον εισηνεγκαν οἱ προεισελθον τες αλλ ουχι και τῳ μετρῳ της προαιρεσεως και τυχον τοις τελευταιοις εκ ταυτης και πλειον ωφειλετο ει και παραδοξος πως ὁ λογος του μεν γαρ ὑστερον εισελθειν το και ὑστερον κληθηναι προς την αμπελουργιαν αιτιον των αλλων δε το διαφο ρον ὁσον επισκεψωμεθα οἱ μεν ου προτερον επιστευσαν ουδε εισηλθον πριν η συμφωνηθηναι αυτοις τον μισθον οἱ δε ασυμφωνοι τῃ εργασιᾳ προσ ηλθον ὁ μειζονος εστι γνωρισμα πιστεως και οἱ μεν φθονερας και γογγυστικης εὑρεθησαν οντες φυ σεως οἱ δε ουδεν εγκαλουνται τοιουτον και τοις μεν μισθος ην το διδομενον καιπερ ουσι πονηροις τοις δε ἡ χαρις ὡστε και ανοιαν εγκληθεντες εικοτως του πλειονος εστερηθησαν τι δ αν και αυτοις οψισθεισιν εγενετο καταμαθωμεν το ισον του μισθου δηλονοτι πως ουν αιτιωνται τον εργοδοτην ὡς δια το της ισοτητος ανισον ταυτα παντα την του ἱδρωτος ὑφαιρει χαριν τοις πρωτοις και ει προ κεκμηκασιν εξ ὡν συμβαινει και δικαιαν ειναι την του ισου διανομην αντιμετρουμενης τῳ πο νῳ της προαιρεσεως ει δε και την του λουτρου δυναμιν ἡ παρα βολη σκιογραφει κατα την σην εξηγησιν τι κωλυσειε και προεισελθοντα και καυσωθεντα μη βασκαινειν τοις τελευταιοις ἱν αυτῳ τουτῳ πλεον εχῃς τῳ φιλανθρωπῳ και χρεος αλλα μη χαριν λαβειν την αντιδοσιν επειτα εισελθοντας εκει λαμβανειν τους εργατας ου διαμαρτοντας του αμπε λωνος ὁ σοι παθειν κινδυνος ὡστε ει μεν ην δη λον ὁτι τευξῃ της δωρεας οὑτω φρονων και ὑπο κρατων τι κακουργως της εργασιας συγγνωστον ην σοι προς τους τοιουτους καταφευγοντι λογισμους και παρακερδαινειν τι βουλομενῳ της του δεσποτου φιλ ανθρωπιας ἱνα μη λεγω ὁτι και αυτο το καμειν πλεον πλειων μισθος τῳ μη παντη καπηλικῳ την διανοιαν ει δε κινδυνος σοι του αμπελωνος παντε λως εκπεσειν δια της εμποριας και εις το κεφαλαιον ζημιοι τα μικρα παρεκλεγων φερε τοις εμοις πεισθητι λογοις αφεις τας τοιαυτας παρεξηγησεις και αντιθεσεις ασυλλογιστως τῳ δωρῳ προσελθε μη προαναρπασθῃς των ελπιδων και κατα σεαυτου λαθῃς τα τοιαυτα σοφιζομενος τι δαι ουχι φιλανθρωπον φησι το θειον και γνωστικον γαρ εννοιων δοκιμαζει τε την εφεσιν και αντι βαπτισματος ποιειται την ὁρμην του βαπτισματος αινιγματι λεγεις ὁμοιον ει πεφωτισμενος εστι θεῳ δια το φιλανθρωπον ὁ αφω τιστος η και της βασιλειας των ουρανων εντος ὁ ταυτης τυχειν σπουδαζων διχα του πραττειν τα της βασιλειας εγω δε ὡς εχω περι τουτων ειπειν θαρῥησω οιμαι δε και των αλλων συνθησεσθαι τους νουν εχοντας των τυχοντων της δωρεας οἱ μεν παντελως ησαν αλλοτριοι του θεου και της σωτηριας παν ειδος κακιας διεξελθοντες και ειναι κακοι σπουδαζοντες οἱ δε ἡμιμοχθηροι πως και μεσως εχοντες αρετης και κακιας οἱ το μεν κακον επραξαν τῳ πραττομενῳ δε ου συνῄνεσαν καθαπερ οἱ πυρεττοντες τῳ ἑαυτων αρῥωστηματι οἱ δε και προ της τελειωσεως ησαν επαινετοι οἱ μεν εκ φυσεως οἱ δε κατα σπουδην προκαθαιροντες ἑαυτους τῳ βαπτισματι και μετα την τελειοτητα πεφηνασι κρειττους και ασφαλεστεροι το μεν ἱνα τυχωσι του αγαθου το δε ἱνα φυλαξωσιν εν του τοις βελτιους μεν των πανταπασι πονηρων οἱ της κακιας τι ὑφιεμενοι βελτιους δε των μικρον τι ὑφιεμενων οἱ σπουδαιοτεροι και προσαρω σαντες ἑαυτους του βαπτισματος εχουσι γαρ τι πλεον την εργασιαν ου γαρ ὡσπερ των ἁμαρτηματων εξαλειψιν εχει το λουτρον οὑτω και των κατορθωματων αναιρεσιν τουτων δε αυτων βελτιους οἱ και γεωργουντες το χαρισμα και ὁτι μαλιστα εις καλλος ἑαυτους αποξεοντες ὡστε και των αποτυγχανοντων οἱ μεν εισι παντελως κτηνωδεις η θηριωδεις ὡς αν ανοιας η πονηριας εχωσιν οἱς μετα των αλλων κα κων ουδε το χαρισμα οιμαι σφοδρα αιδεσιμον αλλ οντως χαρισμα ειμεν δοθειη στεργομενον ει δε μη δοθειη περιφρονουμενον οἱ δε γινω σκουσιμεν και τιμωσι την δωρεαν αναβαλλονται δε οἱ μεν δια ῥᾳθυμιαν οἱ δε δι απληστιαν οἱ δε ουδε εισιν εν δυναμει του δεξασθαι η δια νηπιοτητα τυχον η τινα τελεως ακουσιον περιπετειαν εξ ἡς ουδε βουλομενοις αυτοις ὑπαρχει τυχειν του χαρισματος ὡσπερ ουν εν εκεινοις πλειστην δια φοραν εὑρομεν οὑτω καν τουτοις χειρους μεν οἱ πανταπασι καταφρονηται των απληστοτερων η ῥᾳθυμοτερων χειρους δε οὑτοι των εξ αγνοιας και τυραννιδος αποπιπτοντων της δωρεας τυραννις γαρ ουκ αλλο τι η ακουσιος διαμαρτια και ἡγου μαι τους μεν και δικας ὑφεξειν ὡσπερ και της αλλης πονηριας οὑτω και της του λουτρου περιφρο νησεως τους δε ὑφεξειν μεν ἡττον δε ὁτι μη κακιᾳ μαλλον η ανοιᾳ την αποτυχιαν ειργασαντο τους δε μητε δοξασθησεσθαι μητε κολασθησεσθαι παρα του δικαιου κριτου ὡς ασφραγιστους μεν απονηρους δε αλλα παθοντας μαλλον την ζημιαν η δρασαντας ου γαρ ὁστις ου κολασεως αξιος ηδη και τιμης ὡσπερ ουδε ὁστις ου τιμης ηδη και κολασεως σκοπω δε κακεινο ει κρινεις φονου τον φονικον εκ μονου του βουλεσθαι και διχα του φονου βεβαπτισθω σοι και ὁ θελησας το βαπτισμα διχα του βαπτισματος ει δε ουκ εκεινο πως τουτο συνιδειν ουκ εχω ει βουλει δε οὑτως ει αρκει σοι προς δυναμιν του βαπτισματος ὁ πο θος και δια τουτο δικαζῃ περι της δοξης αρ κειτω σοι και προς δοξαν ἡ της δοξης επιθυμια και τις σοι βλαβη το μη τυχειν ταυτης την εφεσιν εχοντι τοιγαρουν επειδη τουτων ηκουσατε των φω νων προσελθετε προς αυτον και φωτισθητε και τα προσωπα ὑμων ου μη καταισχυνθῃ διαμαρ τοντα της χαριτος και δεξασθε τον φωτισμον ἑως καιρος ἱνα μη σκοτια ὑμας καταδιωξῃ και κατα λαβῃ χωρισασα του φωτισματος ερχεται νυξ ὁτε ουδεις δυναται εργασασθαι μετα την ενθενδε απαλλαγην εκεινη δαβιδ ἡ φωνη αὑτη του αλη θινου φωτος του φωτιζοντος παντα ανθρωπον ερχομενον εις τον κοσμον οιεσθε δε και τον σολομωντα πικρως ὑμιν ονειδιζειν τοις αργοτεροις η νωθεστεροις ἑως ποτε οκνηρε καταπεισαι λεγοντα ποτε δε εξ ὑπνου αναστησῃ το και το σκηπτῃ και προφασιζῃ προφασεις εν ἁμαρτιαις μενω τα φωτα το πασχα μοι τιμιωτερον την πεν τηκοστην εκδεξομαι χριστῳ συμφωτισθηναι βελτιον χριστῳ συναναστηναι κατα την αναστασιμον ἡμε ραν του πνευματος τιμησαι την επιφανειαν ειτα τι ἡξει το τελος εξαιφνης εν ἡμερᾳ ᾑ ου προσδο κᾳς και εν ὡρᾳ ᾑ ου γινωσκεις ειτα παραγινεται σοι ὡσπερ κακος ὁδοιπορος ἡ πενια της χαριτος και λιμωξεις εν τοσουτῳ πλουτῳ της αγαθο τητος δεον τα εναντια τῳ εναντιῳ καρπουσθαι τῳ αοκνῳ τον αμητον και τῃ πηγῃ την αναψυξιν ὡσπερ τον διψητικωτατον ελαφον σπουδῃ ταις πηγαις προστρεχοντα και σβεννυντα τον του δρομου κοπον τῳ ὑδατι αλλα μη το του ισμαηλ παθειν ανυδριᾳ ξηραινεσθαι η το του μυθου εν μεσῃ πηγῃ διψῃ κολαζεσθαι δεινον παρελθειν πανηγυριν και τηνικαυτα την πραγματειαν επιζητειν δεινον το μαννα παραδραμειν και τηνικαυτα τροφης εφιεσθαι δεινον ὑστεροβουλια και το τηνικαυτα της ζημιας αισθανεσθαι ὁτε ουκ εστι λυσις ζημιας μετα την εντευθεν εκδημιαν και τον πικρον συγκλεισμον των ἑκαστῳ βεβιωμενων και την των ἁμαρτωλων κολασιν και την των κεκαθαρμενων λαμπροτητα δια τουτο μη μελλετε προς την χαριν αλλ επειγεσθε μη λῃστης ὑμας προλαβῃ μη μοιχος παραδραμῃ μη απληστος πλεονεκτησῃ μη φονευς προαρπασῃ το αγαθον μη τελωνης μη πορνος μη τις των βιαστων της βασιλειας και ἁρπακτων βια ζεται γαρ ἑκουσα και τυραννειται δι αγαθοτητα βραδυς ισθι προς κακουργιαν ω οὑτος ταχυς δε προς σωτηριαν εμοι πειθομενος ισον γαρ εστι κακον ἑτοιμοτης τε προς το χειρον και μελλησις προς το βελτιον εαν επι κωμον κληθῃς μη ταχυ νῃς εαν επ αρνησιν αποπηδησον εαν ειπῃ σοι πονηρον εργαστηριον ελθε μεθ ἡμων κοι νωνησον αἱματος κρυψωμεν δε εις γην ανδρα δικαιον αδικως μηδε τας ακοας ὑποσχῃς δυο γαρ τα μεγιστα κερδανεις εκεινῳ τε γνωριεις την ἁμαρτιαν και σαυτον εξαιρησεις πονηρας κοινωνιας αν δε σοι λεγῃ δαβιδ ὁ μεγας δευτε αγαλλιασωμεθα τῳ κυριῳ εαν δε προφητης αλλος δευτε αναβωμεν εις το ορος κυριου εαν δε αυτος ὁ σωτηρ δευτε προς με παντες οἱ κο πιωντες και πεφορτισμενοι καγω αναπαυσω ὑμας η εγειρεσθε αγωμεν εντευθεν λαμπροι λαμπρως ὑπερ χιονα λαμψαντες ὑπερ γαλα τυρω θεντες ὑπερ λιθον σαπφειρον αυγασθεντες μη αντι τεινωμεν μη βραδυνωμεν γενωμεθα πετρος και ιωαννης ὡς επι τον ταφον εκεινοι και την αναστα σιν οὑτως επι το λουτρον αυτοι σπευδωμεν συντρεχοντες αντιτρεχοντες ὁπως αν το αγαθον προλαβωμεν αγωνιζομενοι και μη ειπῃς απελ θων επανηκε και αυριον βαπτισθησομαι δυ νατος ων σημερον ευ παθειν παρεστω μοι μη τηρ παρεστω μοι πατηρ αδελφοι γυνη τεκνα φιλοι παν ὁ τι μοι τιμιον και τηνικαυτα σωθησο μαι νυν δε ουπω μοι καιρος λαμπρυνεσθαι δεος γαρ μη κοινωνους λαβῃς πενθους οὑς ευφρο συνης κοινωνους ηλπισας εαν μεν παρωσιν αγα πητεον εαν δε απωσι μη αναμεινῃς αισχρον γαρ ειπειν που δε μοι το καρποφορουμε νον επι τῳ βαπτισματι που δε ἡ εμφωτειος εσθης ᾑ λαμπρυνθησομαι που δε τα προς δεξιωσιν των εμων βαπτιστων ἱνα καν τουτοις ευδοκιμησω πανυ γαρ ὡς ὁρᾳς εστι ταυτα των αναγκαιων και παρα τουτο ἡ χαρις ελαττωθησεται μη μικρο λογου περι τα μεγαλα μηδεν αγεννες παθῃς μειζον των ὁρωμενων εστι το μυστηριον σαυτον καρποφορησον χριστον ενδυσαι θρεψον με πολιτειᾳ οὑτως εγω χαιρω φιλοφρονουμενος οὑτω και θεος ὁ τα μεγιστα χαριζομενος ουδεν τῳ θεῳ μεγα ὁ μη και πενης διδωσιν ἱνα μη κανταυθα παρωθων ται οἱ πενητες ου γαρ εχουσιν ὁπως τοις πλου σιοις ἁμιλληθωσιν εν αλλοις μεν ἡ διαφορα του πλουτειν και του πενεσθαι ενταυθα δε ὁ προθυμο τερος πλουσιωτερος μηδεν επεχετω σε του προσω μηδεν ανθελ κετω σου την προθυμιαν ἑως σφοδρος ὁ ποθος λα βου του ποθουμενου ἑως θερμος ὁ σιδηρος τῳ ψυχρῳ στομωθητω μη τι παρεμπεσῃ μεσον και διακοψῃ τον ποθον φιλιππος ειμι γενου κανδακης ειπε και αυτος ιδου το ὑδωρ τι κωλυει με βαπτι σθηναι ἁρπασον τον καιρον τῳ αγαθῳ περιχα ρηθι και ειπων βαπτισθητι και βαπτισθεις σω θητι καν ῃς αιθιοψ το σωμα την ψυχην λευκανθητι τυχε της σωτηριας ἡς ουδεν ὑψηλοτερον ουδε τι μιωτερον τοις γε νουν εχουσι μη ειπης επισκοπος βαπτισατω με και οὑτος μητροπολιτης η ἱερο σολυμιτης (ου γαρ τοπων ἡ χαρις αλλα του πνευμα τος) και οὑτος των ευ γεγονοτων δεινον γαρ ει τῳ βαπτιστῃ το ευγενες μου καθυβρισθησεται η πρεσβυ τερος μεν αλλα και οὑτος των αγαμων και οὑτος των εγκρατων και αγγελικων την πολιτειαν δεινον γαρ ει εν καιρῳ καθαρσεως ῥυπωθησομαι μη ζητει αξιοπιστιαν του κηρυσσοντος μηδε του βαπτιζοντος αλλος ὁ τουτων κριτης και των αφανεστερων δοκι μαστης επειδη ανθρωπος μεν εις προσωπον θεος δε εις καρδιαν σοι δε πας αξιοπιστος εις την καθαρσιν μονον εστω τις των εγκριτων και μη των προδηλως κατεγνωσμενων μηδε της εκκλησιας αλλοτριος μη κρινε τους κριτας ὁ χρῄζων της ια τρειας μηδε φιλοκρινει μοι τας αξιας των σε καθαιροντων μηδε διακρινου προς τους γεννητορας αλλος μεν αλλου κρειττων η ταπεινοτερος σου δε πας ὑψηλοτερος σκοπει δε οὑτως εστω χρυσος εστω σιδηρος δακτυλιοι δε αμφοτεροι και την αυτην εγκεχαραχθωσαν εικονα βασιλικην ειτα κηρον εντυ πουτωσαν τι διοισει ἡ σφραγις αὑτη της σφραγιδος εκεινης ουδεν επιγνωθι την ὑλην εν τῳ κηρῳ καν ῃς σοφωτατος ειπε τι μεν του σιδηρου τι δε του χρυσου το εκσφραγισμα και πως ἑν εστι της γαρ ὑλης το διαφορον ου του χαρακτηρος οὑ τως εστω σοι πας βαπτιστης καν τῃ πολιτειᾳ προεχῃ αλλ ἡ γε του βαπτισματος δυναμις ιση και τελειοποιος σοι πας ὁμοιως ὁ τῃ αυτῃ πιστει μεμορφωμενος μη απαξιωσῃς συμβαπτισθηναι πενητι πλου σιος ων ὁ ευπατριδης τῳ δυσγενει ὁ δεσποτης τῳ δουλῳ μεχρι του νυν ουπω τοσουτον ταπεινοφρονη σεις ὁσον χριστος ᾡ συ βαπτιζῃ σημερον ὁς δια σε και δουλου μορφην εδεξατο αφ ἡς ἡμερας μεταποιῃ παντες ειξαν οἱ παλαιοι χαρακτηρες μιᾳ μορφῃ πασι χριστος επιτεθειται μη απ αξιωσῃς εξαγορευσαι σου την ἁμαρτιαν ειδως ὁπως ιωαννης εβαπτισεν ἱνα την εκειθεν αισχυνην τῃ ενταυθα φυγῃς (επειδη μερος και τουτο της εκει σε κολασεως) και δειξῃς ὁτι την ἁμαρτιαν ον τως μεμισηκας παραδειγματισας αυτην και θριαμβευσας ὡς αξιαν ὑβρεως μη διαπτυσῃς εξορκισμου θεραπειαν μηδε προς το μηκος ταυτης απ αγορευσῃς βασανος εστι και αὑτη της περι το χαρισμα γνησιοτητος τι τοσουτον πονησεις οἱον ἡ των αιθιοπων βασιλισσα εκ των περατων της γης απαναστασα ἱνα ιδῃ την σοφιαν σολομωντος και ιδου πλειον σολομωντος ὡδε παρα τοις τελειως λογιζομενοις μη κατοκνησῃς μη ὁδου μη κος μη μετρα θαλασσης μη πυρ ει και τουτο προ κειται μη αλλο μηδεν η μικρον η μειζον των κω λυματων ὡστε τυχειν του χαρισματος ει δε σοι μη δεν πονησαντι μηδε πραγματευσαμενῳ τυχειν εξ εστι του ποθουμενου ποσης ευηθειας την δωρεαν αναβαλλεσθαι οἱ διψωντες φησι πορευεσθε εφ ὑδωρ (ἡσαϊας διακελευεται σοι) και ὁσοι μη εχε τε αργυριον βαδισαντες αγορασατε και πιεσθε οινον ανευ αργυριου τιμης ω του ταχους της φιλανθρωπιας ω της ευκολιας του συναλλαγματος ωνιον σοι τουτο του θελησαι μονον το αγα θον αυτην την ὁρμην αντι του μεγαλου τιμηματος δεχεται διψᾳ το διψασθαι ποτιζει τους πιειν εθε λοντας ευεργετειται την ευεργεσιαν αιτουμενος προχειρος εστι μεγαλοδωρος διδωσιν ἡδιον η λαμβανουσιν ἑτεροι μονον μη μικρολογιαν καταγνωσθω μεν του μικρα αιτειν και του διδοντος αναξια μακαριος ὁν αιτει πομα χριστος ὡς την σαμαρειτιν εκεινην και διδωσι πηγην ὑδατος ἁλλο μενου εις ζωην αιωνιον μακαριος ὁ σπειρων επι παν ὑδωρ και πασαν ψυχην αυριον αρουμενην και αρδομενην ἡν βους και ονος πατει σημερον χερσον τε ουσαν και ανυδρον και αλογιᾳ πιεζομενην μα καριος ὁς καν χειμαρῥους ῃ σχοινων εξ οικου κυριου ποτιζεται και γινεται σιτοφορος αντι σχοινο φορου και γεωργει τροφην ανθρωπινην αλλ ου τραχειαν τε και ανονητον ὑπερ οὑ πασαν εισ ενεκτεον σπουδην ὡστε μη διαμαρτειν της κοινης χαριτος εστω ταυτα φησι περι των επιζητουντων το βαπτισμα τι δ αν ειποις περι των ετι νηπιων και μητε της ζημιας επαισθανομενων μητε της χαριτος η και ταυτα βαπτισομεν πανυγε ειπερ τις επειγοι κινδυνος κρεισσον γαρ αναισθητως ἁγιασθηναι η απελθειν ασφραγιστα και ατελεστα και τουτου λογος ἡμιν ἡ οκταημερος περιτομη τυπικη τις ουσα σφραγις και αλογιστοις ετι προσαγο μενη ὡς δε και ἡ των φλιων χρισις δια των αναισθητων φυλαττουσα τα πρωτοτοκα περι δε των αλ λων διδωμι γνωμην την τριετιαν αναμειναντας η μικρον εντος τουτου η ὑπερ τουτο (ἡνικα και ακου σαι τι μυστικον και αποκρινεσθαι δυνατον ει και μη συνιεντα τελεως αλλ ουν τυπουμενα) οὑτως ἁγιαζειν και ψυχας και σωματα τῳ μεγαλῳ μυστηριῳ της τελειωσεως και γαρ οὑτως εχει του μεν βιου τας ευθυνας τηνικαυτα ὑπεχειν αρχονται ἡνικα αν ὁτε λογος συμπληρωθῃ και το μυστηριον μαθωσι (των γαρ εξ αγνοιας ἁμαρτηματων παρα της ἡλικιας αυτοις το ανευθυνον) τετειχισθαι δε τῳ λουτρῳ παντι λογῳ λυσιτελεστερον δια τας εξαιφνης συμπιπτουσας ἡμιν προσβολας των κινδυνων και βοηθειας ισχυροτερας αλλα χριστος φησι τριακονταετης βαπτιζεται και ταυτα θεος ων και συ κελευεις επισπευ δειν το βαπτισμα θεον ειπων λελυκας το ζητουμενον ὁ μεν γαρ αυτοκαθαρσις ην και ουκ εδειτο καθαρσεως αλλα σοι καθαιρεται ὡσπερ και σαρκα φορει σοι ασαρκος ων ουδε τις κινδυνος ην αυ τῳ το βαπτισμα παρατεινοντι αυτος γαρ και του παθειν ην ἑαυτῳ ταμιας ὡσπερ και της γεννη σεως σοι δε ουδε περι μικρων ὁ κινδυνος ει απελ θοις τῃ φθορᾳ γεννηθεις μονῃ και μη την αφθαρσιαν αμφιεσαμενος σκοπω δε κακεινο ὁτι τῳ μεν αναγκαιος ην οὑτος ὁ καιρος του βαπτισματος σοι δε ουχ ὁ αυτος λογος ανεδειχθη μεν γαρ τριακοστον γεγονως ετος ου προτερον του τε μη δοκειν επιδεικτικος ειναι τις (των γαρ απειροκαλων το παθος) και ὡς τελειαν βασανον αρετης και του δι δασκειν καιρον ταυτης εχουσης της ἡλικιας επει δε παθειν εδει το του κοσμου σωτηριον παθος παντα συνδραμειν εδει προς το παθος ὁσα του παθους την αναδειξιν το βαπτισμα την ανωθεν μαρτυριαν το κηρυγμα την συνδρομην του πληθους τα θαυμα τα και ὡσπερ ἑν σωμα γενεσθαι μη διεσπασμενον μηδε απερῥηγμενον τοις διαστημασιν εκ μεν γαρ του βαπτισματος και του κηρυγματος ὁ των συντρε χοντων σεισμος (οὑτω γαρ ἡ γραφη καλει τον και ρον εκεινον) εκ δε του πληθους ἡ των σημειων επι δειξις και τα θαυματα τῳ ευαγγελιῳ προσαγοντα εκ δε τουτων ὁ φθονος εκ δε τουτου το μισος εκ δε του μισους το της επιβουλης και της προδοσιας εκ τουτου δε ὁ σταυρος και ὁσοις σεσωσμεθα τα μεν δη του χριστου τοιαυτα και οὑτως εχοντα ὁσον ἡμιν εφικτον ταχα δ αν τις και αλλος εὑρεθειη λο γος τουτων απορῥητοτερος σοι δε τις αναγκη τοις ὑπερ σε ὑποδειγμασιν ἑπομενῳ κακως βουλευεσθαι επει και αλλα πολλα των τηνικαυτα ἱστορουμενων ἑτερως η ὡς τα νυν εχοντα φαινεται και ου συμβαινοντα τοις καιροις οἱον ενηστευσε μικρον προ της πειρας ἡμεις προ του πασχα το μεν των νηστειων ἑν ου μικρον δε αμφοτερων των καιρων το διαστημα ὁ μεν γαρ κατα των πειρασμων ταυτας προβαλλεται ἡμιν δε την συννεκρωσιν χριστου τουτο δυναται και καθαρ σις εστι προεορτιος και ὁ μεν νηστευει τεσσαρακοντα ἡμερας (θεος γαρ ην) ἡμεις δε τῃ δυναμει τουτο συνεμετρησαμεν ει και τινας ᾄττειν ὁ ζηλος πειθει και ὑπερ δυναμιν παλιν μυσταγωγει το πασχα τους μαθητας εν ὑπερῴῳ και μετα το δειπνον και προ μιας του παθειν ἡμερας ἡμεις εν προσευχης οι κοις και προ του δειπνου και μετα την αναστασιν ανισταται τριημερος ἡμεις μετα πολυν χρονον και ουτε απερῥηκται των εκεινου τα ἡμετερα ουτε συν εζευκται χρονικως αλλ ὁσον τυπος τις ειναι των ἡμετερων παραδοθεντα το παντη παραπλησιον διαπεφευγεν τι ουν θαυμαστον και το βαπτι σμα παρειληφθαι μεν δι ἡμας τῳ χρονῳ δε διαφε ρειν ὁ συ μοι δοκεις ὡς μεγα τι και θαυμαστον οἱον προβαλλεσθαι κατα της ἑαυτου σωτηριας ει τι ουν εμοι πειθεσθε τους μεν τοιουτους λο γους χαιρειν εασατε αυτοι δε τῳ αγαθῳ προσπηδη σατε και διπλουν αγωνα αγωνιεισθε τον μεν προ καθαιρειν ὑμας αυτους του βαπτισματος τον δε συντηρειν το βαπτισμα επειδη της αυτης εστι δυσχε ρειας και κτησασθαι τι των αγαθων ουχ ὑπαρχον και κτηθεν διασωσασθαι πολλακις γαρ ὁ μεν σπουδη προσελαβε ῥᾳθυμια διεφθειρεν ὁ δε οκνος απωλε σεν ανεκαλεσατο επιμελεια καλον σοι βοηθημα προς το τυχειν ὡν επιποθεις αγρυπνιαι νηστειαι χαμευ νιαι προσευχαι δακρυον οικτος των δεομενων με ταδοσις τουτο σοι γενεσθω ὡν τετυχηκας ευ χαριστηριον τε ἁμα και φυλακτηριον εχεις πολλων εντολων ὑπομνημα την ευεργεσιαν μη παραδρα μῃς πενης προσηλθε μνησθητι ποσον πτω χευων ποσον επλουτησας αρτου δεομενος η πομα τος λαζαρος ισως τις αλλος τοις σοις πυλωσι προσ ερῥιμμενος αιδεσθητι την μυστικην τραπεζαν ᾑ προσηλθες τον αρτον οὑ μετειληφας το ποτηριον οὑ κεκοινωνηκας τοις χριστου παθεσι τελειουμε νος Ξενος προσεπεσεν αοικος παρεπιδημος ὑπο δεξαι δια τουτου τον δια σε ξενιτευσαντα και ταυτα εν τοις ιδιοις και εισοικισθεντα σοι δια της χα ριτος και προς την ανω κατοικιαν ἑλκυσαντα γενου ζακχαιος ὁ χθες τελωνης και σημερον μεγαλοψυχος παντα τῃ εισοδῳ του χριστου καρποφορησον ἱνα μεγας αναφανῃς καν μικρος ῃς την σωματικην ἡλικιαν καλως χριστον θεασαμενος αρῥωστος προκειται και τραυματιας την σην ὑγιειαν αι δεσθητι και τα τραυματα ὡν σε χριστος ηλευθε ρωσεν εαν ιδῃς γυμνον περιβαλε το σον τιμων ενδυμα της αφθαρσιας χριστος δε τουτο εστιν επειδη ὁσοι εις χριστον εβαπτισθημεν χριστον ενδεδυμεθα εαν χρεωφειλετην λαβῃς προσπιπτοντα πασαν συγγραφην αδικον και δικαιαν διασπασον μνησθητι των μυριων ταλαντων ὡν σοι χριστος εχαρισατο μη γενῃ πρακτωρ πικρος του ελαττονος χρεους και ταυτα τισι τοις ὁμοδουλοις ὁ το πλεον παρα του δεσποτου συγχωρηθεις μη και της εκεινου φιλανθρωπιας ὑποσχῃς δικην ἡν ουκ εμιμησω λαβων ὑποδειγμα γενεσθω σοι το λουτρον μη του σωματος μονον αλλα και της εικονος μη των ἁμαρτημα των εκπλυσις μονον αλλα και του τροπου διορ θωσις μη τον προλαβοντα βορβορον αποκλυζετω μονον αλλα και την πηγην καθαιρετω μη το καλως κτασθαι τυπουτω μονον αλλα και το καλως αποκτα σθαι η το γε κουφοτατον το κακως κτηθεν αποτιθε σθαι τι γαρ οφελος σοι μεν συγχωρηθηναι την ἁμαρτιαν τῳ δε ηδικημενῳ μη λυθηναι την παρα σου ζη μιαν δυο σοι κακων οντων του τε κτησασθαι μη δικαιως και του το κτηθεν κατεχεσθαι του μεν αφεσιν ελαβες το δε σημερον αδικεις σημερον γαρ εστι παρα σοι το αλλοτριον και ουκ ανῃρεθη το ἁμαρτημα τῳ χρονῳ δε διεκοπη το μεν προ του βαπτισματος τολμηθεν το δε μενον μετα το βαπτισμα των γαρ ἡμαρτημενων ου των ἁμαρτανομενων το λουτρον εχει συγχωρησιν δει δε μη σοφισθηναι τον καθαρμον αλλ ενσημανθηναι λαμπρυνθηναι σε τελειως αλλα μη χρωσθηναι μηδε επικαλυψιν των ἁμαρτιων αλλ απαλλαγην εχειν το χαρισμα μακα ριοι ὡν αφεθησαν αἱ ανομιαι τουτο της παντελους καθαρσεως και ὡν επεκαλυφθησαν αἱ ἁμαρ τιαι τουτο των ουπω το βαθος καθηραμενων μακα ριος ανηρ ᾡ ου μη λογισηται κυριος ἁμαρτιαν τριτη τις αὑτη ταξις των ἁμαρτανομενων ὡν ἡ μεν πραξις ουκ επαινετη το δε της γνωμης ανευ θυνον τι ουν φημι και τις ὁ εμος λογος χθες ησθα χαναναια ψυχη και δια της ἁμαρτιας συγκυ πτουσα σημερον ανωρθωθης ὑπο του λογου μη συγκυψῃς παλιν και εις γην κλιθῃς ὡσπερ κυφωνι παρα του πονηρου βαρηθεισα και δυσ ανακλητον εχῃς την ταπεινοτητα χθες εξηραι νου θαλλουσα τῃ αἱμορῥοιᾳ (επηγαζες γαρ την φοινι κην ἁμαρτιαν) σημερον ανεθηλας ξηραν θεισα ἡψω γαρ των χριστου κρασπεδων και την ῥυσιν εστησας φυλασσε μοι την καθαρσιν μη παλιν αἱμορῥοησῃς και ουκ ισχυσῃς λαβεσθαι χριστου ἱνα κλεψῃς την σωτηριαν ου γαρ πολλακις φιλει χριστος κλεπτομενος και ει λιαν εστι φιλανθρωπος χθες επι κλινης ερῥιψο παρειμενος και λελυμενος και ουκ ειχες ανθρωπον ἱνα ὁταν ταραχθῃ το ὑδωρ βαλλῃ σε εις την κολυμβηθραν σημερον εὑρες ανθρωπον τον αυτον και θεον μαλλον δε θεον και ανθρωπον ηρθης απο του κραββατου μαλλον δε ηρας τον κραββατον και εστη λιτευσας την ευεργεσιαν μη παλιν επι κραββατου ῥιφῃς ἁμαρτησας της κακης του σωματος ανα παυσεως παρειμενου ταις ἡδοναις αλλ ὡς εχεις βαδιζε μεμνημενος της εντολης ιδου ὑγιης γεγο νας μηκετι ἁμαρτανε ἱνα μη χειρον τι σοι γε νηται κακῳ φανεντι μετα την ευποιιαν λαζαρε δευρο εξω ηκουσας της μεγαλης φωνης εν ταφῳ κειμενος (τι γαρ του λογου μεγαλοφωνοτερον) και προηλθες ου τετραημερος νεκρος αλλα πολυημερος τῳ τριημερῳ συναναστας και των ενταφιων δεσμων εξελυθης μη νεκρωθῃς παλιν και γενῃ μετα των κατοικουντων εν ταφοις μηδε κατασφιγγῃς ταις σειραις των οικειων ἁμαρτηματων αδηλον ον ει παλιν εξαναστησῃ των ταφων μεχρι της τελευταιας και κοινης αναστασεως ἡ παν το ποιημα αξει εις κρισιν ου θεραπευθησομενον αλλα κριθησομενον και λογον ὑφεξον ὡν ευ η κακως εθησαυρισεν ει λεπραν εβρυες τεως την αμορφον πονη ριαν απεξεσθης δε της κακης ὑλης και την εικονα σωαν απελαβες δειξον εμοι τῳ ἱερει σου την καθαρσιν ἱνα γνω ποσον της νομικης αὑτη τιμιωτερα γενου μη των εννεα των αχαριστων αλλα τον δεκατον μιμησαι και γαρ ει σαμαρειτης ην αλλα των αλλων ευγνωμονεστερος ασφαλισαι μη παλιν κακως εξανθησῃς και δυσθεραπευτον ἑξεις την ανωμαλιαν του σωματος πρωην εξηραινε σου την χειρα μικρολογια και φειδωλια σημερον εκτεινατω μεταδοσις και φιλανθρωπια καλη θερα πεια χειρος αρῥωστουσης σκορπιζειν διδοναι τοις πενησιν εξαντλειν ὡν εχομεν δαψιλως μεχρις αν και του πυθμενος ἁψωμεθα (ισως και οὑτος πηγα σει σοι τροφην καθαπερ τῃ σαραφθιᾳ και μαλιστα ει τυχοις ἡλιαν τρεφουσα) καλην ευποριαν ειδεναι το δια χριστον απορειν τον δι ἡμας πτω χευσαντα ει κωφος ησθα και αλαλος ὁ λογος εν ηχησατω σοι μαλλον δε κατασχε τον ενηχησαντα μη κλεισῃς τα ωτα προς παιδειαν κυριου και νουθεσιαν ὡς ασπις προς επᾴσματα ει τυφλος και αφωτιστος φωτισον τους οφθαλμους σου μη ποτε ὑπνωσης εις θανατον εν τῳ φωτι κυριου θεασαι φως εν τῳ πνευματι του θεου τον υἱον αυγασθητι το τρισσον φως και αμεριστον εαν ὁλον εισδεξῃ τον λογον πασας τας χριστου θεραπειας επι την σεαυ του συναξεις ψυχην ἁς κατα μερος ἑκαστος τεθερα πευται μονον μη αγνοησῃς το μετρον της χαριτος μονον μη καθευδοντι σοι και αμεριμνουντι κακως επισπειρῃ ὁ εχθρος τα ζιζανια μονον επιφθονος τῳ πονηρῳ γεγονως δια την καθαροτητα μη παλιν σεαυ τον ελεεινον καταστησῃς δια της ἁμαρτιας μονον μη τῳ αγαθῳ περιχαρεις και ὑψωθεις αμετρα καταπεσῃς εν τῳ επαρθηναι μονον αει φιλοπονει την καθαρσιν αναβασεις εν τῃ καρδιᾳ τιθεμε νος και ἡς ετυχες κατα δωρεαν αφεσεως ταυτην επιμελειᾳ συντηρησον ἱνα το μεν αφεθηναι σοι παρα θεου το δε συντηρηθηναι και παρα σου γενηται γενησεται δε πως αει της παραβολης εκει νης μεμνησο και σεαυτῳ βοηθησεις αριστα τε και τελεωτατα εξηλθεν απο σου το ακαθαρτον και ὑλικον πνευμα διωχθεν τῳ βαπτισματι ου φερει τον διωγμον ου δεχεται αοικον ειναι και αν εστιον πορευεται δι ανυδρων τοπων και ξηρων θειας επιρῥοης εκει φιλοχωρησαι βουλεται πλαναται ζητουν αναπαυσιν ουχ εὑρισκει βεβαπτισμεναις εντυγχανει ψυχαις ὡν την κακιαν το λουτρον εξ εκλυσεν φοβειται το ὑδωρ εμπνιγεται τῃ καθαρσει καθαπερ ὁ λεγεων τῃ θαλασσῃ παλιν ὑποστρεφει προς τον οικον ὁθεν ανεχωρησεν αναισχυντον εστι φιλονεικον εστι προσβαλλει παλιν πειραται παλιν εαν μεν εὑρῃ χριστον εισοικισθεντα και πληρωσαντα την χωραν ἡν αυτος εκενωσεν απ εκρουσθη παλιν απηλθεν απρακτον ελεεινον εγενετο της περιπλανησεως εαν δε σεσαρωμενον και κεκοσμημενον τον εν σοι τοπον εὑρῃ κενον και απρακτον ἑτοιμον επισης προς ὑποδοχην τουδε η τουδε του προκαταλαβοντος εισεπηδησεν εισῳκισθη μετα πλειονος της παρασκευης και γινεται τα εσχατα χειρονα των προτερων ὁσῳ τοτε μεν ελπις ην διορθωσεως τε και ασφαλειας νυν δε προδηλος ἡ κακια τῃ φυγῃ του καλου το πονηρον ἑλκουσα και δια τουτο βεβαιοτερα τῳ οικητορι ἡ κατασχεσις παλιν ὑπομνησω σε των φωτισμων και πολλακις εκ των θειων λογιων τουτους αναλεγομενος αυτος τε γαρ ἡδιων εσομαι τῃ τουτων μνημῃ (τι γαρ φωτος ἡδυτερον τοις φωτος γευσαμενοις) και σε περιαστραψω τοις λεγομενοις φως μεν ανετειλε τῳ δικαιῳ και ἡ τουτου συζυγος ευφροσυνη φως δε δικαιοις δια παντος φωτιζεις δε συ θαυμαστως απο ορεων αιωνιων προς τον θεον λεγεται αγγελικων οιμαι δυναμεων αἱ συνεργουσιν ἡμιν προς τα κρειττονα κυριος δε φωτισμος μου παι σωτηρ μου τινα φοβηθησομαι του δαβιδ ηκουσας λεγοντος και ποτε μεν αιτουντος εξαποσταληναι το φως αυτῳ και την αληθειαν ποτε δε ευχαριστουν τος ὁτι και τουτου μετειληφεν εν τῳ σημειω θηναι το του θεου φως επ αυτον τουτεστιν ενση μανθηναι και γνωρισθηναι τα σημεια της δεδομενης ελλαμψεως ἑν μονον φως φευγωμεν το του πικρου πυρος εκγονον μη πορευθωμεν τῳ φωτι του πυρος ἡμων και τῃ φλογι ᾑ εξεκαυ σαμεν οιδα γαρ πυρ καθαρτηριον ὁ χριστος ηλθε βαλειν επι της γης πυρ και αυτος αν αγωγης λογοις καλουμενος αναλωτικον τουτο της ὑλης και της πονηρας εστιν ἑξεως ὁ και αν αφθηναι ταχιστα βουλεται ποθει γαρ της ευεργεσιας το ταχος επει και πυρος ανθρακας διδωσιν ἡμιν εις βοηθειαν οιδα και πυρ ου καθαρτηριον αλλα και κολαστηριον ειτε και σοδομιτικον ὁ πασιν ἁμαρτωλοις επιβρεχει θειῳ και καταιγιδι μιγνυμε νον ειτε το ἡτοιμασμενον τῳ διαβολῳ και τοις αγγελοις αυτου ειτε ὁ προ προσωπου κυριου πο ρευεται και φλογιει κυκλῳ τους εχθρους αυτου και το τουτων ετι φοβερωτερον ὁ τῳ ακοιμητῳ σκωληκι συντετακται μη σβεννυμενον αλλα διαιωνιζον τοις πονηροις παντα γαρ ταυτα της αφανιστικης εστι δυναμεως ει μη τῳ φιλον κανταυθα νοειν τουτο φιλανθρωποτερον και του κολαζοντος επαξιως ὡσπερ δε πυρ οιδα διπλουν οὑτω και φως το μεν την του ἡγεμονικου λαμπαδα κατευθυνον ἡμιν τα κατα θεον διαβηματα το δε απατηλον και περιεργον και του αληθινου φωτος αντιθετον εκεινο ειναι ὑποκρινομενον ἱνα κλεπτῃ τῳ φαι νομενῳ τουτο και σκοτια εστι και μεσημβρια δοκει το του φωτος ακμαιοτατον οὑτως ακουω τοις δια παντος εν μεσημβρινῃ σκοτιᾳ φευγουσι τουτο και νυξ εστι και φωτισμος νομιζεται τοις ὑπο της τρυφης διεφθαρμενοις τι γαρ φησιν ὁ δαβιδ νυξ ην περι εμε τον δειλαιον και ηγνοουν φω τισμον γαρ ειναι την τρυφην ὑπελαμβανον αλλ εκεινοι μεν τοιουτοι και οὑτως εχοντες ἡμεις δε φωτισωμεν ἑαυτοις φως γνωσεως εσται δε τουτο εκ του σπειρειν εις δικαιοσυνην και τρυγᾳν καρπον ζωης (πραξις γαρ θεωριας προξενος) ἱνα τα τε αλλα και τουτο μαθωμεν τι μεν το αληθινον φως τι δε το ψευδομενον και μη λαθωμεν περιπεσοντες ὡς καλῳ τῳ χειρονι γενωμεθα φως ὡσπερ οἱ μα θηται παρα του μεγαλου φωτος ηκουσαν ὑμεις εστε το φως του κοσμου λεγοντος γενωμεθα φωστηρες εν κοσμῳ λογον ζωης επεχοντες τουτεστι ζωτικη τοις αλλοις δυναμις λαβωμεθα θεοτητος λαβωμεθα του πρωτου και ακραιφνεστατου φωτος ὁδευσωμεν προς την λαμψιν αυτου προ του προσκο ψαι τους ποδας ἡμων επ ορη σκοτεινα και πολεμια ἑως ἡμερα εστιν ὡς εν ἡμερᾳ ευσχημονως περι πατησωμεν μη κωμοις και μεθαις μη κοιταις και ασελγειαις ἁ νυκτος εστι κλεμματα παν μελος καθαρισθωμεν αδελφοι πασαν ἁγνισωμεν αισθησιν μηδεν ατελες ἡμιν εστω μηδε της πρωτης γενεσεως μηδεν αφωτιστον καταλειπω μεν φωτισθωμεν τον οφθαλμον ἱν ορθα βλεπω μεν και μηδεν ειδωλον πορνικον εν ἡμιν αυτοις φε ρωμεν εκ φιλοπονου θεας και περιεργου καν γαρ τῳ παθει μη προσκυνησωμεν αλλα την ψυχην εμολυνθημεν ει τις δοκος εν ἡμιν ει τι καρφος ανακαθαιρωμεν ἱνα και τα των αλλων ὁρᾳν δυνω μεθα φωτισθωμεν ακοην φωτισθωμεν γλωσσαν ἱνα ακουσωμεν τι λαλησει κυριος ὁ θεος και ακουστον ἡμιν γενηται το πρωινον ελεος και ακουτισθωμεν αγαλλιασιν και ευφροσυνην ακοαις θειαις ενηχουμε νην ἱνα μη ωμεν μαχαιρα οξεια μηδε ξυρον ηκονη μενον μηδε ὑπο την γλωσσαν στρεφωμεν κοπον και πονον αλλα λαλωμεν θεου σοφιαν εν μυστηριῳ την αποκεκρυμμενην τας πυρινας γλωσσας αιδουμενοι ιαθωμεν οσφρησιν ἱνα μη θηλυνωμεθα μηδε αντι οσμης ἡδειας κονιορτωμεθα αλλ οσφραινω μεθα του εκκενωθεντος δι ἡμας μυρου πνευ ματικως αντιλαμβανομενοι και τοσουτον εξ αυτου ποιουμενοι και μεταποιουμενοι ὡστε και αυτων ἡμων οσφραινεσθαι οσμην ευωδιας καθαρθωμεν ἁφην γευσιν λαρυγγα μη μαλακως επαφωμενοι και λειοτησι χαιροντες αλλα τον σαρκωθεντα δι ἡμας λογον ψηλαφωντες ὡς αξιον και θωμαν κατα τουτο μιμουμενοι μη χυμοις και οψοις γαργαλιζομενοι τοις αδελφοις των πικροτερων γαργα λισμων αλλα γευομενοι και γινωσκοντες ὁτι χρηστος ὁ κυριος την κρειττω γευσιν και μενουσαν μηδε μικρα τον πικρον και αχαριστον αγωγον ανα ψυχοντες τον παραπεμποντα και ου κατεχοντα το διδομενον αλλα τοις γλυκυτεροις μελιτος λογοις του τον ευφραινοντες και προς τοις ειρημενοις ετι καλον την κεφαλην καθαιρομενους ὡς καθαιρεται κεφαλη το των αισθησεων εργαστηριον κρατειν την χριστου κεφαλην εξ ἡς παν το σωμα συναρμολογειται και συμβιβαζεται και την ὑπεραιρουσαν ἡμων ἁμαρτιαν κατω βαλλειν ὑπεραιρομενην τῳ κρειττονι κα λον και ωμον ἁγιαζεσθαι και καθαιρεσθαι ἱνα δυνηθῃ τον σταυρον αιρειν χριστου μη παντι ῥᾳδιως αιρομενον καλον και τας χειρας τελειουσθαι και τους ποδας τας μεν ὡς εν παντι τοπῳ ὁσιας αιρεσθαι και δρασσεσθαι της χριστου παιδειας μη ποτε οργισθῃ κυριος και πιστευεσθαι λογον δια του πρακτικου ὡς τον εν τῃ χειρι τουδε του προφη του δεδομενον τους δε μη οξεις ειναι προς το εκχεειν αἱμα μηδε εις κακιαν τρεχοντας αλλ ἑτοι μους εις το ευαγγελιον και προς το βραβειον της ανω κλησεως και χριστον ὑπονιπτοντα και καθαιροντα δεχεσθαι ει τις εστι και κοιλιας καθαρσις χωρητικης και αναδοτικης των εκ του λογου τροφων καλον και ταυτην μη θεοποιειν εκ τρυ φης και της καταργουμενης βρωσεως αλλα καθαι ρειν ὁτι μαλιστα και ποιειν λεπτοτεραν ὡστε τον λογον κυριου εν μεσῃ δεχεσθαι και αλγειν καλως ὑπερ του ισραηλ πταιοντος εὑρισκω και την καρ διαν και τα εντος τιμης αξιουμενα πειθει με τουτο δαβιδ καρδιαν καθαραν ζητων εν ἑαυτῳ κτι ζεσθαι και πνευμα ευθες εν τοις εγκατοις εγκαινι ζεσθαι το διανοητικον οιμαι τουτῳ δηλων και τα τουτου κινηματα η διανοηματα τι δε ἡ οσφυς τι δε οἱ νεφροι μηδε γαρ τουτο παρελθωμεν ἁπτεσθω και τουτων ἡ καθαρ σις εστωσαν ἡμων αἱ οσφυες περιεζωσμεναι και ανεσταλμεναι δι εγκρατειας ὡσπερ τῳ ισραηλ παλαι κατα τον νομον του πασχα μεταλαμβανοντι ουδεις γαρ καθαρως αιγυπτον εξερχε ται ουδε φευγει τον ολοθρευοντα μη ταυτα παιδα γωγησας οἱ δε την καλην αλλοιωσιν αλλοιουσθωσαν ὁλον το επιθυμητικον προς θεον μεταφεροντες ὡστε δυνασθαι λεγειν κυριε εναντιον σου πασα ἡ επιθυμια μου και ἡμεραν ανθρωπου ουκ επ εθυμησα δει γαρ γενεσθαι ανδρα επιθυμιων των του πνευματος οὑτως αν ἡμιν και ὁ το πλειστον της ισχυος επι του ομφαλου και της οσφυος φερων δρακων καταλυθειη της περι ταυτα δυναστειας αυτῳ νεκρωθεισης μη θαυμασῃς δε ει και τοις ασχημοσιν ἡμων τιμην περισσοτεραν τιθημι λογῳ νεκρων ταυτα και σωφρονιζων και κατα της ὑλης ἱσταμενος παντα δωμεν θεῳ τα μελη επι της γης παντα καθιερωσωμεν μη λοβον ἡπατος μηδε νεφρους μετα της πιμελης μηδε το μερος του σωματος μηδε το και το δια τι γαρ τα αλλα ἡμιν ατιμαστεα ὁλους δε ἡμας αυτους ανενεγκωμεν γενωμεθα ὁλοκαυτωματα λογικα θυματα τελεια μηδε τον βραχιονα μονον μηδε το στηθυνιον μονον αφαιρεμα ἱερατικον ποιωμεθα (μικρον γαρ τουτο) αλλ ὁλους δι δοντες ἡμας αυτους ὁλους αντιλαμβανωμεν επειδη τουτο εστι λαβειν καθαρως το τῳ θεῳ δοθηναι και ἱερουργησαι την ἡμων αυτων σωτηριαν επι πασι και προ παντων φυλασσε μοι την καλην παρακαταθηκην ᾑ ζω και πολιτευομαι ἡν και συνεκδημον λαβοιμι μεθ ἡς και αλγεινα παντα φερω και τερπνον ἁπαν διαπτυω την εις πατερα και υἱον και ἁγιον πνευμα ὁμολογιαν ταυτην πιστευω σοι σημερον ταυτῃ και συμβαπτισω και συναναξω σε ταυτην διδωμι παντος του βιου κοινωνον και προστατιν την μιαν θεοτητα τε και δυναμιν εν τοις τρισιν εὑρισκομενην ἑνικως και τα τρια συλλαμβανουσαν μεριστως ουτε αν ωμαλον ουσιαις η φυσεσιν ουτε αυξομενην η μειουμενην ὑπερβολαις και ὑφεσεσι παντοθεν ισην την αυτην παντοθεν ὡς ἑν ουρανου καλλος και μεγε θος τριων απειρων απειρον συμφυϊαν θεον ἑκαστον καθ ἑαυτο θεωρουμενον ὡς πατερα και υἱον ὡς υἱον και το ἁγιον πνευμα φυλασσομενης ἑκαστῳ της ιδιοτητος θεον τα τρια συν αλληλοις νοουμενα εκεινο δια την ὁμοουσιοτητα τουτο δια την μοναρ χιαν ου φθανω το ἑν νοησαι και τοις τρισι περι λαμπομαι ου φθανω τα τρια διελειν και εις το ἑν αναφερομαι ὁταν ἑν τι των τριων φαντασθω τουτο νομιζω το παν και την οψιν πεπληρωμαι και το πλειον διεφυγεν ουκ εχω το μεγεθος τουτου καταλαβειν ἱνα δω το πλειον τῳ λειπομενῳ ὁταν τα τρια συνελω τῃ θεωριᾳ μιαν ὁρω λαμ παδα ουκ εχων διελειν η μετρησαι το φως ἑνιζομενον φοβῃ συ γεννησιν ἱνα μη τι παθῃ θεος ὁ μη πασχων εγω φοβουμαι την κτισιν ἱνα μη θεον απολεσω δια της ὑβρεως και της αδικου κατατομης η τον υἱον τεμνων απο του πα τρος η απο του υἱου την ουσιαν του πνευμα τος το γαρ παραδοξον ὁτι μη κτισις επαγεται μονον θεῳ παρα τοις κακως θεοτητα ταλαντευου σιν αλλα και αυτη παλιν ἡ κτισις εις ἑαυτην τεμνεται ὡσπερ του πατρος ὑποστελλεται ὁ υἱος τοις ταπεινοις και κατω κειμενοις οὑτως ὑποστελ λομενης παλιν και απο του υἱου της αξιας του πνευματος ὡς αν και θεος και κτισις ὑβριζηται τῃ καινῃ ταυτῃ θεολογιᾳ ουδεν της τριαδος ω οὑτοι δουλον ουδε κτιστον ουδε επεισακτον ηκουσα των σοφων τινος λεγοντος ει ετι ανθρωποις ηρεσκον χριστου δουλος ουκ αν ημην φησιν ὁ θειος αποστολος ει ετι κτισματι προσεκυνουν η εις κτισμα εβαπτιζομην ουκ αν εθεουμην ουδε την πρωτην μετεποιουμην γεννησιν τι φησω προς τους την ασταρτην προσκυνουντας η το χαμως βδελυγμα σιδωνιων η του αστρου τον τυπον του μικρον ὑπερ ταυτα θεου τοις ειδωλολα τραις πλην κτισματος και ποιηματος αυτος η μη προσκυνων τα δυο εις ἁ συμβεβαπτισμαι η προσκυ νων τα ὁμοδουλα ὁμοδουλα γαρ και ει μι κρον τιμιωτερα επει και εν ὁμοδουλοις εστι τις δια φορα και προτιμησις θελω τον πατερα μειζω ειπειν εξ οὑ και το ισοις ειναι τοις ισοις εστι και το ειναι τουτο γαρ παρα παντων δοθησεται και δεδοικα την αρχην μη ελαττονων αρχην ποιησω και καθυβρισω δια της προτιμησεως ου γαρ δοξα τῳ εξ οὑ ἡ των εξ αυτου ταπεινωσις προς δε και ὑφορωμαι την σην απληστιαν μη το μειζον λαβων διχοτομησῃς την φυσιν κατα παντα τῳ μειζονι χρωμενος ου γαρ κατα την φυσιν το μειζον την αιτιαν δε ουδεν γαρ των ὁμοουσιων τῃ ουσιᾳ μειζον η ελαττον θελω τον υἱον προτιμησαι του πνευματος ὡς υἱον και ου συγχωρει το βαπτισμα τελειουν με δια του πνευματος αλλα δεδοικας μη τριθεϊαν ονειδισθῃς εχε συ το αγαθον την εν τοις τρισιν ἑνωσιν εμοι την μαχην παραπεμψον εασον με ναυπηγον ειναι συ χρω τῃ νηι και ει ναυπηγος εστιν ἑτερος εμε λαβε της οικιας αρχιτεκτονα συ ταυτην οικει μετα ασφαλειας και ει μηδεν εμοχθησας ουχ ἡττον ευπλοησεις η οικησεις την οικιαν εμου του ταυτα κατασκευασαντος ει και μηδεν περι ταυτα πεφιλοπονηκας ὁρᾳς την ευγνωμοσυνην ὁση ὁρᾳς του πνευματος την χρηστοτητα εμος ὁ πολε μος εστω σον το εκνικημα εγω βαλλοιμην συ δε ειρηνευε τῳ προπολεμουντι συνευχομενος χειρα δι δου δια της πιστεως εχω τρεις λιθους οἱς σφενδονησω τον αλλοφυλον εχω τρεις εμπνευσεις κατα του υἱου της σαραφθιας αἱς ζωοποιησω νενεκρωμενους εχω τρεις επικλυσεις κατα των σχιδακων αἱς καθιερωσω την θυσιαν ὑδατι πυρ εγειρων το παραδοξοτατον και τους προφητας κα ταβαλω της αισχυνης μυστηριου δυναμει χρω μενος τι μοι δει μακροτερων λογων διδασκαλιας γαρ ὁ καιρος ουκ αντιλογιας μαρτυρομαι ενωπιον του θεου και των εκλεκτων αγγελων μετα ταυτης βαπτισθησῃ της πιστεως ει μεν αλλως εγγεγραψαι η ὡς ὁ εμος απαιτει λογος δευρο και μετεγγραφηθι εγω τουτων ουκ αφυης καλλιγραφος γραφων ἁ γεγραμμαι και διδασκων ἁ και μεμαθηκα και τετηρηκα εξ αρχης εις τηνδε την πολιαν εμος ὁ κινδυνος εμον και το γερας του της σης ψυχης οικονομου και τελειουντος σε δια του βαπτισματος ει δε οὑτως εχεις και καλοις ενεσημανθης τοις γραμμασι φυλασσε μοι τα γεγραμμενα εν καιροις τρεπτοις ατρεπτος μενων περι ατρεπτου πραγματος μιμησαι τον πιλατον επι το κρειττον κακως γραφοντα καλως γεγραμμενος ειπε τοις μεταπειθουσι σε ὁ γεγραφα γεγραφα και γαρ αν αισχυνοιμην ει του κακου μενοντος ακλι νους το καλον ῥᾳστα μετακλινοιτο δεον ευμε τακινητους μεν ειναι προς το κρειττον απο του χει ρονος ακινητους δε προς το χειρον απο του βελτιονος ει οὑτως βαπτιζῃ και κατα ταυτην την μαθητειαν ιδου τα χειλη μου ου μη κωλυσω ιδου κιχρημι τας χειρας τῳ πνευματι ταχυνωμεν την σωτηριαν αναστωμεν επι το βαπτισμα σφυζει το πνευμα προ θυμος ὁ τελειωτης το δωρον ἑτοιμον ει δε σκαζεις ετι και μη καταδεχῃ το τελειον της θεοτητος ζητει σον βαπτιστην η καταβαπτιστην εμοι δε ου σχολη τεμνειν θεοτητα και νεκρον σε ποιειν εν καιρῳ της αναγεννησεως ἱνα μητε το χαρισμα εχῃς μητε την ελπιδα της χαριτος εν ολιγῳ ναυαγησας την σωτη ριαν ὡς ὁ τι αν ὑφελῃς των τριων της θεοτητος το παν εσῃ καθῃρηκως και σεαυτῳ την τελειωσιν αλλ ουπω τυπος ουδεις εν τῃ σῃ ψυχῃ ουτε χειρονος γραμματος ουδε βελτιονος σημερον δε σε γραφηναι δεησει και παρ ἡμων τυπωθη ναι προς τελειοτητα εισω της νεφελης χωρησωμεν δος μοι τας πλακας της σης καρδιας γινομαι σοι μωσης ει και τολμηρον ειπειν εγγραφω δακτυλῳ θεου νεαν δεκαλογον εγγραφω συντομον σωτηριαν ει δε τι θηριον αἱρετικον και αλογιστον κατω μει νατω η κινδυνευσει λιθοβολουμενον τῳ λογῳ της αληθειας βαπτισω σε μαθητευων εις ονομα πα τρος και υἱου και ἁγιου πνευματος ονομα δε κοινον των τριων ἑν ἡ θεοτης γνωσῃ και τοις σχημασι και τοις ῥημασιν ὡς ὁλην αποπεμπῃ την αθεϊαν οὑτως ὁλῃ θεοτητι συντασσομενος πιστευε τον συμπαντα κοσμον ὁσος τε ὁρατος και ὁσος αορατος εξ ουκ οντων παρα θεου γενομενον και προνοιᾳ του ποιησαντος διοικουμενον δεξασθαι την εις το κρειττον μεταβολην πιστευε μη ουσιαν ειναι τινα του κακου μητε βασιλειαν η αναρ χον η παρ ἑαυτης ὑποστασαν η παρα του θεου γενομενην αλλ ἡμετερον εργον ειναι τουτο και του πονηρου εκ της απροσεξιας επεισελθον ἡμιν αλλ ουχι του κτισαντος πιστευε τον υἱον του θεου τον προαιωνιον λογον τον γεννηθεντα εκ του πατρος αχρονως και ασωματως τουτον επ εσχατων των ἡμερων γεγενησθαι δια σε και υἱον ανθρωπου εκ της παρθενου προελθοντα μαριας αρῥητως και αρυπαρως (ουδεν γαρ ῥυπαρον οὑ θεος και δι οὑ σωτηρια) ὁλον ανθρωπον τον αυτον και θεον ὑπερ ὁλου του πεπονθοτος ἱνα ὁλῳ σοι την σωτηριαν χαρισηται ὁλον το κατακριμα λυσας της ἁμαρτιας απαθη θεοτητι παθητον τῳ προσλημματι το σουτον ανθρωπον δια σε ὁσον συ γινῃ δι εκεινον θεος τουτον ὑπερ των ανομιων ηχθαι εις θανατον σταυρωθεντα τε και ταφεντα ὁσον θανατου γευσασθαι και ανασταντα τριημερον ανεληλυθεναι εις τους ουρανους ἱνα σε συναγαγῃ κατω κειμενον ἡξειν τε παλιν μετα της ενδοξου αυτου παρου σιας κρινοντα ζωντας και νεκρους ουκ ετι μεν σαρ κα ουκ ασωματον δε οἱς αυτος οιδε λογοις θεοει δεστερου σωματος ἱνα και οφθῃ ὑπο των εκκεντη σαντων και μεινῃ θεος εξω παχυτητος δεχου προς τουτοις αναστασιν κρισιν ανταποδοσιν τοις δικαιοις του θεου σταθμοις ταυτην δε ειναι φως τοις κεκα θαρμενοις την διανοιαν τουτεστι θεον ὁρωμενον τε και γινωσκομενον κατα την αναλογιαν της καθαρο τητος ὁ δη και βασιλειαν ουρανων ονομαζομεν σκοτος δε τοις τυφλωττουσι το ἡγεμονικον τουτεστιν αλλοτριωσιν θεου κατα την αναλογιαν της εντευθεν αμβλυωπιας δεκατον εργαζου το αγαθον επι τουτῳ τῳ θεμελιῳ των δογματων επειδη πιστις χωρις εργων νεκρα ὡς εργα διχα πιστεως εχεις του μυστηριου τα εκφορα και ταις των πολλων ακοαις ουκ απορῥητα τα δε αλλα εισω μαθησῃ της τριαδος χαριζομενης ἁ και κρυψεις παρα σεαυτῳ σφραγιδι κρατουμενα πλην εκεινο ευαγγελιζομαι σοι ἡ στασις ἡν αυτικα στησῃ μετα το βαπτισμα προ του μεγαλου βηματος της εκειθεν δοξης εστι προχαραγμα ἡ ψαλμῳδια μεθ ἡς δεχθησῃ της εκειθεν ὑμνῳδιας προοιμιον αἱ λαμπαδες ἁσπερ αναψεις της εκειθεν φωταγωγιας μυστηριον μεθ ἡς απαντησομεν τῳ νυμφιῳ φαιδραι και παρθενοι ψυχαι φαιδραις ταις λαμπασι της πιστεως μητε καθευδουσαι δια ῥᾳθυμιαν ἱνα μη λαθῃ παρων αδοκητως ὁ προσδοκωμενος μητε ατροφοι και ανελαιοι και καλων εργων επιδεεις ἱνα μη του νυμφωνος εκπεσωμεν ὁρω γαρ το παθος ὡς ελεεινον ὁ μεν παρεσται απαιτουσης της κραυγης την απαντησιν αἱ δε απαντησονται ὁσαι φρονιμοι μετα λαμπρου του φωτος και δαψιλεστερας της τουτου τροφης αἱ δε ταραχθησονται ζητουσαι το ελαιον ουκ εν καιρῳ παρα των εχοντων ὁ δε εισελευσεται δρομαιος αἱ δε συνεισελευσονται αἱ δε αποκλεισθησονται τον του εισελθειν καιρον εις το παρασκευασασθαι δαπανησασαι και πολλα μετακλαυσονται οψε μαθουσαι την ζημιαν της ῥᾳθυμιας ὁταν μηκετι ὁ νυμφων αυταις εισιτητος ῃ και πολλα δεομεναις ὁν κακως ἑαυταις απεκλεισαν αλλον τροπον μιμησαμεναι τους ὑστερουντας του γαμου ὁν ὁ καλος πατηρ ἑστιᾳ τῳ καλῳ νυμφιῳ δια την γυναικα την νεονυμφον η δια τον αγρον τον νεωνητον η το ζευγος των βοων ἁ κακως εκτησαντο δια των μικρων τα μειζονα ζημιουμενοι ουδεις γαρ εκει των ὑπεροπτικων και ῥᾳθυμων ουδε των ῥυπαρως αλλ ου νυμφικως εστολισμενων καν εντευθεν ἑαυτον αξιωσῃ της εκειθεν λαμπροφοριας και λαθων ἑαυτον παρενειρῃ κεναις ελπισιν εξαπατωμενος ειτα τι ὁταν ενδον γενωμεθα τοτε οιδεν ὁ νυμφιος ἁ διδαξει και ἁ συνεσται ταις συνεισελθουσαις ψυχαις συνεσται δε ὡς οιμαι διδασκων τα τελεωτερα τε και καθαρωτερα ὡν και ἡμεις μεταλαβοιμεν οἱ τε διδασκοντες ταυτα και οἱ μανθανοντες εν αυτῳ χριστῳ τῳ κυριῳ ἡμων ᾡ ἡ δοξα και το κρατος εις τους αιωνας αμην
ΤΟΥ ΑΥΤΟΥ ΕΙΣ ΤΗΝ ΠΕΝΤΗΚΟΣΤΗΝ
περι της ἑορτης βραχεα φιλοσοφησωμεν ἱνα πνευματικως ἑορτασωμεν αλλη μεν γαρ αλλῳ πανηγυρις τῳ δε θεραπευτῃ του λογου λογος και λογων ὁ τῳ καιρῳ προσφορωτατος και ουδεν οὑτως ευφραινει καλον των φιλοκαλων ουδενα ὡς το πανηγυριζειν πνευματικως τον φιλεορτον σκο πωμεν δε οὑτως ἑορταζει και ιουδαιος αλλα κατα το γραμμα τον γαρ σωματικον διωκων νο μον εις τον πνευματικον νομον ουκ εφθασεν ἑορταζει και ἑλλην αλλα κατα το σωμα και τους ἑαυτου θεους τε και δαιμονας ὡν οἱ μεν εισι παθων δημιουργοι κατ αυτους εκεινους οἱ δε εκ παθων ετιμηθησαν δια τουτο εμπαθες αυτων και το ἑορταζειν ἱν ῃ τιμη θεου το ἁμαρ τανειν προς ὁν καταφευγει το παθος ὡς σεμνο λογημα ἑορταζομεν και ἡμεις αλλ ὡς δοκει τῳ πνευματι δοκει δε η λεγοντας τι των δεον των η πραττοντας και τουτο εστι το ἑορταζειν ἡμων ψυχῃ τι θησαυρισαι των ἑστωτων και κρα τουμενων αλλα μη των ὑποχωρουντων και λυομε νων και μικρα σαινοντων την αισθησιν τα πλειω δε λυμαινομενων τε και βλαπτοντων και του λογισμου βιαιοτερον δια ταυτα μεν ουν ἑορταστεον πνευματικως αρχη δε του λογου (ῥητεον γαρ και ει μικρον τι παρεκβατικωτερος ἡμιν ὁ λογος και φιλοπονη τεον τοις φιλολογοις ἱν ὡσπερ ἡδυσμα τι τῃ πανηγυρει συγκαταμιξωμεν) την ἑβδομαδα τιμω σιν ἑβραιων παιδες εκ της μωϋσεως νομοθεσιας ὡσπερ οἱ πυθαγορικοι την τετρακτυν ὑστερον ἡν δη και ὁρκον πεποιηνται και την ογδοαδα και τριακαδα οἱ απο σιμωνος και μαρκιωνος οἱς δη και ισαριθμους τινας αιωνας επονομαζουσι και τιμωσιν ουκ οιδα μεν οἱστισι λογοις αναλο γιας η κατα τινα του αριθμου τουτου δυναμιν τιμωσι δ ουν το μεν προδηλον ὁτι εν ἑξ ἡμε ραις ὁ θεος την ὑλην ὑποστησας τε και μορφω σας και διακοσμησας παντοιοις ειδεσι και συγ κριμασι και τον νυν ὁρωμενον τουτον κοσμον ποιησας τῃ ἑβδομῃ κατεπαυσεν απο των εργων ὡς δηλοι και ἡ του σαββατου προσηγορια καταπαυσιν ἑβραϊκως σημαινουσα ει δε τις και ὑψηλοτερος περι ταυτα λογος αλλοι φιλοσοφειτω σαν ἡ τιμη δε αυτοις ουκ εν ἡμεραις μονον αλλα και εις ενιαυτους φθανουσα ἡ μεν ουν των ἡμερων το σαββατον τουτο δηλοι το συνεχως παρ αυτοις τιμωμενον καθο και ἡ της ζυμης αρ σις ισαριθμος ἡ δε των ετων ὁ ἑβδοματικος ενιαυ τος της αφεσεως και ουκ εν ἑβδομασι μονον αλλα και εν ἑβδομασιν ἑβδομαδων ὁμοιως εν τε ἡμεραις και ετεσιν αἱ μεν ουν των ἡμερων ἑβδομαδες γεννωσι την πεντηκοστην κλητην ἁγιαν παρ αυτοις ἡμεραν αἱ δε των ετων τον ιωβυ λαιον παρ αυτοις ονομαζομενον ὁμοιως γης τε αφεσιν εχοντα και δουλων ελευθεριαν και κτησεων ωνητων αναχωρησιν καθιερουσι γαρ ου γεννηματων μονον ουδε πρωτοτοκων αλλ ηδη και ἡμερων και ετων απαρχας τῳ θεῳ τουτο το γενος οὑτως ὁ ἑπτα τιμωμενος αριθμος την τιμην της πεντηκοστης συνεισηγαγεν ὁ γαρ ἑπτα επι ἑαυτον συντιθεμενος γεννᾳ τον πεντηκοντα μιας δεουσης ἡμερας ἡν εκ του μελλοντος αιωνος προσειληφαμεν ογδοην τε ουσαν την αυτην και πρωτην μαλλον δε μιαν και ακαταλυτον δει γαρ εκεισε καταληξαι τον ενταυθα σαββατισμον των ψυχων ὡς δοθηναι μεριδα τοις ἑπτα και γε τοις οκτω καθως ηδη τινες των προ ἡμων το σολομωντειον εξειληφασι της δε του ἑπτα τιμης πολλα μεν τα μαρτυρια ολιγα δε εκ πολλων ἡμιν αρκεσει ὡς ἑπτα μεν ονομαζομενα τιμια πνευματα τας γαρ ενεργειας οιμαι του πνευματος πνευματα φιλον τῳ ἡσαϊᾳ καλειν κεκαθαρμενα δε τα λογια του κυριου κατα τον δαβιδ ἑπταπλασιως και ὁ μεν δικαιος ἑξακις μεν εξ αναγκων εξαι ρουμενος εν δε τῳ ἑβδομῳ μηδε πλησσομενος ὁ δε ἁμαρτωλος ουχ ἑπτακις μονον αλλα και ἑβδομηκοντακις ἑπτα συγχωρουμενος και μεντοι παλιν εκ των εναντιων (επαινετη γαρ και ἡ της κακιας κολασις) καϊν μεν εκδικουμενος ἑπτακις τουτεστι δικας εισπραττομενος της αδελφο κτονιας ὁ δε λαμεχ ἑβδομηκοντακις ἑπτα ὁτι φο νευς ην μετα τον νομον και το κατακριμα οἱ δε πονηροι γειτονες ἑπταπλασιονα εις τον κολπον αυτων απολαμβανοντες ἑπτα δε στυλοις ὁ της σοφιας οικος ὑπερειδομενος τοσουτοις δε οφθαλ μοις ὁ του ζοροβαβελ λιθος κοσμουμενος ἑπτα κις δε της ἡμερας ὁ θεος αινουμενος και μην και στειρα τικτουσα ἑπτα τον τελειον αριθμον ἡ της ατελους εν τεκνοις αντιθετος ει δε δει και τας παλαιας ἱστοριας σκοπειν εννοω μεν τον ἑβδομον εν προγονοις ενωχ τῃ μεταθεσει τετιμημενον εννοω δε τον εικοστον πρωτον αβρααμ τῃ πατριαρχιᾳ δεδοξασμενον μυστηριου προσθηκῃ μειζονος τρισσουμενη γαρ ἡ ἑβδομας τον αριθμον τουτον εργαζεται τολ μησειε δ αν τις των παντα νεανικων και επι τον νεον αδαμ ελθειν τον θεον μου και κυριον ιησουν χριστον απο του παλαιου και του ὑπο την ἁμαρτιαν αδαμ ἑβδομηκοστον ἑβδομον αρι θμουμενον κατα την του λουκα γενεαλογιαν ανα ποδιζουσαν εννοω δε και τας ἑπτα σαλπιγγας ιησου του ναυη και περιοδους τοσαυτας και ἡμε ρας και ἱερεας εξ ὡν τα ἱεριχουντια τειχη κατασειεται ὡς δε και την ἑβδομην αναστροφην ὡσπερ δε μυστικην την τρισσην εμφυσησιν ἡλιου του προφητου τῳ της σαρα φθιας χηρας υἱῳ το ζῃν εμπνευσασαν και του αυτου την ισαριθμον κατα των σχιδακων επι κλυσιν ἡνικα πυρι θεοπεμπτῳ την θυσιαν αν ηλωσε και τους της αισχυνης προφητας κατεκρινε το ισον ου δυνηθεντας εκ της προκλησεως οὑτω δε και την ἑβδομην κατασκοπην του νεφους τῳ παιδαριῳ προστεταγμενην ἑλισσαιου τε την ισην διακαμψιν επι τον παιδα της σουναμιτιδος την πνοην ζωπυρισασαν του δε αυτου οιμαι δογματος (ἱνα μη λεγω την ἑπτακαυλον και ἑπταλυχνον του ναου λυχνιαν) εν ἑπτα μεν ἡμεραις ὁ ἱερευς τελειουμενος εν ἑπτα δε ὁ λεπρος καθαιρομενος εν τοσαυταις δε ὁ ναος εγκαινιζομενος ἑβδομηκοστῳ δε ετει ὁ λαος εκ της αιχμαλωσιας επαναγομενος ἱν ὁπερ εστιν εν μονασι τουτο εν δεκασι γενηται και αριθμῳ τε λεωτερῳ το της ἑβδομαδος τιμηθῃ μυστηριον τι μοι τα πορῥω λεγειν ιησους αυτος ἡ καθαρα τελειοτης οιδε τρεφειν μεν εν ερημιᾳ και πεντε αρτοις πεντακισχιλιους οιδε δε και ἑπτα παλιν τετρακισχιλιους και τα του κορου λειψανα εκει μεν δωδεκα κοφινοι ενταυθα δε σπυριδες ἑπτα ουδετερον αλογως οιμαι ουδε αναξιως του πνευματος και συ δ αν κατα σαυτον αναλεγομενος πολλους τηρησαις αριθμους εχοντας τι του φαι νομενου βαθυτερον ὁ δε τῳ παροντι καιρῳ χρησιμωτατον ὁτι κατα τουτους ισως τους λογους η ὁτι εγγυτατα τουτων η και θειοτερους τι νας τιμωσι μεν ἑβραιοι την πεντηκοστην ἡμε ραν τιμωμεν δε και ἡμεις ὡσπερ εστι και αλλα τινα των ἑβραϊκων τυπικως μεν παρ εκει νοις τελουμενα μυστικως δε ἡμιν αποκαθισταμενα τοσαυτα περι της ἡμερας προδιαλεχθεντες επι το ἑξης του λογου προϊωμεν πεντηκοστην ἑορταζομεν και πνευματος επιδημιαν και προθεσμιαν επαγγελιας και ελπιδος συμπληρωσιν και το μυστηριον ὁσον ὡς μεγα τε και σεβασμιον τα μεν δη σωματικα του χριστου περας εχει μαλλον δε τα της σωματικης ενδημιας οκνω γαρ ειπειν τα του σωματος ἑως αν μηδεις πειθῃ με λογος ὁτι καλλιον απεσκευα σθαι του σωματος τα δε του πνευματος αρχε ται τινα δε ην τα του χριστου παρθενος γεννησις φατνη σπαργανωσις αγγελοι δοξαζοντες ποιμενες προστρεχοντες αστερος δρομος μαγων προσ κυνησις και δωροφορια ἡρωδου παιδοφονια φευγων ιησους εις αιγυπτον επανιων εξ αιγυπτου περι τεμνομενος βαπτιζομενος μαρτυρουμενος ανωθεν πειραζομενος λιθαζομενος δι ἡμας οἱς τυπον εδει δοθηναι της ὑπερ του λογου κακοπαθειας προ διδομενος προσηλουμενος θαπτομενος ανισταμενος ανερχομενος ὡν και νυν πασχει πολλα παρα μεν των μισοχριστων τα της ατιμιας και φερει (μακρο θυμος γαρ) παρα δε των φιλοχριστων τα της επι τιμιας και αναβαλλεται ὡσπερ εκεινοις την οργην οὑτως ἡμιν την χρηστοτητα τοις μεν ισως μετανοιας διδους καιρον ἡμων δε δοκιμαζων τον ποθον ει μη εκκακουμεν εν ταις θλιψεσι και τοις ὑπερ ευσεβειας αγωσιν ὡσπερ ανωθεν θειας οικονομιας λογος και των ανεφικτων αυτου κριματων οἱς ευθυ νει σοφως τα ἡμετερα τα μεν δη χριστου τοιαυτα και τα ἑξης οψομεθα ενδοξοτερα και οφθειημεν τα δε του πνευματος παρεστω μοι το πνευμα και δι δοτω λογον ὁσον και βουλομαι ει δε μη τοσουτον αλλ ὁσος γε τῳ καιρῳ συμμετρος παντως δε παρεσται δεσποτικως αλλ ου δουλικως ουδε αναμε νον επιταγμα ὡς τινες οιονται πνει γαρ ὁπου θελει και εφ οὑς βουλεται και ἡνικα και ὁσον οὑ τως ἡμεις και νοειν και λεγειν εμπνεομεθα περι του πνευματος το πνευμα το ἁγιον οἱ μεν εις κτισμα κατ αγοντες ὑβρισται και δουλοι κακοι και κακων κακιστοι δουλων γαρ κακων αθετειν δεσποτειαν και επανιστασθαι κυριοτητι και ὁμοδουλον ποιειν ἑαυτοις το ελευθερον οἱ δε θεον νομιζοντες ενθεοι και λαμπροι την διανοιαν οἱ δε και ονομαζοντες ει μεν ευγνωμοσιν ὑψηλοι ει δε ταπεινοις ουκ οικονο μικοι πηλῳ μαργαριτην πιστευοντες και ακοῃ σα θρᾳ βροντης ηχον και οφθαλμοις ασθενεστεροις ἡλιον και τροφην στερεαν τοις ετι γαλα ποτιζομενοις δεον κατα μικρον προαγειν αυτους εις το εμπρο σθεν και προβιβαζειν τοις ὑψηλοτεροις φωτι φως χαριζομενους και αληθειᾳ προξενουντας αληθειαν διο και ἡμεις τον τελεωτερον τεως αφεντες λογον (ουπω γαρ καιρος) οὑτως αυτοις διαλεξομεθα ει μεν ουδε ακτιστον ω οὑτοι ὁμολογειτε το πνευμα το ἁγιον ουδε αχρονον του εναντιου πνευ ματος σαφως ἡ ενεργεια δοτε γαρ τῳ ζηλῳ τι και παρατολμησαι μικρον ει δε τοσουτον γουν ὑγιαινετε ὡστε την προδηλον φευγειν ασεβειαν και της δου λειας εξω τιθεναι το και ἡμας ποιουν ελευθε ρους το ἑξης αυτοι σκεψασθε μετα του ἁγιου πνευ ματος και ἡμων πειθομαι γαρ ποσως τουτου μετ εχειν ὑμας και ὡς οικειοις ηδη συνδιασκεψομαι η δοτε μοι το μεσον της δουλειας και της δε σποτειας ἱν εκει θω την αξιαν του πνευματος η την δουλειαν φευγοντες ουκ αδηλον ὁποι ταξετε το ζητουμενον αλλα ταις συλλαβαις δυσχεραινετε και προσπταιετε τῃ φωνῃ και λιθος προσκομματος ὑμιν τουτο γινεται και πετρα σκανδαλου επει και χριστος τισιν ανθρωπινον το παθος συμβωμεν αλληλοις πνευματικως γενωμεθα φιλαδελφοι μαλ λον η φιλαυτοι δοτε την δυναμιν της θεοτητος και δωσομεν ὑμιν της φωνης την συγχωρησιν ὁμολογησατε την φυσιν εν αλλαις φωναις αἱς αιδεισθε μαλλον και ὡς ασθενεις ὑμας ιατρευσομεν εστιν ἁ και των προς ἡδονην παρακλεψαντες αισχρον μεν γαρ αισχρον και ἱκανως αλογον κατα ψυχην ερῥωμενους μικρολογεισθαι περι τον ηχον και κρυπτειν τον θησαυρον ὡσπερ αλλοις βασκαινοντας η μη και την γλωσσαν ἁγιασητε δεδοικοτας αισχιον δε ἡμιν ὁ εγκαλουμεν παθειν και μικρολο γιαν καταγινωσκοντας αυτους μικρολογεισθαι περι τα γραμματα μιας θεοτητος ω οὑτοι την τριαδα ὁμολογη σατε ει δε βουλεσθε μιας φυσεως και την θεος φωνην παρα του πνευματος ὑμιν αιτησομεν δωσει γαρ ευ οιδα ὁ το πρωτον δους και το δευτερον και μαλιστα ει δειλια τις ειη πνευματικη και μη ενστασις διαβολικη το μαχομενον ετι σαφεστερον ειπω και συντομωτερον μητε ὑμεις ἡμας ευθυ νητε της ὑψηλοτερας φωνης (φθονος γαρ ουδεις ανα βασεως) ουτε ἡμεις την εφικτην τεως ὑμιν εγκαλε σομεν ἑως αν και δι αλλης ὁδου προς το αυτο φερησθε καταγωγιον ου γαρ νικησαι ζητουμεν αλλα προσλαβειν αδελφους ὡν τῳ χωρισμῳ σπαρασ σομεθα ταυτα ὑμιν παρ οἱς τι και ζωτικον εὑρι σκομεν τοις περι τον υἱον ὑγιαινουσιν ὡν τον βιον θαυμαζοντες ουκ επαινουμεν παντη τον λογον οἱ τα του πνευματος εχοντες και το πνευμα προσ λαβετε ἱνα μη αθλητε μονον αλλα και νομιμως εξ οὑ και ὁ στεφανος οὑτος ὑμιν δοθειη της πολιτειας μισθος ὁμολογησαι το πνευμα τελειως και κηρυξαι συν ἡμιν τε και προ ἡμων ὁσον αξιον τολμω τι και μειζον ὑπερ ὑμων το του αποστολου φθεγξασθαι τοσουτον ὑμων περιεχομαι και τοσουτον ὑμων αι δουμαι την ευκοσμον ταυτην στολην και το χρωμα της εγκρατειας και τα ἱερα ταυτα συστηματα και την σεμνην παρθενιαν και καθαρσιν και την παννυ χον ψαλμῳδιαν και το φιλοπτωχον και φιλαδελφον και φιλοξενον ὡστε και αναθεμα ειναι απο χριστου και παθειν τι ὡς κατακριτος δεχομαι μονον ει σταιητε μεθ ἡμων και κοινῃ την τριαδα δοξασαι μεν περι γαρ των αλλων τι χρη και λεγειν σαφως τεθνηκοτων (οὑς χριστου μονου εγειραι του ζωοποιουντος τους νεκρους κατα την αυτου δυναμιν οἱ κακως τῳ τοπῳ χωριζονται τῳ λογῳ συνδεδεμενοι και τοσουτον προς αλληλους ζυγομαχουσιν ὁσον οφθαλμοι διαστροφοι το ἑν βλεποντες και ου τῃ οψει τῃ θεσει δε στασιαζοντες ει γε και διαστροφην αυτοις εγκλητεον αλλα μη τυ φλωσιν επει δε μετριως εθεμην τα προς ὑμας φερε και προς το πνευμα παλιν επανελθωμεν οιμαι δε και ὑμεις ηδη συνεψεσθε το πνευμα το ἁγιον ην μεν αει και εστι και εσται ουτε αρξαμενον ουτε παυσομενον αλλ αει πατρι και υἱῳ συντεταγμενον και συναριθμου μενον ουδε γαρ επρεπεν ελλειπειν ποτε η υἱον πα τρι η πνευμα υἱῳ τῳ μεγιστῳ γαρ αν ην αδοξος ἡ θεοτης ὡσπερ εκ μεταμελειας ελθουσα εις συμ πληρωσιν τελειοτητος ην ουν αει μεταληπτον ου μεταληπτικον τελειουν ου τελειουμενον πληρουν ου πληρουμενον ἁγιαζον ουχ ἁγιαζομενον θεουν ου θεουμενον αυτο ἑαυτῳ ταυτον αει και οἱς συν τετακται αορατον αχρονον αχωρητον αναλλοιωτον αποιον αποσον ανειδεον αναφες αυτοκινητον αει κινητον αυτεξουσιον αυτοδυναμον παντοδυναμον (ει και προς την πρωτην αιτιαν ὡσπερ τα του μο νογενους ἁπαντα οὑτω δη και τα του πνευματος αναπεμπεται) ζωη και ζωοποιον φως και χορη γον φωτος αυτοαγαθον και πηγη αγαθοτητος πνευμα ευθες ἡγεμονικον κυριον αποστελλον αφ οριζον ναοποιουν ἑαυτῳ ὁδηγουν ενεργουν ὡς βουλε ται διαιρουν χαρισματα πνευμα υἱοθεσιας αλη θειας σοφιας συνεσεως γνωσεως ευσεβειας βου λης ισχυος φοβου των απηριθμημενων δι οὑ πατηρ γινωσκεται και υἱος δοξαζεται και παρ ὡν μονων γινωσκεται μια συνταξις λατρεια μια προσκυνησις δυναμις τελειοτης ἁγιασμος τι μοι μακρολογειν παντα ὁσα ὁ πατηρ του υἱου πλην της αγεννησιας παντα ὁσα ὁ υἱος του πνευματος πλην της γεννησεως ταυτα δε ουκ ου σιας αφοριζει κατα γε τον εμον λογον περι ουσιαν δε αφοριζεται ωδινεις τας αντιθεσεις εγω δε του λογου τον δρομον τιμησον την ἡμεραν του πνευματος επισχες μικρον την γλωτταν ει δυνατον περι αλλων γλωσσων ὁ λογος ταυτας αιδεσθητι η φοβηθητι μετα πυρος ὁρωμενας σημερον δογματισω μεν αυριον τεχνολογησωμεν σημερον ἑορτασω μεν αυριον ασχημονησωμεν ταυτα μυστικως εκεινα θεατρικως ταυτα ταις εκκλησιαις εκεινα ταις αγο ραις ταυτα τοις νηφουσιν εκεινα τοις μεθυουσιν ταυτα σπουδαζοντων εκεινα παιζοντων κατα του πνευματος επει δε απεσκευασαμεθα το αλλοτριον φερε καταρτισωμεν το ἡμετερον τουτο ενηργει προτερον μεν εν ταις αγγελικαις και ουρανιοις δυναμεσι και ὁσαι πρωται μετα θεον και περι θεον ου γαρ αλλοθεν αυταις ἡ τε λειωσις και ἡ ελλαμψις και το προς κακιαν δυσκι νητον η ακινητον η παρα του ἁγιου πνευματος επειτα εν τοις πατρασι και εν τοις προφηταις ὡν οἱ μεν εφαντασθησαν θεον η εγνωσαν οἱ δε και το μελλον προεγνωσαν τυπουμενοι τῳ πνευματι το ἡγε μονικον και ὡς παρουσι συνοντες τοις εσομενοις τοι αυτη γαρ ἡ του πνευματος δυναμις επειτα εν τοις χριστου μαθηταις (εω γαρ χριστον ειπειν ᾡ παρην ουχ ὡς ενεργουν αλλ ὡς ὁμοτιμῳ συμπαρομαρτουν) και τουτοις τρισσως καθ ὁσον οἱοι τε ησαν χωρειν και κατα καιρους τρεις πριν δοξασθηναι χριστον τῳ παθει μετα το δοξασθηναι τῃ αναστασει μετα την εις ου ρανους αναβασιν η αποκαταστασιν η ὁ τι χρη λεγειν δηλοι δε ἡ πρωτη των νοσων και ἡ των πνευματων καθαρσις ουκ ανευ πνευματος δηλαδη γενομενη και το μετα την οικονομιαν εμφυσημα σαφως ον εμ πνευσις θειοτερα και ὁ νυν μερισμος των πυρινων γλωσσων ὁ και πανηγυριζομεν αλλα το μεν πρωτον αμυδρως το δε δευτερον εκτυπωτερον το δε νυν τελεωτερον ουκ ετι ενεργειᾳ παρον ὡς προτερον ουσιωδως δε ὡς αν ειποι τις συγγινομε νον τε και συμπολιτευομενον επρεπε γαρ υἱου σωματικως ἡμιν ὁμιλησαντος και αυτο φανηναι σωματικως και χριστου προς ἑαυτον επανελθοντος εκεινο προς ἡμας κατελθειν ερχομενον μεν ὡς κυ ριον πεμπομενον δε ὡς ουκ αντιθεον αἱ γαρ τοιαυ ται φωναι ουχ ἡττον την ὁμονοιαν δηλουσιν η φυ σεις χωριζουσιν δια τουτο μετα χριστον μεν ἱνα παρακλη τος ἡμιν μη λειπῃ αλλος δε ἱνα συ την ὁμοτι μιαν ενθυμηθῃς το γαρ αλλος αλλος οἱος εγω καθισταται τουτο δε συνδεσποτειας αλλ ουκ ατιμιας ονομα το γαρ αλλος ουκ επι των αλλο τριων αλλ επι των ὁμοουσιων οιδα λεγομενον εν γλωσσαις δε δια την προς τον λογον οικειωσιν πυ ριναις δε ζητω ποτερον δια την καθαρσιν (οιδε γαρ ὁ λογος ἡμων και πυρ καθαρτηριον ὡς πανταχο θεν βουλομενοις ὑπαρχει μαθειν) η δια την ουσιαν πυρ γαρ ὁ θεος ἡμων και πυρ καταναλισκον την μοχθηριαν καν παλιν αγανακτῃς τῳ ὁμοουσιῳ στενοχωρουμενος μεριζομεναις δε δια το των χαρισματων διαφορον καθεζομεναις δε δια το βασιλι κον και την εν τοις ἁγιοις αναπαυσιν επει και θεου θρονος τα χερουβιμ εν ὑπερῴῳ δε (ει μη τῳ περιεργοτερος ειναι δοκω του δεοντος) δια την ανα βασιν των δεξομενων και την χαμοθεν επαρσιν επει και ὑδασι θειοις ὑπερῳα τινα στεγαζεται δι ὡν ὑμνειται θεος και ιησους αυτος εν ὑπερῴῳ του μυστηριου κοινωνει τοις τα ὑψηλοτερα τελουμενοις ἱνα εκεινο παραδειχθῃ ὁτι το μεν τι καταβηναι δει θεον προς ἡμας ὁ και προτερον επι μωϋσεως οιδα γενομενον το δε ἡμας αναβηναι και οὑτω γενε σθαι κοινωνιαν θεου προς ανθρωπους της αξιας συγκιρναμενης ἑως δ αν ἑκατερον επι της ιδιας μενῃ το μεν περιωπης το δε ταπεινωσεως αμικτος ἡ αγαθοτης και το φιλανθρωπον ακοινωνη τον και χασμα εν μεσῳ μεγα και αδιαβατον ου τον πλουσιον του λαζαρου μονον και των ορεκτων αβρααμ κολπων διειργον την δε γενητην φυσιν και ῥεουσαν της αγενητου και ἑστηκυιας τουτο εκηρυχθη μεν ὑπο των προφητων ὡς εν τῳ πνευμα κυριου επ εμε και ανα παυσεται επ αυτον ἑπτα πνευματα και κατεβη πνευμα κυριου και ὡδηγησεν αυτους και πνευμα επιστημης εμπλησαν βεσελεηλ τον αρχιτε κτονα της σκηνης και πνευμα παροξυνομενον και πνευμα εξαραν ἡλιαν εν ἁρματι και ζητηθεν παρα ἑλισσαιου διπλασιον και πνευματι αγαθῳ και ἡγεμονικῳ δαβιδ ὁδηγουμενος τε και στηριζομε νος επηγγελθη δε ὑπο μεν ιωηλ προτερον και εσται εν ταις εσχαταις ἡμεραις λεγοντος εκχεω απο του πνευματος μου επι πασαν σαρκα (δηλαδη την πιστευουσαν) και επι τους υἱους ὑμων και επι τας θυγατερας ὑμων και τα ἑξης ὑπο δε ιησου και ὑστερον δοξαζομενου τε και αντιδοξαζοντος ὡς τον πατερα και ὑπο του πατρος και ἡ επαγγελια ὡς δαψιλης συνδιαιωνιζειν και συμπαραμενειν ειτουν νυν τοις κατα καιρον αξιοις ειτε ὑστερον τοις των εκεισε αξιουμενοις ὁταν ὁλοκληρον αυτο τῃ πολιτειᾳ φυλαξωμεν αλλα μη τοσουτον αποβαλωμεν καθ ὁσον αν ἁμαρτανωμεν τουτο το πνευμα συνδημιουργει μεν υἱῳ και την κτισιν και την αναστασιν και πειθετω σε το τῳ λογῳ κυριου οἱ ουρανοι εστερεωθησαν και τῳ πνευματι του στοματος αυτου πασα ἡ δυναμις αυτων πνευμα τε θειον το ποιησαν με πνοη δε παντοκρατορος ἡ διδασκουσα με και παλιν εξαποστελεις το πνευμα σου και κτισθησονται και ανακαινιεις το προσωπον της γης δημιουργει δε την πνευματικην αναγεννησιν και πειθετω σε το μηδενα δυνασθαι την βασιλειαν ιδειν η λαβειν ὁς τις μη ανωθεν εγεννηθη πνευματι και την προτεραν εκαθαρισθη γεννησιν ἡ νυκτος εστι μυστηριον ἡμερινῃ και φωτεινῃ διαπλασει ἡν καθ ἑαυτον ἑκαστος διαπλαττεται τουτο το πνευμα (σοφωτατον γαρ και φιλανθρωποτατον) αν ποιμενα λαβῃ ψαλτην ποιει πνευματων πονηρων κατεπᾴδοντα και βασιλεα του ισραηλ αναδεικνυσιν εαν αιπολον συκαμινα κνιζοντα προφητην εργαζεται τον δαβιδ και τον αμως ενθυμηθητι εαν μειρακιον ευφυες λαβῃ πρεσβυτερων ποιει κριτην και παρ ἡλικιαν μαρτυρει δανιηλ ὁ νικησας εν λακκῳ λεοντας εαν ἁλιεας εὑρῃ σαγηνευει χριστῳ κοσμον ὁλον τῃ του λογου πλοκῃ συλλαμβανοντας πετρον λαβε μοι και ανδρεαν και τους υἱους της βροντης τα πνευματικα βροντησαντας εαν τελωνας εις μαθητειαν κερδαινει και ψυχων εμπορους δημιουργει φησι ματθαιος ὁ χθες τελωνης και σημερον ευαγγελιστης εαν διωκτας θερμους τον ζηλον μετατιθησι και ποιει παυλους αντι σαυλων και τοσουτον εις ευσεβειαν ὁσον εις κακιαν κατελαβεν τουτο και πνευμα εστι πραοτητος και παροξυνεται τοις ἁμαρτανουσιν τοιγαρουν πειραθωμεν ὡς πραου και μη οργιλου την αξιαν ὁμολογουντες και το βλασφημον φευγοντες και μη βουληθωμεν ιδειν οργιζομενον ασυγχωρητα τουτο καμε ποιει σημερον ὑμιν τολμηρον κηρυκα ει μεν ουν ουδεν πεισομενον τῳ θεῳ χαρις ει δε πεισομενον και οὑτω χαρις το μεν ἱνα φεισηται των μισουντων ἡμας το δε ἱν ἡμας ἁγιασῃ μισθον τουτον λαβοντας της ἱερουργιας του ευαγγελιου το τελειωθηναι δι αἱματος ελαλουν μεν ουν ξεναις γλωσσαις και ου πατριοις και το θαυμα μεγα λογος ὑπο των ου μαθοντων λαλουμενος και το σημειον τοις απιστοις ου τοις πιστευουσιν ἱν ῃ των απιστων κατηγορον καθως γεγραπται ὁτι εν ἑτερογλωσσοις και εν χειλεσιν ἑτεροις λαλησω τῳ λαῳ τουτῳ και ουδ οὑτως εισακουσονται μου λεγει κυριος ηκουον δε μικρον ενταυθα επισχες και διαπορησον πως διαιρησεις τον λογον εχει γαρ τι αμφιβολον ἡ λεξις τῃ στιγμῃ διαιρουμενον αρα γαρ ηκουον ταις ἑαυτων διαλεκτοις ἑκαστος ὡς φερε ειπειν μιαν μεν εξηχεισθαι φωνην πολλας δε ακουεσθαι οὑτω κτυπουμενου του αερος και ἱν ειπω σαφεστερον της φωνης φωνων γινομενων η το μεν ηκουον αναπαυστεον το δε λαλουντων ταις ιδιαις φωναις τῳ ἑξης προσθετεον ἱν ῃ λαλουντων φωναις ταις ιδιαις των ακουοντων ὁπερ γινεται αλλοτριαις καθα και μαλλον τιθεμαι εκεινως μεν γαρ των ακουοντων αν ειη μαλλον ἡ των λεγοντων το θαυμα οὑτω δε των λεγοντων οἱ και μεθην καταγινωσκονται δηλον ὡς αυτοι θαυματουργουντες περι τας φωνας τῳ πνευματι πλην επαινετη μεν και ἡ παλαια διαιρεσις των φωνων (ἡνικα τον πυργον ῳκοδομουν οἱ κακως και αθεως ὁμοφωνουντες ὡσπερ και των νυν τολμωσι τινες) τῃ γαρ της φωνης διαστασει συνδιαλυθεν το ὁμογνωμον την εγχειρησιν ελυσεν αξιεπαινετωτερα δε ἡ νυν θαυματουργουμενη απο γαρ ἑνος πνευματος εις πολλους χυθεισα εις μιαν ἁρμονιαν παλιν συναγεται και εστι διαφορα χαρισματων αλλου δεομενη χαρισματος προς διακρισιν του βελτιονος επειδη πασαι το επαινετον εχουσι καλη δ αν κακεινη λεγοιτο περι ἡς δαβιδ λεγει καταποντισον κυριε και καταδιελε τας γλωσσας αυτων διατι ὁτι ηγαπησαν παντα τα ῥηματα καταποντισμου γλωσσαν δολιαν μονον ουχι φανερως τας ενταυθα γλωσσας καταιτιωμενος αἱ θεοτητα τεμνουσιν ταυτα μεν ουν επι τοσουτον επει δε τοις κατοικουσιν ἱερουσαλημ ευλαβεστατοις ιουδαιοις παρθοις και μηδοις και ελαμιταις αιγυπτιοις και λιβυσι κρησι τε και αραψι μεσοποταμιταις τε και τοις εμοις καππαδοκαις ελαλουν αἱ γλωσσαι και τοις εκ παντος εθνους των ὑπο τον ουρανον ιουδαιοις (ει τῳ φιλον οὑτω νοειν) εκεισε συνειλεγμενοις αξιον ιδειν τινες ησαν οὑτοι και της ποιας αιχμαλωσιας ἡ μεν γαρ εις αιγυπτον και βαβυλωνα περιγραπτος τε ην και παλαι τῃ επανοδῳ λελυτο ἡ δε ὑπο ῥωμαιων ουπω γεγενητο εμελλε δε εισπραξις ουσα της κατα του σωτηρος θρασυτητος λειπεται δη την ὑπ αντιοχου ταυτην ὑπολαμβανειν ου πολυ τουτων ουσαν των καιρων πρεσβυτεραν ει δε τις ταυτην μεν ου προσιεται την εξηγησιν ὡς περιεργοτεραν (ουτε γαρ παλαιαν ειναι την αιχμαλωσιαν ουτ επι πολυ της οικουμενης χεθεισαν) ζητει δε την πιθανωτεραν εκεινο ισως ὑπολαβειν αμεινον ὁτι πολλακις και ὑπο πλειονων του εθνους μετανασταντος ὡς τῳ εσδρᾳ ἱστορηται αἱ μεν των φυλων ανεσωθησαν αἱ δε ὑπελειφθησαν ὡν εικος διασπαρεισων εις εθνη πλειονα τηνικαυτα παρειναι τινας και μετεχειν του θαυματος και ταυτα προεξητασται τοις φιλομαθεσιν ισως ου περιεργως και ὁτι αν αλλο συνεισφερῃ τις εις την παρουσαν ἡμεραν και ἡμιν τουτο εσται συνειλοχως ἡμιν δε τον μεν συλλογον ηδη διαλυτεον (ἱκανος γαρ ὁ λογος) την δε πανηγυριν ουδεποτε αλλ ἑορταστεον νυν μεν και σωματικως μικρον δε ὑστερον ὁλον πνευματικως ενθα και τους λογους τουτων εισομεθα καθαρωτερον και σαφεστερον εν αυτῳ τῳ λογῳ και θεῳ και κυριῳ ἡμων ιησου χριστῳ τῃ αληθινῃ των σωζομενων ἑορτῃ και αγαλλιασει μεθ οὑ ἡ δοξα και το σεβας τῳ πατρι συν τῳ ἁγιῳ πνευματι νυν και εις τους αιωνας των αιωνων αμην
ΕΙΣ ΤΟ ἉΓΙΟΝ ΠΑΣΧΑ
επι της φυλακης μου στησομαι φησιν ὁ θαυμασιος αββακουμ καγω μετ αυτου σημερον της δεδομενης μοι παρα του πνευματος εξουσιας και θεωριας και αποσκοπευσω και γνωσομαι τι οφθησεται και τι λαληθησεται μοι και εστην και απεσκοπευσα και ιδου ανηρ επιβεβηκως επι των νεφελων και οὑτος ὑψηλος σφοδρα και ἡ ὁρασις αυτου ὡς ὁρασις αγγελου και ἡ στολη αυτου ὡς φεγγος αστραπης διερχομενης και επηρε την χειρα αυτου κατ ανατολας και εβοησε φωνῃ μεγαλῃ φωνη αυτου ὡς φωνη σαλπιγγος και κυκλῳ αυτου ὡς πληθος ουρανιου στρατιας και ειπε σημερον σωτηρια τῳ κοσμῳ ὁσος τε ὁρατος και ὁσος αορατος χριστος εκ νεκρων συνεγειρεσθε χριστος εις ἑαυτον επανερχεσθε χριστος εκ ταφων ελευ θερωθητε των δεσμων της ἁμαρτιας πυλαι ᾁδου ανοιγονται και θανατος καταλυεται και ὁ παλαιος αδαμ αποτιθεται και ὁ νεος συμπληρουται ει τις εν χριστῳ καινη κτισις ανακαινιζεσθε ταυτα ὁ μεν ελεγεν οἱ δε ανυμνουν ὁπερ και προτερον ἡνικα ἡμιν επεφανη χριστος δια της κατω γεννησεως το δοξα εν περιηχουσαν τα περατα πασχα κυριου πασχα και παλιν ερω πασχα τιμῃ της τριαδος αὑτη ἑορτων ἡμιν ἑορτη και πανηγυρις πανηγυρεων τοσουτον ὑπεραιρουσα πασας ου τας ανθρωπικας μονον και χαμαι ερχομενας αλλ ηδη και τας αυτου χριστου και επ αυτῳ τελουμενας ὁσον αστερας ἡλιος καλη μεν και ἡ χθες ἡμιν λαμπροφορια και φωταγωγια ἡν ιδιᾳ τε και δημοσιᾳ συνεστησαμεθα παν γενος αν θρωπων μικρου και αξια πασα δαψιλει τῳ πυρι την νυκτα καταφωτιζοντες και του μεγαλου φωτος αντιτυπος ὁσον τε ουρανος ανωθεν φρυκτωρει κοσμον ὁλον αυγαζων τοις παρ ἑαυτου καλλεσι και ὁσον ὑπερουρανιον εν τε αγγελοις τῃ πρωτῃ φωτεινῃ φυσει μετα την πρωτην τῳ εκειθεν πηγαζεσθαι και ὁσον εν τῃ τριαδι παρ ἡς φως ἁπαν συνεστηκεν εξ αμεριστου φωτος μεριζομενον και τιμωμενον καλλιων δε ἡ σημερον και πε ριφανεστερα ὁσῳ χθες μεν προδρομον ην του με γαλου φωτος ανισταμενου το φως και οἱον ευφροσυνη τις προεορτιος σημερον δε την αναστασιν αυτην ἑορταζομεν ουκ ετι ελπιζομενην αλλ ηδη γεγενη μενην και κοσμον ὁλον ἑαυτῃ συναγουσαν αλλος μεν ουν αλλο τι τῳ καιρῳ καρποφορειτω και δωροφορειτω δωρον ἑορτιον η μικρον η μειζον των πνευματικων τε και θεῳ φιλων ὁπως αν ἑκα στος εχῃ δυναμεως της γαρ αξιας μολις αν και αγγελοι τυχοιεν οἱ πρωτοι και νοεροι και καθαροι και της ανω δοξης εποπται και μαρτυρες ειπερ και τουτοις το παν εφικτον της ὑμνησεως ἡμεις δε λογον εισοισομεν ὡν εχομεν το καλλιστον τε και τιμιωτατον αλλως τε και λογον ὑμνουντες επ ευεργεσιᾳ της λογικης φυσεως αρξομαι δε εν τευθεν ουδε γαρ ανεχομαι τους περι του μεγαλου θυματος και της μεγιστης ἡμερων θυων λογους μη προς θεον αναδραμειν κακειθεν ποιησασθαι την αρχην και μοι καθηρασθε και νουν και ακοην και διανοιαν ὁσοι τρυφατε τα τοιαυτα (επειδη περι θεου και θειος ὁ λογος) ἱν απελθητε τρυφησαντες οντως τα μη κενουμενα εσται δε ὁ αυτος πληρεστατος τε ἁμα και συντομωτατος ὡς μητε τῳ ενδεει λυπειν μητε αηδης ειναι δια τον κορον θεος ην μεν αει και εστι και εσται μαλ λον δε εστιν αει το γαρ ην και εσται του καθ ἡμας χρονου τμηματα και της ῥευστης φυσεως ὁ δε ων αει και τουτο αυτος ἑαυτον ονο μαζει τῳ μωϋσει χρηματιζων επι του ορους ὁλον γαρ εν ἑαυτῳ συλλαβων εχει το ειναι μητε αρξα μενον μητε παυσομενον οἱον τι πελαγος ουσιας απειρον και αοριστον πασαν ὑπερεκπιπτον εννοιαν και χρονου και φυσεως νῳ μονῳ σκιαγραφουμε νος και τουτῳ λιαν αμυδρως και μετριως ουκ εκ των κατ αυτον αλλ εκ των περι αυτον αλλης εξ αλλου φαντασιας συλλεγομενης εις ἑν τι της αληθειας ινδαλμα πριν κρατηθηναι φευγον και πριν νοηθηναι διαδιδρασκον τοσαυτα περιλαμπον ἡμων το ἡγεμονικον και ταυτα κεκαθαρμενον ὁσα και οψιν αστραπης ταχος ουχ ἱσταμενης εμοι δοκειν ἱνα τῳ ληπτῳ μεν ἑλκῃ προς ἑαυτο (το γαρ τελεως αληπτον ανελπιστον και ανεπιχειρητον) τῳ δε αληπτῳ θαυμαζηται θαυμαζομενον δε πο θηται πλεον ποθουμενον δε καθαιρῃ καθαιρον δε θεοειδεις εργαζηται τοιουτοις δε γενομενοις ὡς οικειοις ηδη προσομιλῃ (τολμᾳ τι νεανικον ὁ λογος) θεος θεοις ἑνουμενος τε και γνωριζομενος και τοσου τον ισως ὁσον ηδη γινωσκει τους γινωσκομενους απειρον ουν το θειον και δυσθεωρητον και τουτο παντη καταληπτον αυτου μονον ἡ απειρια καν τις οιηται τῳ ἁπλης ειναι φυσεως η ὁλον αλη πτον ειναι η τελεως ληπτον τι γαρ ον ἁπλης εστι φυσεως επιζητησωμεν ου γαρ δη τουτο φυσις αυτῳ ἡ ἁπλοτης ειπερ μηδε τοις συνθετοις το ειναι μονον συνθετοις διχη δε του απειρου θεωρουμενου κατα τε αρχην και τελος (το γαρ ὑπερ ταυτα και μη εν του τοις απειρον) ὁταν μεν εις τον ανω βυθον ὁ νους αποβλεψῃ ουκ εχων ὁποι στῃ και απερεισηται ταις περι θεου φαντασιαις το ενταυθα απειρον και ανεκ βατον αναρχον προσηγορευσεν ὁταν δε εις τον κα τω και τα ἑξης αθανατον και ανωλεθρον ὁταν δε συνελῃ το παν αιωνιον αιων γαρ ουτε χρονος ουτε χρονου τι μερος ουδε γαρ μετρητον αλλ ὁπερ ἡμιν ὁ χρονος ἡλιου φορᾳ μετρουμενος τουτο τοις αϊδιοις αιων το συμπαρεκτεινομενον τοις ου σιν οἱον τι χρονικον κινημα και διαστημα ταυτα μοι περι θεου πεφιλοσοφησθω τανυν ουδε γαρ ὑπερ ταυτα καιρος ὁτι μη θεολογια το προκειμενον ἡμιν αλλ οικονομια θεου δε ὁταν ειπω λεγω πατρος και υἱου και ἁγιου πνευματος ουτε ὑπερ ταυτα της θεοτητος χεομενης ἱνα μη δημον θεων εισαγαγωμεν ουτε εντος τουτων ὁριζο μενης ἱνα μη πενιαν θεοτητος κατακριθωμεν ἡ δια την μοναρχιαν ιουδαϊζοντες η δια την αφθο νιαν ἑλληνιζοντες το γαρ κακον εν ἁμφοτεροις ὁμοιον καν εν τοις εναντιοις εὑρισκηται οὑτω μεν ουν τα ἁγια των ἁγιων α και τοις σεραφιμ συγκαταλυπτεται και δοξαζεται τρισιν ἁγιασμοις εις μιαν συνιουσι κυριοτητα και θεοτητα ὁπερ και αλλῳ τινι των προ ἡμων πεφιλοσοφηται καλλι στα τε και ὑψηλοτατα επει δε ουκ ηρκει τῃ αγαθοτητι τουτο το κινεισθαι μονον τῃ ἑαυτης θεωριᾳ αλλ εδει χεθηναι το αγαθον και ὁδευσαι ὡς πλειονα ειναι τα ευεργε τουμενα (τουτο γαρ της ακρας ην αγαθοτητος) πρω τον μεν εννοει τας αγγελικας δυναμεις και ουρα νιους και το εννοημα εργον ην λογῳ συμπληρου μενον και πνευματι τελειουμενον και οὑτως ὑπ εστησαν λαμπροτητες δευτεραι λειτουργοι της πρω της λαμπροτητος ειτε νοερα πνευματα ειτε πυρ οἱον αϋλον και ασωματον ειτε τινα φυσιν αλλην ὁτι εγγυτατω των ειρημενων ταυτας ὑπολη πτεον βουλομαι μεν ειπειν ὁτι ακινητους προς το κακον και μονην εχουσας την του καλου κινησιν ἁτε περι θεον ουσας και τα πρωτα εκ θεου λαμπο μενας (τα γαρ ενταυθα δευτερας ελλαμψεως) πειθει δε με μη ακινητους αλλα δυσκινητους και ὑπολαμβανειν ταυτας και λεγειν ὁ δια την λαμπρο τητα ἑωσφορος σκοτος δια την επαρσιν και γενο μενος και λεγομενος αἱ τε ὑπ αυτον αποστατικαι δυναμεις δημιουργοι της κακιας τῃ του καλου φυγῃ και ἡμιν προξενοι οὑτω μεν ουν ὁ νοητος αυτῳ και δια ταυτα ὑπεστη κοσμος ὡς εμε γουν περι τουτων φιλοσο φησαι μικρῳ λογῳ τα μεγαλα σταθμωμενον επει δε τα πρωτα καλως ειχεν αυτῳ δευτερον εννοει κοσμον ὑλικον και ὁρωμενον και οὑτος εστι το εξ ουρανου και γης και των εν μεσῳ συστημα τε και συγκριμα επαινετον μεν της καθ ἑκαστον ευ φυϊας αξιεπαινετωτερον δε της εξ ἁπαντων ευαρ μοστιας και συμφωνιας αλλου προς αλλο τι καλως εχοντος και παντων προς ἁπαντα εις ἑνος κοσμου συμπληρωσιν ἱνα δειξῃ μη μονον οικειαν ἑαυτῳ φυσιν αλλα και παντη ξενην ὑποστησασθαι δυνατος ων οικειον μεν γαρ θεοτητος αἱ νοεραι φυσεις και νῳ μονῳ ληπται ξενον δε πανταπασιν ὁσαι ὑπο την αισθησιν και τουτων αυτων ετι πορῥωτε ρω ὁσαι παντελως αψυχοι και ακινητοι νους μεν ουν ηδη και αισθησις οὑτως απ αλληλων διακριθεντα των ιδιων ὁρων εντος εἱστηκεισαν και το του δημιουργου λογου μεγαλειον εν ἑαυτοις εφερον σιγωντες επαινεται της μεγα λουργιας και διαπρυσιοι κηρυκες ουπω δε ην κρα μα εξ αμφοτερων ουδε τις μιξις των εναντιων σο φιας μειζονος γνωρισμα και της περι τας φυσεις πολυτελειας ουδε ὁ πας πλουτος της αγαθοτητος γνωριμος τουτο δη βουληθεις ὁ τεχνιτης επιδειξασθαι λογος και ζωον ἑν εξ αμφοτερων αορατου τε λεγω και ὁρατης φυσεως δημιουργει τον ανθρωπον και παρα μεν της ὑλης λαβων το σωμα ηδη προϋποστασης παρ ἑαυτου δε πνοην ενθεις (ὁ δη νοεραν ψυχην και εικονα θεου οιδεν ὁ λογος) οἱον τινα κοσμον ἑτερον εν μικρῳ μεγαν επι της γης ἱστησιν αγγελον αλλον προσκυνητην μικτον εποπτην της ὁρατης κτισεως μυστην της νοουμενης βασιλεα των επι γης βασιλευομενον ανωθεν επιγειον και ουρανιον προσκαιρον και αθανατον ὁρα τον και νοουμενον μεσον μεγεθους και ταπεινοτητος τον αυτον πνευμα και σαρκα πνευμα δια την χαριν σαρκα δια την επαρσιν το μεν ἱνα με νῃ και δοξαζῃ τον ευεργετην το δε ἱνα πασχῃ και πασχων ὑπομιμνησκηται και παιδευηται τῳ μεγεθει φιλοτιμουμενος ζωον ενταυθα οικονομουμενον και αλλαχου μεθισταμενον και περας του μυστηριου τῃ προς θεον νευσει θεουμενον εις τουτο γαρ εμοι φερει το μετριον ενταυθα φεγγος της αληθειας λαμπροτητα θεου και ιδειν και παθειν αξιαν του και συνδησαντος και λυσοντος και αυθις συνδησοντος ὑψηλοτερον τουτον εθετο μεν εν τῳ παραδεισῳ ὁστις ποτε ην ὁ παραδεισος οὑτος τῳ αυτεξουσιῳ τιμη σας ἱν ῃ του ἑλομενου το αγαθον ουχ ἡττον η του παρασχοντος τα σπερματα φυτων αθανατων γεωρ γον θειων εννοιων ισως των τε απλουστερων και των τελεωτερων γυμνον τῃ ἁπλοτητι και ζωῃ τῃ ατεχνῳ και διχα παντος επικαλυμματος και προ βληματος τοιουτον γαρ επρεπεν ειναι τον απ αρ χης και διδωσι νομον ὑλην τῳ αυτεξουσιῳ ὁ δε νομος ην εντολη ὡν τε μεταληπτεον αυτῳ φυτων και οὑ μη προσαπτεον το δε ην το ξυλον της γνω σεως ουτε φυτευθεν απ αρχης κακως ουτε απ αγορευθεν φθονερως (μη πεμπετωσαν εκει τας γλωσ σας οἱ θεομαχοι μηδε τον οφιν μιμεισθωσαν) αλλα καλον μεν ευκαιρως μεταλαμβανομενον (θεωρια γαρ ην το φυτον ὡς ἡ εμη θεωρια ἡς μονοις επι βαινειν ασφαλες τοις την ἑξιν τελεωτεροις ου καλον δε τοις ἁπλουστεροις ετι και την εφεσιν λιχνοτεροις ὡσπερ ουδε τροφη τελεια λυσιτελης τοις ἁπαλοις ετι και δεομενοις γαλακτος επει δε φθονῳ διαβολου και γυναικος επηρειᾳ ἡν τε επα θεν ὡς ἁπαλωτερα και ἡν προσηγαγεν ὡς πιθα νωτερα (φευ της εμης ασθενειας εμη γαρ ἡ του προπατορος) της μεν εντολης επελαθετο της δοθει σης και ἡττηθη της μικρας γευσεως ὁμου δε του της ζωης ξυλου και του παραδεισου και του θεου δια την κακιαν εξοριστος γινεται και τους δερμα τινους αμφιεννυται χιτωνας ισως την παχυτεραν σαρκα και θνητην και αντιτυπον και τουτο πρω τον γινωσκει την ιδιαν αισχυνην και απο θεου κρυ πτεται κερδαινει μεν τι κανταυθα τον θανατον και το διακοπηναι την ἁμαρτιαν ἱνα μη αθανατον ῃ το κακον και γινεται φιλανθρωπια ἡ τιμωρια οὑτω γαρ πειθομαι κολαζειν θεον πολλοις δε παιδευθεις προτερον αντι πολλων των ἁμαρτηματων ὡν ἡ της κακιας ῥιζα εβλαστησε κατα διαφορους αιτιας και χρονους λογῳ νομῳ προφηταις ευεργεσιαις απειλαις πληγαις ὑδασιν εμπρησμοις πολεμοις νικαις ἡτταις σημειοις εξ ουρανου σημειοις εξ αερος εκ γης εκ θαλαττης ανδρων πολεων εθνων ανελπιστοις μεταβολαις ὑφ ὡν εκτριβηναι την κακιαν το σπουδαζομενον ην τελος ισχυροτερου δειται φαρμακου επι δεινοτεροις τοις αρῥωστημασιν αλληλοφονιαις μοιχειαις επιορ κιαις ανδρομανιαις το παντων εσχατον των κα κων και πρωτον ειδωλολατριαις και τῃ μετα θεσει της προσκυνησεως απο του πεποιηκοτος επι τα κτισματα ταυτα επειδη μειζονος εδειτο του βοηθηματος μειζονος και τυγχανει το δε ην αυτος ὁ του θεου λογος ὁ προαιωνιος ὁ αορατος ὁ απεριληπτος ὁ ασωματος ἡ εκ της αρχης αρχη το εκ του φωτος φως ἡ πηγη της ζωης και της αθανασιας το εκμαγειον του αρχετυπου ἡ μη κινουμενη σφραγις ἡ απαραλλακτος εικων ὁ του πατρος ὁρος και λογος επι την ιδιαν εικονα χωρει και σαρκα φορει δια την σαρκα και ψυχῃ νοερᾳ δια την εμην ψυχην μιγνυται τῳ ὁμοιῳ το ὁμοιον ανακαθαιρων και παντα γινεται πλην της ἁμαρτιας ανθρωπος κυηθεις μεν εκ της παρθενου και ψυχην και σαρκα προκαθαρθεισης τῳ πνευματι (εδει γαρ και γεννησιν τιμηθηναι και παρθενιαν προτιμηθη ναι) προελθων δε θεος μετα της προσληψεως ἑν εκ δυο των εναντιων σαρκος και πνευματος ὡν το μεν εθεωσε το δε εθεωθη ω της καινης μιξεως ω της παραδοξου κρασεως ὁ ων γινεται και ὁ ακτιστος κτιζεται και ὁ αχωρητος χωρειται δια μεσης ψυχης νοερας μεσιτευουσης θεοτητι και σαρκος παχυτητι και ὁ πλουτιζων πτωχευει πτωχευει γαρ την εμην σαρκα ἱν εγω πλουτησω την αυτου θεοτητα και ὁ πληρης κενουται κενουται γαρ της ἑαυτου δοξης επι μικρον ἱν εγω της εκεινου μεταλαβω πληρωσεως τις ὁ πλουτος της αγα θοτητος τι το περι εμε τουτο μυστηριον μετελα βον της εικονος και ουκ εφυλαξα μεταλαμβανει της εμης σαρκος ἱνα και την εικονα σωσῃ και την σαρ κα αθανατισῃ δευτεραν κοινωνει κοινωνιαν πολυ της προτερας παραδοξοτεραν ὁσῳ τοτε μεν του κρειττονος μετεδωκε νυν δε μεταλαμβανει του χειρονος τουτο του προτερου θεοειδεστερον τουτο τοις νουν εχουσιν ὑψηλοτερον αλλα τι τουτων ἡμιν ταχα αν ειποι τις των λιαν φιλεορτων και θερμοτερων κεντει τον πωλον περι την νυσσαν τα της ἑορτης ἡμιν φιλο σοφει και οἱς προκαθεζομεθα σημερον τουτο δη και ποιησω και ει μικρον ανωθεν ηρξαμην οὑτω του λογου και του ποθου βιασαμενων ου χειρον δε ισως τοις φιλομαθεσι και φιλοκαλοις περι της προσ ηγοριας αυτης του πασχα βραχεα διαλαβειν γε νοιτο γαρ αν ου φαυλον τουτο ταις ακοαις επεισοδιον το πασχα τουτο το μεγα τε και σεβασμιον φασκα τοις ἑβραιοις προσαγορευεται κατα την εκει νων φωνην δηλοι δε ἡ φωνη την διαβασιν ἱστορικως μεν δια την εξ αιγυπτου προς την χαναναιαν φυγην και μεταναστασιν πνευματικως δε δια την εκ των κατω προς τα ανω και την γην της επαγγελιας προοδον και αναβασιν ὁπερ δε πολλαχου της γραφης συμβαν εὑρομεν απο των ασαφεστερων μεταποιηθεντα τινα των ονοματων επι το σαφεστερον η των αγροικοτερων επι το ευσχημονεστερον τουτο κανταυθα τεθεωρηκαμεν του γαρ σωτηριου παθους ονομα τουτο ειναι τινες νομισαντες ειτα εξελληνιζοντες την φωνην κατα την του φι προς το πι και του καππα προς το χι μεταποιησιν πασχα την ἡμεραν προσηγορευκασιν παραλαβουσα δε ἡ συνηθεια την φωνην ισχυροτεραν εποιησε προστρεχουσης της των πολλων ακοης ὡς ευσεβεστερῳ τῳ ῥηματι παντα μεν ουν τον νομον σκιαν ειναι των μελλοντων και νοουμενων ὁ θειος αποστολος προ ἡμων απεφηνατο και ὁ χρηματισας προ τουτου τῳ μωϋσει θεος ἡνικα περι τουτων ενομοθετει ὁρα γαρ φησι ποιησεις παντα κατα τον τυπον τον δειχθεντα σοι εν τῳ ορει σκιαγραφιαν τινα και προχαραγμα των αορατων παραδεικνυς τα ὁρωμενα και πειθομαι μηδεν εικη μηδε αλογιστως μηδε χα μερπως τουτων διατεταχθαι μηδε αναξιως της του θεου νομοθεσιας και της μωϋσεως ὑπουργιας ει και χαλεπον ἑκαστῃ των σκιων ἑκαστην εφευρειν θεωριαν εις λεπτον καταβαινοντα ὁσα τε περι της σκηνης αυτης και μετρων και ὑλης και των αιροντων ταυτα λευϊτων τε και λειτουργων ὁσα τε περι θυσιων και καθαρσιων και αφαιρεματων νενομοθετηται και μονοις ειναι θεωρητα τοις κατα μωϋσεα την αρετην η ὁτι εγγυτατω της εκεινου παιδευσεως επει και εν αυτῳ τῳ ορει θεος ανθρω ποις φανταζεται το μεν τι καταβαινων αυτος της οικειας περιωπης το δε ἡμας αναγων εκ της κατωθεν ταπεινωσεως ἱνα χωρηθῃ μετριως γουν θνητῃ φυσει και ὁσον ασφαλες ὁ αχωρητος ου γαρ οἱον τε αλλως εν περινοιᾳ θεου γενεσθαι σωμα τος ὑλικου και δεσμιου νου παχος μη βοηθουμενον τοτε τοινυν ου παντες της αυτης αξιωθεντες φαι νονται ταξεως τε και στασεως αλλ ὁ μεν της ὁ δε της προς μετρον οιμαι της ἑαυτου καθαρσεως ἑκαστος οἱ δε και πανταπασιν απεληλαμενοι και μονης ακουειν της ανωθεν φωνης συγχωρουμενοι ὁσοι θηριωδεις τον τροπον και θειων μυστηριων αναξιοι ὁμως δε μεσην χωρουντες ἡμεις των τε παντη παχυτερων την διανοιαν και των αγαν θεωρητικων τε και ανηγμενων ἱνα μητε παντελως αργοι και ακινητοι μενωμεν μητε περιεργοτεροι του δεοντος ωμεν και των προκειμενων εκπτωτοι και αλλοτριοι (το μεν γαρ ιουδαϊκον πως και ταπεινον το δε ονειροκριτικον και ὁμοιως αμφοτερα κατεγνω σμενα) οὑτω περι τουτων διαλεξομεθα κατα το ἡμιν εφικτον και ου λιαν εκτοπον ουδε τοις πολλοις καταγελαστον ἡγουμεθα γαρ επειδη πεσοντας ἡμας εκ της ἁμαρτιας το απ αρχης και δια της ἡδο νης κλαπεντας μεχρις ειδωλολατρειας και των αθε σμων αἱματων εδει παλιν ανακληθηναι και προς το αρχαιον επαναχθηναι δια σπλαγχνα ελεους θεου πατρος ἡμων ουκ ανασχομενου ζημιωθηναι τοσουτον εργον της οικειας χειρος τον ανθρωπον πως ουν αναπλασθηναι και τι γενεσθαι το μεν σφοδρον της ιατρειας αποδοκιμασθηναι ὡς ουτε πεισον και προσπληξαι δυναμενον δια την εκ του χρονου φυσιω σιν τῳ δε ἡμερῳ και φιλανθρωπῳ της θεραπειας οικονομηθηναι προς επανορθωσιν μηδε γαρ αν πτορθον λοξον ενεγκειν αθροαν μετακλισιν και βιαν χειρος απευθυνουσης (θαττον μεν τ αν πληγη ναι η ορθωθηναι) μητε ἱππον θερμον και ὑπερ ηλικα χαλινου τυραννιδα διχα τινος κολακειας και ποππυσματων δια τουτο διδοται νομος ἡμιν εις βοη θειαν οἱον τι διατειχισμα μεσον θεου και ειδωλων των μεν απαγων ἡμας προς δε τον επαναγων και συγχωρει τι μικρον απ αρχης ἱνα το μειζον λαβῃ συγχωρει τας θυσιας τεως ἱν εγκαταστησῃ θεον επειτα ἡνικα καιρος καταλυσῃ και τας θυσιας σοφως ὑπαλλαττων ἡμας ταις κατα μικρον ὑφαιρεσεσι και μεταγων επι το ευαγγελιον ηδη γεγυμνασμενους προς ευπειθειαν οὑτω μεν ουν και δια ταυτα εἱσηλθεν ὁ γρα πτος νομος συναγων ἡμας εις χριστον και οὑτος των θυσιων ὁ λογος ὡς ὁ εμος λογος ὡς αν δε το της σοφιας βαθος μη αγνοῃς και τον πλουτον των ανεξιχνιαστων αυτου κριματων ουδε ταυτας παντε λως ανιερους αφηκεν ουδε ασυντελεις ουδε μεχρι ψιλου προϊουσας του αἱματος αλλα το μεγα και αθυτον ἱερειον ἱν οὑτως ειπω ὁσον επι τῃ πρωτῃ φυσει ταις νομικαις θυσιαις εγκαταμεμικται και ου μικρου μερους της οικουμενης ουδε προς ολιγον αλλα παντος του κοσμου και διαιωνιζον καθαρσιον δια τουτο λαμβανεται προβατον μεν δια την ακακιαν και το ενδυμα της αρχαιας γυμνωσεως τοιουτον γαρ το ὑπερ ἡμων σφαγιον ενδυμα αφθαρσιας και ον και καλουμενον τελειον δε ου δια την θεοτητα μονον ἡς ουδεν τελεωτερον αλλα και δια την προσληψιν την χρισθεισαν θεοτητι και γενομενην ὁπερ το χρισαν και θαρῥω λεγειν ὁμοθεον αρῥεν δε ὡς ὑπερ του αδαμ προσαγομενον μαλλον δε του στερῥου το στερῥοτερον του πρωτου πεσοντος ὑπο την ἁμαρτιαν και ὁτι μα λιστα μηδεν θηλυ μηδε ανανδρον εν ἑαυτῳ φερον αλλα και εκραγεν βιᾳ δεσμων παρθενικων τε και μητρικων κατα πολλην εξουσιαν και τεχθεν αρσεν εκ της προφητιδος ὡς ἡσαϊας ευαγγελιζεται ενιαυσιον δε ὡς ἡλιον δικαιοσυνης η εκειθεν ὁρ μωμενον η τῳ ὁρωμενῳ περιγραπτον και εις ἑαυτον επιστρεφοντα στεφανον τε χρηστοτητος ευλογουμενον και πανταχοθεν ισον ἑαυτῳ και ὁμοιον ου μονον δε αλλα και ὡς ζωογονουν τον των αρε των κυκλον ηπιως επιμιγνυμενων και κιρνα μενων αλληλαις νομῳ φιλιας και ταξεως αμωμον δε και ακιβδηλον ὡς θεραπευτικον μωμων και των απο κακιας ελαττωματων και μολυσματων ει γαρ και τας ἁμαρτιας ἡμων ανελαβε και τας νοσους εβαστασεν αλλ ουκ αυτος τι πεπονθε των θεραπειας αξιων επειρασθη μεν γαρ κατα παντα καθ ὁμοιοτητα την ἡμετεραν χωρις ἁμαρ τιας δε ὁ γαρ διωξας το φαινον εν τῃ σκοτιᾳ φως ου κατελαβεν τι ετι μην μεν εισαγεται πρωτος μαλλον δε αρχη μηνων ειτε τις τουτο παρ ἑβραιοις ων απ αρχης ειτε ὑστερον εντευθεν γενομενος και παρα του μυστηριου το ειναι πρωτος λαβων τῃ δε κατῃ δε του μηνος οὑτος γαρ αριθμων πληρεστατος εκ μοναδων πρωτη μονας τελεια και γεννητικη τελειοτητος διατηρειται δε εις πεμπτην ἡμεραν ισως ὁτι καθαρτικον αισθησεων το εμον θυμα εξ ὡν το πταιειν και περι ἁς ὁ πολεμος εισδεχομενας το κεντρον της ἁμαρτιας εκλεγεται δε ουκ απο των αρνων μονον αλλα και του χειρονος ειδους και της αριστερας χειρος των εριφων ὁτι μη ὑπερ των δι καιων μονον αλλα και των ἁμαρτωλων σφαγια ζεται ταχα δε ὑπερ τουτων και πλεον ὁσῳ και μει ζονος χρῄζομεν της φιλανθρωπιας θαυμαστον δε ουδεν ει μαλιστα μεν κατ οικον ἑκαστον επιζητειται το προβατον ει δε μη και κατ οικους πατριων δια πενιαν ερανιζομενον επειδη κρατιστον μαλιστα μεν αυτον ἑκαστον αρκειν ἑαυτῳ προς τελειωσιν και θυ σιαν ζωσαν ἁγιαν προσαγειν τῳ καλουντι θεῳ παντοτε και δια παντων καθιερουμενον ει δε μη και συνεργοις εις τουτο κεχρησθαι τοις κατ αρετην ὁμογενεσι και ὁμοτροποις τουτο γαρ μοι δοκει βουλεσθαι το κοινωνειν τοις εγγιστα του θυματος ει δεησειεν εντευθεν ἡ ἱερα νυξ και του παροντος βιου της κεχυμενης τησδε νυκτος αντιπαλος καθ ἡν το πρωτογονον λυεται σκοτος και εις φως ἁπαντα και ταξιν και ειδος ερχεται και κοσμον ἡ πριν ακοσμια λαμβανει εντευθεν αιγυπτον φευγομεν την σκυθρωπην και διωκτριαν ἁμαρτιαν και φαραω τον αορατον τυραννον και τους πικρους εργοδοτας προς τον ανω μετασκευαζομενοι κοσμον και του πη λου και της πλινθειας ελευθερουμεθα της τε του αχυρου και σφαλερας του σαρκιου τουδε συστα σεως και μηδ ὁσον αχυρωδεσι λογισμοις επι των πολλων κρατουμενης εντευθεν ὁ αμνος σφαγιαζε ται και σφραγιζονται τῳ τιμιῳ αἱματι πραξις και λογος ειτουν ἑξις και ενεργεια αἱ των ἡμετε ρων θυρων παραστατιδες λεγω δη των του νου κινηματων τε και δογματων καλως ανοιγομε νων και κλειομενων εκ θεωριας επειδη μετρον εστι τι και καταληψεων εντευθεν ἡ τελευταια και βα ρυτατη τοις διωκταις πληγη και νυκτος οντως αξια και θρηνει τα πρωτοτοκα των οικειων λογισμων και πραξεων αιγυπτος (ὁ και σπερμα χαλδαϊκον εξαι ρομενον τῃ γραφῃ καλειται και νηπια βαβυ λωνια τῃ πετρᾳ προσκροτουμενα και λυομενα) και βοης παντα μεστα και κραυγης αιγυπτιοις και ἡμων αποχωρησει τηνικαυτα ὁ εκεινων ολο θρευτης αιδοι και φοβῳ του χρισματος εντευθεν αρσις της ζυμης ἑπταημερος (οὑτος γαρ μυστικω τατος αριθμων και τῳ κοσμῳ τουτῳ συστοιχος της παλαιας και οξωδους κακιας (ου γαρ της αρτο ποιου τε και ζωτικης) ἱνα μηδεν αιγυπτιον επισιτι ζωμεθα φυραμα και λειψανον φαρισαϊκης και αθεου διδασκαλιας και οἱ μεν θρηνειτωσαν ἡμιν δε ὁ αμνος βρωθησεται το προς ἑσπεραν μεν ὁτι επι συν τελειᾳ των αιωνων το χριστου παθος επει και κοινωνει του μυστηριου τοις μαθηταις εν ἑσπερᾳ λυων τον σκοτον της ἁμαρτιας ουχ ἑψομενος δε αλλ οπτωμενος ὡς αν μηδεν αθεωρητον μηδ ὑδαρες ὁ λογος ἡμιν αν εχῃ μηδ ευδιαλυτον αλλ ὁλος συνεστως ῃ και στερῥος και τῳ καθ αρτικῳ πυρι δεδοκιμασμενος και παντος ὑλωδους ελευθερος και απεριττος και τοις καλοις ανθραξι βοηθωμεθα το διανοητικον ἡμων αναπτουσι και καθ αιρουσι παρα του πυρ ελθοντος βαλειν επι της γης το των μοχθηρων ἑξεων αναλωτικον και την αναψιν επισπευδοντος ὁσον μεν ουν σαρκωδες του λογου και τροφιμον μετα των εντοσθιων και των κρυφιων του νου βρωθησεται και αναλωθησεται και εις πεψιν πνευματικην αναδοθησεται αχρι κεφαλης και ποδων των τε πρωτων περι θεοτητος θεωρημα των και των τελευταιων της σαρκωσεως φρον τισματων ουκ εξοισομεν δε ουδεν ουδε εις το πρωι καταλειψομεν ὁτι μηδε εκφορα τοις εξω τα πολλα των ἡμετερων μυστηριων μηδε ὑπερ την νυκτα ταυτην εστι τις καθαρσις και το της αναβολης ουκ επαινετον τοις του λογου μεταλαμβανουσιν ὡσπερ γαρ την οργην μη διημερευειν αλλα προκα ταλυειν ἡλιου καλον και τῳ θεῳ φιλον χρονικως τε και αναγωγικως (επιδυεσθαι γαρ οργιζομενοις ἡμιν ουκ ασφαλες τον της δικαιοσυνης ἡλιον) οὑτω την τοιαυτην βρωσιν μη διανυκτερευειν μηδε εις την ἑξης αποτιθεσθαι ὁσον δε οστωδες και αβρωτον και ἡμιν δυσθεωρητον ουδε συντριβησεται κακως διαιρουμενον και νοουμενον (εω γαρ λεγειν ὁτι μηδε κατα την ἱστοριαν του ιησου συν ετριβη και τοι γε του θανατου τοις σταυρωταις επι σπευδομενου δια το σαββατον) ουδε απορῥι φησεται και περισυρησεται ἱνα μη δοθῃ τα ἁγια τοις κυσι και κακοις του λογου σπαρακταις ὡσπερ ουδε τοις χοιροις το λαμπρον του λογου και μαργαρωδες αλλα πυρι καταναλωθησεται τῳ και τα ὁλοκαυτωματα τα παντα ερευνωντι και ει δοτι πνευματι λεπτυνομενα και σωζομενα ουκ απολλυμενα καθ ὑδατων ουδε σπειρομενα ὡσπερ ἡ κε φαλη του μοσχου παρα μωϋσεως ἡ σχεδιασθεισα τῳ ισραηλ εις ονειδισμον της σκληροτητος αξιον δε μηδε τον της βρωσεως τροπον πα ραδραμειν ὁτι μηδε ὁ νομος αχρι και τουτου την θεωριαν φιλοπονων εν τῳ γραμματι αναλωσομεν γαρ το θυμα κατα σπουδην και αζυμα επι πικριδων συνεσθιοντες και τας οσφυας περιεζω σμενοι και τα ὑποδηματα περικειμενοι και πρεσβυ τικως βακτηρευοντες κατα σπουδην μεν ἱνα μη παθωμεν ὁπερ ὁ λωτ εκεινος απηγορευται παρα της εντολης μη περιβλεψωμεθα μη στωμεν εν πασῃ τῃ περιχωρῳ εις το ὁρος αποσωθωμεν μη συμπαραληφθωμεν τῳ σοδομιτικῳ και ξενῳ πυρι μηδ εις στηλην αλος παγωμεν εκ της επι το χειρον επιστροφης ὁπερ εργαζεται μελλησις επι δε πι κριδων δια το πικρον του κατα θεον βιου και προσαντες τοις αρχομενοις μαλιστα και ἡδονων ὑψηλοτερον ει γαρ και χρηστος ὁ νεος ζυγος και το φορτιον ελαφρον ὡσπερ ακουεις αλλα δια την ελπι δα τουτο και την αντιδοσιν πολλῳ της ενταυθα κακοπαθειας ουσαν δαψιλεστεραν επει αλλως γε τις ουκ αν ειποι πολυ των νομικων διαταξεων το ευαγγελιον εργωδεστερον ειναι και μοχθηροτερον του γαρ νομον τα τελη των αμαρτηματων κωλυοντος ἡμεις και τας αιτιας ὡς πραξεις σχεδον εγκαλουμεθα ου μοιχευσεις φησιν ὁ νομος συ δε ουδε επιθυμησεις εκ περιεργου θεας και φιλοπονου φλεγων το παθος ου φονευσεις εκεινος συ δε ουδε αντιπληξεις αλλα και σεαυτον εμπαρεξεις τῳ παιοντι ὁσον ταυτα εκεινων φιλοσοφωτερα ουκ επιορκησεις εκεινος συ δε ουδε ὁμῃ την αρχην ου μικρον ου μειζον ὡς του ὁρκου την επιορκιαν τικτοντος ου συναψεις οικιαν προς οι κιαν εκεινος και αγρον προς αγρον καταδυναστευων του πενητος συ δε αποθησῃ και τα δικαιως κτηθεντα προθυμως και γυμνωθησῃ τοις πενησιν ἱνα κουφως τον σταυρον αιρῃς και πλουτησῃς τα μη ὁρωμενα οσφυς δε τοις μεν αλογοις ανετος εστω και αδετος ουδε γαρ λογον εχουσι τον κρατουντα των ἡδονων ουπω λεγω ὁτι κακεινα ὁρον οιδε της φυσικης κινησεως σοι και αναστελλεσθω ζωνῃ και σω φροσυνῃ το επιθυμητικον και χρεμετιστικον (ὡς ἡ θεια φησι γραφη το του παθους αισχρον διασυρουσα) ἱνα καθαρως εσθιῃς το πασχα νεκρωσας τα μελη τα επι της γης και την ιωαννου ζωνην μιμουμενος του ερημικου και προδρομου και με γαλου της αληθειας κηρυκος οιδα και ζωνην αλλην την στρατιωτικην λεγω και ανδρικην καθ ἡν ευζω νοι συριας και μονοζωνοι τινες ονομαζονται καθ ἡν και τῳ ιωβ χρηματιζων φησιν ὁ θεος μη αλλα ζωσαι ὡσπερ ανηρ την οσφυν σου και δος αποκρι σιν ανδρικην ἡν και ὁ θειος δαβιδ περιεζωσθαι δυναμιν εκ θεου μεγαλαυχει και τον θεον αυτον εισαγει ενδεδυμενον δυναμιν και περιεζωσμενον δηλαδη κατα των ασεβων ει μη τῳ φιλον το περιον της δυναμεως και οἱον ανεσταλμενον οὑτω παραδη λουσθαι καθο και φως αναβαλλεται ὡς ἱματιον το γαρ ασχετον αυτου της δυναμεως και του φωτος τις ὑποστησεται ζητω τι κοινον οσφυϊ και αληθειᾳ τι δαι τῳ ἁγιῳ παυλῳ νοειται το φασκειν στητε ουν περιεζωσμενοι την οσφυν ὑμων εν αληθειᾳ μηποτε ὡς του θεωρητικου το επιθυμητικον περι σφιγγοντος και ουκ εωντος αλλαχου φερεσθαι ου γαρ εθελει το περι τι διακειμενον ερωτικως προς τας αλλας ἡδονας την αυτην εχειν δυναμιν τα δε ὑποδηματα ὁ μεν της ἁγιας γης και θεοστιβους ψαυειν μελλων ὑπολυεσθω καθα και μωϋσης εκεινος επι του ορους ἱνα μηδεν νεκρον φερῃ μηδε μεσον θεου και ανθρωπων ὡς δε και ει τις μαθητης επι το ευαγγελιον πεμπεται φιλοσοφως και απεριττως ὁν δει προς τῳ αχαλκῳ και αραβδῳ και μονοχιτωνι ετι και γυμνοπο δειν ἱνα φανωσιν οἱ ποδες ὡραιοι των ευαγγελιζομενων ειρηνην και αλλο παν αγαθον ὁ δε φευγων αιγυπτον τε και τα αιγυπτια ὑποδεδεσθω της τε αλλης ασφαλειας ἑνεκα και της προς τους σκορπιους και τους οφεις οὑς και πολλους αιγυπτος τρεφει ὡστε μη βλαπτεσθαι παρα των τηρουντων την πτερ ναν οὑς πατειν εκελευσθημεν περι δε της βακτη ριας οὑτως εχω και του περι ταυτην αινιγμα τος την μεν ὑπερειστικην οιδα την δε ποιμαντικην τε και διδασκαλικην και τα λογικα προβατα επιστρεφουσαν αλλα σοι νυν την ὑπερειδουσαν ὁ νομος δια κελευεται μηπου τον λογισμον οκλασῃς αἱμα θεου και παθος ακουων και θανατον μηπου περιενεχθῃς αθεως ὡς θεου συνηγορος αλλ ανεπαισχυντως και ανενδοιαστως φαγε το σωμα πιε το αἱμα ει της ζωης επιθυμητικως εχεις μητε τοις περι σαρκος απιστων λογοις μητε τοις περι το παθος βλαπτομενος ερηρεισμενος ἱστατο παγιος βεβηκως εν μηδενι σαλευομενος ὑπο των αντικειμενων μηδε πιθανοτητος λογοις παρασυρομενος επι το ὑψος σεαυτου στηθι εν ταις αυλαις ἱερουσα λημ στησον τους ποδας επι της πετρας ερει σον ἱνα μη σαλευηται σου τα κατα θεον διαβηματα τι φῄς οὑτω ταυτα εδοξεν αιγυπτον εξελθειν την σιδηραν καμινον καταλιπειν σε την εκεισε πολυθεϊαν και ὑπο μωϋσεως αχθηναι και της εκεινου νομοθεσιας και στρατηγιας εισηγουμαι τι και των ουκ εμων μαλλον δε και λιαν εμων αν πνευματικως θεωρῃς χρησαι παρ αιγυπτιων σκευη χρυσα και αργυρα μετα τουτων ὁδευσον εκ των αλλοτριων εφοδιασθητι μαλλον δε των σων χρεωστειται σοι μισθος της δουλειας και της πλινθειας σοφισαι τι και συ περι την απαιτησιν καλως απο στερησον εστω τεταλαιπωρηκας ενταυθα τῳ πηλῳ μαχομενος τῳ μοχθηρῳ τουτῳ και ῥυπαρῳ σω ματι και πολεις οικοδομων αλλοτριας και σφαλερας ὡν απολειται το μνημοσυνον μετ ηχου τι δαι προικα εξερχῃ και αμισθι τι δαι καταλειψεις αιγυπτιοις και ταις αντικειμεναις δυναμεσιν ἁ κα κως εκτησαντο και χειρον δαπανησουσιν ουκ εστιν εκεινων εσυλησαν ἡρπασαν του ειποντος εμον εστι το αργυριον και εμον εστι το χρυσιον και δωσω αυτο ᾡ βουλομαι χθες ην εκεινων συν εχωρειτο γαρ σημερον σοι προσαγει και διδωσιν ὁ δεσποτης καλως χρησομενῳ και σωτηριως κτη σωμεθα ἡμιν αυτοις φιλους εκ του μαμμωνα της αδι κιας ἱν ὁταν εκλιπωμεν αντιλαβωμεν εν καιρῳ κρισεως ει μεν τις ει ῥαχηλ η λεια ψυχη πατριαρ χικη και μεγαλη και τα ειδωλα κλεψον ἁπερ αν εὑρῃς του σου πατρος ουχ ἱνα φυλαξῃς αλλ ἱν αφανισῃς ει δε ισραηλιτης σοφος προς την γην της επαγγελιας μετενεγκε και περι τουτων ὁ διω κτης αλγησατω και γνωτω κατασοφισθεις ὁτι μα την ετυραννει και κατεδουλουτο τους κρειττονας αν οὑτω ποιῃς και οὑτως εξελθῃς αιγυπτον ευ οιδα στυλῳ πυρος και νεφελης ὁδηγηθησῃ νυκτος και ἡμερας ερημος ἡμερωθησεται θαλασσα σοι τμηθησεται φαραω βαπτισθησεται αρτος ομβρησει πετρα πηγασει αμαληκ καταπολεμηθησεται ουχ ὁπλοις μονον αλλα και πολεμιαις χερσι δικαιων ευχην ὁμου τυπουσαις και σταυρου τροπαιον το αηττητον ποταμος ανακοπησεται ἡλιος στησεται σεληνη σχεθησεται τειχη κατενεχθησεται και διχα μηχανηματων σφηκιαι προδραμουνται ὁδοποιουσαι τῳ ισραηλ και τους αλλοφυλους ανειργουσαι ταλλα τε ὁσα επι τουτοις και συν τουτοις ἱστορηται ἱνα μη μακρον αποτεινω λογον παρα θεου σοι δοθη σεται τοιαυτην ἑορτην ἑορταζεις σημερον τοιου τον ἑστιᾳ το επι σοι του γεννηθεντος γενεθλιον και του παθοντος επιταφιον τοιουτον σοι το του πασχα μυστηριον ταυτα ὁ νομος ὑπεγραψε ταυτα χριστος ετελειωσεν ὁ του γραμματος καταλυτης ὁ τελειωτης του πνευματος ὁς οἱς επαθε το πασχειν διδασκων οἱς εδοξασθη το συνδοξασθηναι χαριζεται εστι τοινυν εξετασαι πραγμα και δογμα τοις μεν πολλοις παρορωμενον εμοι δε και λιαν εξεταζομενον τινι γαρ το ὑπερ ἡμων αἱμα και περι τινος εχεθη το μεγα και περιβοητον του θεου και αρχιερεως και θυματος κατειχομεθα μεν γαρ ὑπο του πονηρου πεπραμενοι ὑπο την ἁμαρτιαν και αντιλαβοντες της κακιας την ἡδονην ει δε το λυτρον ουκ αλλου τινος η του κατεχοντος γινεται ζητω τινι τουτο εισηνεχθη και δι ἡντινα την αιτιαν ει μεν τῳ πονηρῳ φευ της ὑβρεως ει μη παρα του θεου μονον αλλα και τον θεον αυτον λυ τρον ὁ λῃστης λαμβανει και μισθον οὑτως ὑπερ φυη της ἑαυτου τυραννιδος δι ὁν και ἡμων φειδεσθαι δικαιον ην ει δε τῳ πατρι πρωτον μεν πως ουχ ὑπ εκεινου γαρ εκρατουμεθα δευτερον δε τις ὁ λογος μονογενους αἱμα τερπειν πατερα ὁς ουδε τον ισαακ εδεξατο παρα του πατρος προσ φερομενον αλλ αντηλλαξατο την θυσιαν κριον αντι δους του λογικου θυματος η δηλον ὁτι λαμβανει μεν ὁ πατηρ ουκ αιτησας ουδε δεηθεις αλλα δια την οικονομιαν και το χρηναι ἁγιασθηναι τῳ ανθρωπινῳ του θεου τον ανθρωπον ἱν αυτος ἡμας εξεληται του τυραννου βιᾳ κρατησας και προς ἑαυτον επαναγαγῃ δια του υἱου μεσιτευσαν τος και εις τιμην του πατρος τουτο οικονομησαν τος ᾡ τα παντα παραχωρων φαινεται τα μεν δη χριστου τοιαυτα και τα πλειω σιγῃ σεβεσθω ὁ δε χαλκους οφις κρεματοι μεν κατα των δα κνοντων οφεων ουχ ὡς τυπος δε του ὑπερ ἡμων παθοντος αλλ ὡς αντιτυπος και σωζει τους εις αυτον ὁρωντας ουχ ὁτι ζῃ πιστευομενος αλλ ὁτι νενεκρωται και συννεκροι τας ὑπ αυτον δυνα μεις καταλυθεις ὡσπερ ην αξιος και τις ὁ πρε πων αυτῳ παρ ἡμων επιταφιος που σου θα νατε το κεντρον που σου ᾁδη το νικος τῳ σταυρῳ βεβλησαι τῳ ζωοποιῳ τεθανατωσαι α πνους νεκρος ακινητος ανενεργητος και ει το σχημα σωζεις οφεως εν ὑψει στηλιτευομενος μεταληψομεθα δε του πασχα νυν μεν τυπικως ετι και ει του παλαιου γυμνοτερον (το γαρ νομικον πασχα τολμω και λεγω τυπου τυπος ην αμυδροτερος) μικρον δε ὑστερον τελεωτερον και καθαρωτερον ἡνικα αν αυτο πινῃ καινον μεθ ἡμων ὁ λογος εν τῃ βασιλειᾳ του πατρος αποκα λυπτων και διδασκων ἁ νυν μετριως παρεδειξε καινον γαρ εστιν αει το νυν γνωριζομενον τις δε ἡ ποσις και ἡ απολαυσις ἡμων μεν το μαθειν εκεινου δε το διδαξαι και κοινωσασθαι τοις ἑαυτου μαθηταις τον λογον τροφη γαρ εστιν ἡ διδαξις και του τρεφοντος αλλα δευρο και ἡμεις του νομου μεταλαβωμεν ευαγγελικως αλλα μη γραπτως τελειως αλλα μη ατελως αϊδιως αλλα μη προσκαιρως ποιησωμεθα κεφαλην μη την κατω ἱερουσαλημ αλλα την ανω μητροπολιν μη την ὑπο στρατοπεδων νυν πατουμενην αλλα την ὑπ αγγελων δοξαζομενην θυσωμεν μη μοσχους νεους μηδε αμνους κερατα εκ φεροντας και ὁπλας παρ οἱς πολυ το νεκρον και αναισθητον αλλα θυσωμεν τῳ θεῳ θυσιαν αινεσεως επι το ανω θυσιαστηριον μετα της ανω χοροστασιας διασχωμεν το πρωτον καταπετασμα τῳ δευτερῳ προσελθωμεν εις τα ἁγια των ἁγιων παρακυψωμεν ειπω το μειζον ἡμας αυτους θυσωμεν τῳ θεῳ μαλλον δε θυωμεν καθ ἑκαστην ἡμεραν και πασαν κινησιν παντα ὑπερ του λογου δεχωμε θα παθεσι το παθος μιμωμεθα αἱματι το αἱμα σε μνυνωμεν επι τον σταυρον ανιωμεν προθυμοι γλυ κεις οἱ ἡλοι και ει λιαν οδυνηροι το γαρ μετα χριστου πασχειν και ὑπερ χριστου του μετ αλλων τρυφᾳν αἱρετωτερον αν σιμων ης κυρηναιος τον σταυρον αρον και ακολουθησον αν συσταυρωθῃς ὡς λῃστης ὡς ευγνωμων τον θεον γνωρισον ει κακεινος μετα ανομων ελογισθη δια σε και την σην ἁμαρτιαν συ γενου δι εκεινον εννομος προσκυνησον τον δια σε κρεμασθεντα και κρεμαμενος κερδανον τι και παρα της κακιας ωμνησαι τῳ θανατῳ την σωτη ριαν εις τον παραδεισον εισελθε μετα ιησου ὡστε μαθειν ὡν εκπεπτωκας τα εκει καλλη θεωρησον τον γογγυστην αφες αποθανειν εξω μετα της βλασφημιας καν ιωσηφ ῃς ὁ απο αριμαθαιας αιτησαι το σωμα παρα του σταυρουντος σον γενεσθω το του κοσμου καθαρσιον καν νικοδημος ῃς ὁ νυ κτερινος θεοσεβης μυροις αυτον ενταφιασον καν μαρια τις ῃς καν ἡ αλλη μαρια καν σαλωμη καν ιωαννα δακρυσον ορθρια ιδε πρωτη τον λιθον ἡρμενον τυχον δε και τους αγγελους και ιησουν αυτον φθεγξαι τι φωνης ακουσον αν ακουσῃς μη μου ἁπτου πορῥω στηθι σεβασθητι τον λογον αλλα μη λυπηθῃς οιδε γαρ οἱς οφθῃ πρωτον εγκαινισον την αναστασιν τῃ ευᾳ βοηθησον τῃ πρωτῃ πεσουσῃ τῃ πρωτῃ τριστον ασπασασθαι και γνωρισαι τοις μαθηταις γενου πετρος η ιωαννης επι τον ταφον επειχθητι αντιτρεχων συντρεχων την καλην ἁμιλλαν ἁμιλλωμενος καν προληφθῃς τῳ ταχει τῃ σπουδῃ νικησον μη παρακυψας εις το μνημειον αλλ ενδον γενομενος καν ὡς θωμας απολειφθῃς των μαθητων συνηγμενων οἱς χριστος εμφανιζεται ὁταν ιδῃς μη απιστησῃς καν απιστησῃς τοις λεγουσι πιστευσον ει δε μηδε τουτοις τοις τυποις των ἡλων πιστωθητι αν εις ᾁδου κατιῃ συγκατελθε γνωθι και τα εκεισε του χριστου μυστηρια τις ἡ οικονομια της δι πλης καταβασεως τις ὁ λογος ἁπλως σωζει παντας επιφανεις η κακει τους πιστευοντας καν εις ουρανους ανιῃ συνανελθε γενου μετα των παραπεμποντων αγγελων η των δεχομενων αρθηναι ταις πυλαις διακελευσαι ὑψηλοτε ραις γενεσθαι ἱν εκ του παθειν ὑψηλοτερον δεξωνται αποκριναι τοις απορουσι δια το σωμα και τα του παθους συμβολα οἱς μη κατελθων συν ανερχεται και δια τουτο πυνθανομενοις τις εστιν οὑτος ὁ βασιλευς της δοξης ὁτι κυριος κραταιος και δυνατος εν πασι τε οἱς αει πεποιηκε και ποιει και τῳ νυν πολεμῳ και τροπαιῳ περι της ανθρωποτητος και δος τῳ διπλῳ της ερωτησεως διπλην την αποκρισιν καν θαυμαζωσι λεγοντες κατα την ἡσαϊου δραματουργιαν τις οὑτος ὁ παραγενομενος εξ εδωμ και των γηινων η πως ερυθρα τα ἱματια του αναιμου και ασωματου ὡς ληνοβατου και πληρη ληνον πατησαντος προβαλου το ὡραιον της στολης του πεπονθοτος σωματος τῳ παθει καλλωπισθεντος και τῃ θεοτητι λαμπρυνθεντος ἡς ουδεν ερασιμιωτερον ουδε ὡραιοτερον προς ταυτα τι φασιν ἡμιν οἱ συκοφανται οἱ πικροι της θεοτητος λογισται οἱ κατηγοροι των επαινουμενων οἱ σκοτεινοι περι το φως οἱ περι την σοφιαν απαιδευτοι ὑπερ ὡν χριστος δωρεαν απεθανε τα αχαριστα κτισματα τα του πονηρου πλασματα τουτο εγκαλεις θεῳ την ευεργεσιαν δια τουτο μικρος ὁτι δια σε ταπεινος ὁτι επι το πλανωμενον ηλθεν ὁ ποιμην ὁ καλος ὁ τιθεις την ψυχην ὑπερ των προβατων επι τα ορη και τους βουνους εφ ὡν εθυσιαζες και πλανωμενον εὑρε και εὑρων επι των ωμων ανελαβεν εφ ὡν και το ξυλον και λαβων επανηγαγεν επι την ανω ζωην και αναγαγων τοις μενουσι συνηριθμησεν ὁτι λυχνον ἡψε την ἑαυτου σαρκα και την οικιαν εσαρωσε της ἁμαρτιας τον κοσμον αποκαθαιρων και την δραχμην εζητησε την βασιλικην εικονα συγκεχωσμενην τοις παθεσι και συγκαλει τας φιλας αυτῳ δυναμεις επι τῃ της δραχμης εὑρεσει και κοινωνους ποιειται της ευφροσυνης ἁς και της οικονομιας μυστιδας πεποιητο ὁτι τῳ προδρομῳ λυχνῳ το φως ακολουθει το ὑπερλαμπρον και τῃ φωνῃ ὁ λογος και τῳ νυμφαγωγῳ ὁ νυμφιος κατασκευαζοντι κυριῳ λαον περιουσιον και προκαθαιροντι επι το πνευμα δια του ὑδατος ταυτα εγκαλεις τῳ θεῳ δια ταυτα ὑπολαμβανεις χειρονα ὁτι λεντιῳ διαζωννυται και νιπτει τους ποδας των μαθητων και δεικνυσιν αριστην ὁδον ὑψωσεως την ταπεινωσιν ὁτι δια την συγκυπτουσαν χαμαι ψυχην ταπεινουται ἱνα και συνυψωσῃ το κατω νευον ὑπο της ἁμαρτιας εκεινο δε πως ου κατηγορεις ὁτι και μετα τελωνων εσθιει και παρα τελωναις και μαθητευει τελωνας ἱνα και αυτος τι κερδανῃ τι τουτο την των ἁμαρτωλων σωτηριαν ει μη και τον ιατρον αιτιῳτο τις ὁτι συγκυπτει επι τα παθη και δυσωδιας ανεχεται ἱνα δῳ την ὑγιειαν τοις καμνουσι και τον επικλινομενον βοθρῳ δια φιλανθρωπιαν ἱνα το εμπεπτωκος κτηνος κατα τον νομον ανασωσηται απεσταλη μεν αλλ ὡς ανθρωπος διπλους γαρ ην επει και εκοπιασε και επεινησε και εδιψησε και ηγωνιασε και εδακρυσε νομῳ φυσεως ει δε και ὡς θεος τι τουτο την ευδοκιαν του πατρος αποστολην ειναι νομισον εφ ὁν αναφερει τα ἑαυτου και ὡς αρχην τιμων αχρονον και του μη δοκειν ειναι αντιθεος επει και παραδεδοσθαι λεγεται αλλα και ἑαυτον παραδεδωκεναι γεγραπται και εγηγερθαι παρα του πατρος και ανειληφθαι αλλα και ἑαυτον ανεστακεναι και ανεληλυθεναι παλιν εκεινα της ευδοκιας ταυτα της εξουσιας συ δε τα μεν ελαττουντα λεγεις τα ὑψουντα δε παρατρεχεις και ὁτι μεν επαθε λογιζῃ ὁτι δε ἑκων ου προστιθης οἱα πασχει και νυν ὁ λογος ὑπο μεν των ὡς θεος τιμαται και συναλειφεται ὑπο δε των ὡς σαρξ ατιμαζεται και χωριζεται τισιν οργισθη πλεον μαλλον δε τισιν αφῃ τοις συναιρουσι κακως η τοις τεμνουσι και γαρ κακεινους διαιρειν εδει και τουτους συναπτειν τους μεν τῳ αριθμῳ τους δε τῃ θεοτητι προσκοπτεις τῃ σαρκι τουτο και ιουδαιοι η και σαμαρειτην αποκαλεις (και το ἑξης σιωπησομαι) απιστεις τῃ θεοτητι τουτο ουδε οἱ δαιμονες ω και δαιμονων απιστοτερε συ και ιουδαιων αγνωμονεστερε εκεινοι την του υἱου προσηγοριαν ὁμοτιμιας φωνην ενομισαν οὑτοι τον ελαυνοντα θεον ᾔδεσαν επειθοντο γαρ εξ ὡν επασχον συ δε ουδε την ισοτητα δεχῃ ουδε ὁμολογεις την θεοτητα κρειττον ην σοι περιτετμησθαι και δαιμονᾳν ἱν ειπω τι και γελοιως η εν ακροβυστιᾳ και ὑγιειᾳ διακεισθαι πονηρως και αθεως αλλ ὁ μεν προς εκεινους πολεμος η καταλυεσθω οψε γουν σωφρονησαντας ειπερ εθελοιεν η αναβεβλησθω μη βουλομενων αλλ εχοντων ὡς εχουσιν παντως δε ουδεν δεισομεν ὑπερ της τριαδος μετα της τριαδος αγωνιζομενοι νυν δε αναγκαιον ἡμιν οὑτω κεφαλαιωσαι τον λογον γεγοναμεν ἱν ευ παθωμεν ευ πεπονθαμεν επειδη γεγοναμεν τον παραδεισον επιστευθημεν ἱνα τρυφησωμεν εντολην ελαβομεν ἱν ευδοκιμησωμεν ταυτην φυλαξαντες ουκ αγνοουντος του θεου το εσομενον αλλα νομοθετουντος το αυτεξουσιον ηπατηθημεν επειδη εφθονηθημεν εκπεπτωκαμεν επειδη παρεβημεν ενηστευσαμεν επειδη μη ενηστευσαμεν του ξυλου της γνωσεως ὑποκρατηθεντες αρχαια γαρ ην ἡ εντολη και ἡμιν ὁμοχρονος ψυχης τις ουσα παιδαγωγια και τρυφης σωφρονισμα ἡν επεταχθημεν εικοτως ἱν ὁ μη φυλαξαντες αποβεβληκαμεν φυλαξαντες απολαβωμεν εδεηθημεν θεου σαρκουμενου και νεκρουμενου ἱνα ζησωμεν συνενεκρωθημεν ἱνα καθαρωμεν συνανεστημεν επειδη συνενεκρωθημεν συνεδοξασθημεν επειδη συνανεστημεν πολλα μεν δη του τοτε καιρου τα θαυματα θεος σταυρουμενος ἡλιος σκοτιζομενος και παλιν αναφλεγομενος (εδει γαρ τῳ κτιστῃ συμπαθειν και τα κτισματα) καταπετασμα σχιζομενον αἱμα και ὑδωρ της πλευρας χεομενον το μεν ὡς ανθρωπου το δε ὡς ὑπερ ανθρωπον γη σειομενη πετραι ὑπερ της πετρας ῥηγνυμεναι νεκροι ανισταμενοι εις πιστιν της τελευταιας και κοινης αναστασεως τα επι τῳ ταφῳ σημεια τα μετα τον ταφον ἁ τις αν αξιως ὑμνησειεν ουδεν δε οἱον το θαυμα της εμης σωτηριας ῥανιδες αἱματος ολιγαι κοσμον ὁλον αναπλαττουσαι και γινονται καθαπερ οπος γαλακτι πασιν ανθρωποις εις ἑν ἡμας συνδεουσαι και συναγουσαι αλλ ω πασχα το μεγα και ἱερον και παντος του κοσμου καθαρσιον ὡς γαρ εμψυχῳ σοι διαλεξομαι ω λογε θεου και φως και ζωη και σοφια και δυναμις χαιρω γαρ πασι σου τοις ονομασιν ω νου του μεγαλου γεννημα και ὁρμημα και εκσφραγισμα ω λογε νοουμενε και ανθρωπε θεωρουμενε ὁς παντα φερεις αναδησαμενος τῳ ῥηματι της δυναμεως σου νυν μεν εχοις τον λογον τουτον ουκ απαρχην αλλα συμπληρωσιν ἱσως της ἡμετερας καρποφοριας χαριστηριον τον αυτον και ἱκεσιον μηδεν κακοπαθειν ἡμας εξω των αναγκαιων και ἱερων οἱς συνεζησαμεν και στησαις τῳ σωματι την καθ ἡμων τυραννιδα (ὁρᾳς ὁσην κυριε και ὡς καμπτουσαν) η την σην ψηφον ει παρα σου καθαιροιμεθα ει δε καταλυσαιμεν αξιως του ποθου και δεχθειημεν ταις ουρανιαις σκηναις ταχα σοι και αυτοθι θυσομεν δεκτα επι το ἁγιον σου θυσιαστηριον ω πατερ και λογε και πνευμα το ἁγιον ὁτι σοι πρεπει πασα δοξα τιμη και κρατος εις τους αιωνας των αιωνων αμην